• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مخالفت مراجع با شاه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام خمینی، مراجع، شاه.
پرسش: غیر از کدام‌یک از مراجع نجف و قم با شاه مخالف بودند؟
پاسخ: هیچ‌یک از مراجع تقلید هرگز در طول تاریخ با کسی که علناً مخالف و دشمن دین باشد موافق و سازگاری نداشته‌اند، خصوصاً در تاریخ معاصر چنین چیزی اتفاق نیفتاده است که احدی از مراجع شیعه با سلاطین جور عصر خاصی مانند پهلوی موافق بوده باشند.



البته مخالفت علنی با دین اسلام و علمای اسلام و توهین به دین در دوره پهلوی دوم بعد از رحلت مرجع عالی‌قدر شیعه حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی آغاز شد؛ وگرنه در دوره حیات آن مرجع عالی‌قدر شیعه، محمدرضا پهلوی جرأت توهین آشکار به دین را نداشت؛ بعد از رحلت آن مرجع عظیم‌الشأن اهانت‌های دربار پهلوی و طرفداران او آغاز شد (رحلت ایشان در سال ۱۳۴۰ بود)
[۱] مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۶۰۹.
که با هشیاری و بیداری حضرت امام خمینی(ره) نقش مرجعیت دینی ایفا شد و مقاومت و افشاگری در مقابل توطئه‌های داخلی و خارجی علیه استقلال کشور و فرهنگ اسلام آغاز گردید.


بعد از پیدایش آن مرجع عظیم‌الشأن اکثر مراجع تقلید در سراسر ایران و حوزه‌های دیرپای ایران، مانند حوزه قم، مشهد، اصفهان، تبریز و... به زعامت علمای بزرگ از حضرت امام خمینی حمایت نموده و مردم را در برابر این توطئه‌ها آگاه نمودند.


مراجع تقلید نجف نیز با صدور بیانیه‌ و اطلاعیه‌های حمایت‌گرانه در برابر این توطئه‌ها ایستادگی و روشنگری نموده و حمایت‌های بسیار پرشور از امام خمینی(ره) نمودند.


امام در آغازین راه مبارزه خود کتاب کشف‌الاسرار را می‌نویسد و بذرهای حکومت اسلامی را در جامعه اسلامی می‌پاشد و از آگاهی کاملی که از جریانات استعماری و استبدادی در ایران داشت، تئوری جهاد مسلحانه علیه ظلم و استبداد و دفاع از استقلال را در این کتاب نگاشته و به گوش تمام نخبگان می‌رساند.
[۲] مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۶۱۷.
[۳] کشف الاسرار امام خمینی، چاپ قدیم، صفحات ۲۲۳ و ۲۲۴.



مبارزه‌ جدی امام و مخالفتشان با حمایت قاطبه‌ علمای اسلام و مراجع بزرگ با قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی شکل تازه گرفت و آیات عظام امام خمینی، شریعت‌مداری و گلپایگانی در منزل مرحوم آیت‌الله حائری مؤسس حوزه تشکیل شد و تصمیم گرفته شد که به شاه در این طی تلگرافی اعتراض و خواستار لغو آن شده و به علمای شهرستان‌ها نیز اعلام خطر نموده و هر هفته جلساتی برای حفظ وحدت نظر در مبارزه تشکیل شود. و همچنین آیات عظام نجفی مرعشی و گلپایگانی و شریعت‌مداری مکرراً طی تلگرافی از دولت علم خواستار لغو این قانون شدند و در راستای همین هدف مراجع بزرگ تقلید نجف آیات عظام خویی، حکیم و بهبهانی...
[۴] مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۴۲ ـ ۶۲۴.
طی تلگرافی از خواسته مراجع ایران حمایت نموده، با توجه به اسناد و مدارک معتبر تاریخی اکثر مراجع بزرگ و معروف حوزه‌های قم و نجف در تمام مراحل انقلاب از امام خمینی و نهضت بیدارگر او حمایت نمودند.


در جریان حادثه هجوم به مدرسه فیضیه و حبس امام و وقایع پانزده خرداد تمام مراجع از جمله مرحوم آیت‌الله گلپایگانی و نجفی مرعشی حمایت های بی‌دریغ از نهضت امام و شخص امام خمینی و مرحوم قمی و محلاتی که در حبس بودند، انجام دادند که در صفحات اسناد تاریخی موجود است.
[۵] مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۲، ص ۵۵ و ۷۳.



پس این حوادث خونین که تمام طبقات مردم علیه رژیم ستم‌شاهی بسیج می‌شدند، با حمایت‌های مراجع قم و نجف این بسیج عمومی گرم‌تر و جدی‌تر می‌شد، در جریان قانون کاپیتولاسیون نیز امام خمینی با مقاومت سرسختانه در برابر استبداد و استعمار، با حمایت یک‌دست مراجع نهضت را رهبری کرد.


بنابراین در طول آغاز انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی از سال ۴۱ تا پیروزی انقلاب علمای بزرگ که در حد مرجعیت شیعه و دارای جایگاه عظیم مرجعیت در بین مردم و معروف بودند، هیچ‌یک مخالفت با امام خمینی و نهضت او نداشتند، و همگی مخالف حکومت استبدادی شاه بودند؛ حضرات آیات شاهرودی، میلانی، سید‌عبدالله شیرازی و تمام مراجع تقلید و مدرسین حوزه‌های قم و نجف با اعمال وحشیانه شاه مخالفت نموده و با دادن اعلامیه، مخالفت و نفرت خویش را به مردم ابلاغ می‌کردند.
[۶] مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران، سازمان تبلیغات، ۱۳۶۹، ج ۱، ص ۶۳.
[۷] علی دوانی، نهضت روحانیون ایران، تهران، بنیاد فرهنگی امام رضا علیه‌السلام، ج ۷، ص ۱۱۱ ـ ۱۹۲، ۲۰۶ و ۲۵۰.



اسناد انقلاب اسلامی، ج ۱ ،(حاوی اسناد معتبر حمايت علما و مراجع قم و نجف از نهضت امام خمينی و مخالفت با شاه است).


اما در حوادث واقعه رجوع كنيد به راویان حدیث ما (فقها و مجتهدين) كه آنان حجت من بر شمایند و من حجت خدا بر آنانم.
[۸] غيبت، شيخ طوسی.




۱. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۶۰۹.
۲. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۶۱۷.
۳. کشف الاسرار امام خمینی، چاپ قدیم، صفحات ۲۲۳ و ۲۲۴.
۴. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۴۲ ـ ۶۲۴.
۵. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۰، ج ۲، ص ۵۵ و ۷۳.
۶. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران، سازمان تبلیغات، ۱۳۶۹، ج ۱، ص ۶۳.
۷. علی دوانی، نهضت روحانیون ایران، تهران، بنیاد فرهنگی امام رضا علیه‌السلام، ج ۷، ص ۱۱۱ ـ ۱۹۲، ۲۰۶ و ۲۵۰.
۸. غيبت، شيخ طوسی.



سایت اندیشه قم.    



رده‌های این صفحه : سلطنت پهلوی | علمای شیعه




جعبه ابزار