مدین و ثمود
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سوره هود ، مدین،
قوم ثمود .
پرسش: آیۀ ۹۵ از سورۀ
هود می‌فرماید:«
کَأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فیها أَلا بُعْداً لِمَدْیَنَ کَما بَعِدَتْ ثَمُودُ »، چه رابطه‌ای بین
مدین و ثمود وجود دارد؟
پاسخ:
پیامبران در دعوت اقوام پیشین به‌سوی خداوند متعال، از هرگونه آگاه‌سازی و اندرز و
نصیحت مضایقه نمی‌کردند و وقتی اندرزها برای گروهی سود نمی‌داد، بر تهدید به عذاب الاهی تکیه می‌کردند، تا آخرین کسانی که آمادگی پذیرش دارند،
تسلیم حق شوند و به راه خدا باز گردند و اتمام
حجت شود، و اگر هیچ‌یک از اینها سودی نمی‌داد، به حکم
سنت الاهی در زمینۀ تصفیه و پاک‌سازی روی
زمین ،
مجازات فرا‌می‌رسید و این خارهای سر راه را از میان می‌برد.
همچنین قرآن کریم دربارۀ مرحلۀ نهایی قوم
شعیب ـ علیه‌السلام ـ یعنی مردم «مدین» می‌فرماید:«هنگامی که فرمان ما (دائر به مجازات این قوم گمراه و ستمکار و لجوج) فرارسید، نخست
شعیب و کسانی را که با او
ایمان آورده بودند به برکت
رحمت خود از آن سرزمین نجات دادیم، سپس فریاد آسمانی و صیحه عظیم مرگ‌آفرین، ظالمان و ستمگران را فروگرفت».
«
صیحه »، به‌معنای هرگونه
صدای عظیم است.
قرآن حکایت از نابودی چند قوم گنهکار به‌وسیله
صیحۀ آسمانی می‌کند، این صیحه احتمالاً وسیلۀ
صاعقه و مانند آن بوده است و گاهی ممکن است امواج صوتی به قدری قوی باشد که سبب
مرگ گروهی شود.
به دنبال آن می‌فرماید:«
قوم شعیب بر اثر این صیحه آسمانی در خانه‌های خود به رو افتادند و مردند».
اجساد بی‌جانشان به‌عنوان درس‌های عبرتی تا مدتی در آنجا بود. آن‌چنان طومار زندگانی آنها در هم پیچیده شد که «گویا هرگز ساکن آن سرزمین نبودند».
تمام آن ثروت‌هایی که به‌خاطر آن
گناه و
ظلم و
ستم کردند و تمام آن کاخ‌ها و زینت‌ها و زرق و برق‌ها و غوغاها، همه از میان رفت و همه خاموش شدند.
سرانجام همان‌گونه که در سرگذشت
قوم عاد و ثمود پیش آمد، می‌فرماید: «دور باد سرزمین مدین از
لطف و
رحمت پروردگار همان‌گونه که
قوم ثمود دور شدند».
روشن است که منظور از «مدین» در اینجا
اهل مدین است، آنها بودند که از رحمت خدا دور افتادند.
خاطرات
پیامبران و ماجرای زندگی
اقوام پیشین همیشه الهام‌بخش برای اقوام بعد است؛ چرا‌که آزمایش‌های زندگی آنان ـ همان آزمایش‌هایی که گاهی ده‌ها سال یا صدها سال به طول انجامیده ـ در لابه‌لای چند صفحه از
تاریخ در اختیار همگان قرار می‌گیرد، و هر‌کس می‌تواند در زندگی خود از آن الهام بگیرد.
طرد قوم شعیب ـ علیه‌السلام ـ از
رحمت بی‌کران مقام کبریایی مانند محرومیت قوم ثمود است که شعیب
پیامبر ـ علیه‌السلام ـ نیز مانند
صالح ـ علیه‌السلام ـ به آن صحنۀ هولناک و آن منظرۀ وحشت زا با دیدۀ
عبرت نگریست.
تشبیه و ارتباط قوم مدین به ثمود از جهت هم سنخ بودن
عذاب آنها با عذاب ثمود است؛ وگرنه لازم بود به
قوم لوط تشبیه شوند که از حیث زمان به آنها نزدیک بودند.
پایگاه اسلام کوئیست.
