منظور از چکیدن خون نبی یا وصی او بر مساجد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام،
مسجد،
خون،
شهید،
نبی،
ابن ابی عمیر، مزار.
پرسش: در روایت آمده است جایی که مسجد واقع شده، یا پیامبر شهیدی در آن‌جا به زمین افتاده، یا قطره خونی از او در آن چکیده است. آیا این روایت، مستند و منطبق بر واقعیات است؟
پاسخ: مجلسی این روایت را به دلیل آن‌که از مراسیل ابن ابی عمیر است صحیح اعلام می‌کند. همچنین ایشان می‌گوید باید این روایت را مختص مکان‌هایی دانست که پیامبر یا جانشین پیامبر در آن مکان به شهادت رسیده است؛ نه در تمام مکان‌ها؛ چرا که در این فرض تعداد مساجد از تعداد پیامبران و اوصیای آنان بیشتر است. برخی نیز روایت را این‌گونه تفسیر کرده‌اند که بنیان مسجد در پرتو راهنمایی‌ها و ارشادهای انبیا و تاثیر تبلیغ آنان و برکت شهادت آنان است؛ نه خون ظاهری آنان.
آنچه که در پرسش آمده ناظر به روایتی است که می‌گوید در محل بنای هر مسجد، قطراتی از خون پیامبران الهی و یا جانشینان آنان ریخته شده و از این جهت دارای قداست خاصی است؛ لذا
نماز در تمام آنها ارزشمند می‌باشد:
یکی از اصحاب (
ابن ابی عمیر) به امام صادق (علیه‌السّلام) گفت: من خوش ندارم که در مسجدهای غیر
شیعیان نماز بخوانم. امام فرمود: نگران نمازخواندن در این مساجد نباش؛ زیرا «فَمَا مِنْ مَسْجِدٍ بُنِیَ اِلَّا عَلَی قَبْرِ نَبِیٍّ اَوْ وَصِیِّ نَبِیٍّ قُتِلَ فَاَصَابَ تِلْکَ الْبُقْعَةَ رَشَّةٌ مِنْ دَمِه» هیچ مسجدی نیست، مگر آن‌که شهادت‌گاه و یا مزار یک پیامبر و یا یکی از جانشینان او است، و یا این‌که در آن‌جا قطره‌ای از خون آنها بر زمین ریخته شده است؛ از این‌رو
خدا دوست دارد که در آن‌جا ذکر او گفته شود. پس نمازهای واجب و مستحبی خود را در آن‌جا اقامه کن.
اگرچه این موضوع به صورت کلی پذیرفته شده است که هر مسجد (صرف نظر از آن‌که توسط پیروان
اهل‌بیت (علیه‌السّلام) ساخته شده و یا توسط دیگر فرق اسلامی بنا شود) از نگاه شیعیان دارای تقدس و احترام است، مگر آن‌که به مقر و پایگاهی علیه
دین تبدیل شود. اما در هر حال، سند و محتوای حدیث یاد شده باید مورد ارزیابی بیشتری قرار گیرد.
مجلسی در ارزیابی این حدیث، با آن‌که آن‌را به دلیل
مرفوع بودن، روایتی ضعیف ارزیابی کرده؛
اما گویا به دلیل آن‌که از مراسیل ابن ابی عمیر است، آن مقدار از سندی که برای روایت ذکر شده را سندی صحیح اعلام می‌کند.
همچنین ایشان می‌گوید باید این روایت را مختص مکان‌هایی دانست که پیامبر یا جانشین پیامبر در آن مکان به شهادت رسیده است؛ نه در تمام مکان‌ها؛ چرا که در این فرض تعداد مساجد از تعداد پیامبران و اوصیای آنان بیشتر است.
البته برخی روایت را این‌گونه تفسیر کرده‌اند که بنیان مسجد در پرتو راهنمایی‌ها و ارشادهای آنان و تاثیر تبلیغ آنان و برکت شهادت آنان است؛ نه خون ظاهری آنان.
مشکل دیگری که محتوای این روایت دارد، آن است که پذیرش مطلق این موضوع که نماز در هر مسجدی روا است، با رفتار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در نماز نخواندن در
مسجد ضرار و دستور به تخریب آن منافات دارد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «منظور از چکیدن خون نبی یا وصی او بر مساجد»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۴.
