فضیلت و ثواب سوره نصر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بهشت،
ثواب،
تلاوت،
رزق،
سوره نصر،
سوره مدنی.
پرسش: فضائل سوره نصر چیست؟ و این روایت که هر کس عصر پنج‌شنبه، چهل مرتبه سوره نصر را بخواند، خدای مهربان چنان رزق و روزی او را زیاد می‌کند که موجب شگفتی خود او خواهد شد. منتسب به
امام صادق (علیه‌السّلام) در کدام منبع روایی ذکر شده است؟
پاسخ: در روایات به تلاوت سوره نصر توصیه فراوان شده است و برای آن آثاری مانند ثواب
شهید و همراهی
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در فتح مکه و... بیان شده است اما روایتی مبنی بر این‌که «هر کس عصر پنج‌شنبه چهل بار سوره نصر را بخواند، خدای مهربان چنان رزق و روزی او را زیاد می‌کند که موجب شگفتی خود شخص می‌شود» که به امام صادق (علیه‌السّلام) نسبت داده شده در منابع روایی مشاهده نشد.
سوره نصر سوره‌ای مدنی است
و سه
آیه دارد:
«اِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ؛ هنگامی که یاری خدا و پیروزی فرا رَسَد.»
«وَ رَاَیتَ النَّاسَ یدْخُلُونَ فی دینِ اللَّهِ اَفْواجاً؛ و مردم را ببینی که گروه گروه به دین خدا می‌گروند.»
«فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ وَ اسْتَغْفِرْهُ اِنَّهُ کانَ تَوَّاباً؛ پس پروردگارت را تسبیح و حمد کن، و از او آمرزش بخواه که او بسیار توبه‌پذیر است.»
سوره نصر بعد از هجرت نازل شد؛
اما در مورد سال نزول آن اختلاف وجود دارد. بر‌اساس بعضی از گزارش‌ها این سوره در سال آخر عمر شریف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نازل شد.
از
ام حبیبه (همسر پیامبر اکرم) نقل شده است: «زمانی که آیه «اِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ» نازل شد، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: خدا پیامبری را مبعوث نکرد مگر آن‌که مدت حضورش در میان امت خود، نیمی از مدت حضور پیامبر قبلی در میان امتش باشد.
حضرت عیسی (علیه‌السّلام) چهل سال در میان
بنی‌اسرائیل بود، و مدت حضور من هم بیست سال است، و من در این سال از دنیا می‌روم»؛
البته این گزارش از چند جهت می‌تواند مورد نقد باشد، به عنوان نمونه، یکی از مفسران معاصر این‌گونه می‌نگارد:
بعضی احتمال داده‌اند این سوره بعد از فتح مکه و در سال دهم هجرت در
حجة الوداع نازل شده باشد که بسیار بعید است؛ زیرا تعبیرات سوره با این معنا سازگار نیست، چون‌که خبر از یک حادثه مربوط به آینده می‌دهد، نه گذشته.
گزارش دیگری وجود دارد که نزول این سوره را در
صلح حدیبیه در سال ششم هجری و دو سال قبل از فتح مکه می‌داند.
در این سوره نخست از نصرت الهی، و سپس فتح و پیروزی، و بعد نفوذ و گسترش اسلام، و ورود مردم گروه گروه در دین خدا سخن به میان آمده، و این هر سه علت و معلول یکدیگرند، تا نصرت و یاری الهی نباشد فتح و پیروزی نیست، و تا فتح و پیروزی نرسد و موانع از سر راه برداشته نشود مردم گروه گروه
مسلمان نمی‌شوند. البته به دنبال این سه مرحله که هر کدام نعمت بزرگی است، مرحله چهارم یعنی مرحله
شکر و حمد و
ستایش خدا فرا می‌رسد.
و از سوی دیگر، نصرت الهی و پیروزی همه برای این است که هدف نهایی، یعنی ورود مردم در دین خدا و هدایت همگانی صورت گیرد.
منظور از فتح در آیه، فتح مکه است که توانست مرکز اصلی
شرک را متلاشی کند؛ بت‌ها را از میان بردارد؛ امید بت‌پرستان را به یأس و ناامیدی مبدل کند، و موانعی که بر سر راه ایمان مردم وجود داشت را برچیند.
به همین دلیل فتح مکه را باید مرحله تثبیت اسلام، و استقرار آن در
جزیرة العرب، و سپس در جهان دانست.
در ادامه سوره، سه دستور مهم (
تسبیح،
حمد و
استغفار (به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) (و طبعا به همه مؤمنان) می‌دهد که در حقیقت شکرانه‌ای برای این پیروزی بزرگ و واکنش مناسبی در برابر این
نصرت الهی است.
در روایات نسبت به تلاوت سوره نصر توصیه شده است:
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): «کسی که سوره نصر را تلاوت کند، مانند آن است که همراه من در فتح مکه بوده است».
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): «هر کس روز پنج‌شنبه دو رکعت
نماز بگزارد و در هر رکعت آن یک مرتبه سوره
فاتحه الکتاب و پنج مرتبه سوره نصر و
کوثر را بخواند و در آن‌روز بعد از نماز عصر چهل مرتبه
سوره توحید را بخواند و چهل مرتبه استغفار نماید، خداوند در
قیامت به عدد آن چیزی که در
بهشت و
جهنم است به او حسنه اعطا می‌کند و صد
حورالعین به او می‌دهد و به عدد تمام
فرشتگان، عبادت یک‌سال را برای او می‌نویسد و به عدد هر آیه ثواب هزار شهید را برای او می‌نویسند».
امام صادق (علیه‌السّلام): «هر کسی سوره نصر را در
نماز نافله یا
فریضه قرائت کند، خدا او را بر تمام دشمنانش یاری می‌کند و روز قیامت در حالی می‌آید که با او کتابی است که سخن می‌گوید و خدا او را از قبرش بیرون می‌آورد، در حالی که از حرارت دوزخ و از آتش و از زفیر جهنّم در امان است. روز قیامت بر چیزی عبور نمی‌کند، مگر این‌که او را بشارت داده و به هر خیری خبر می‌دهند تا داخل بهشت گردد».
با این وجود، اما روایتی مبنی بر این‌که «هر کس عصر پنج‌شنبه چهل بار سوره نصر را بخواند، خدای مهربان چنان رزق و روزی او را زیاد می‌کند که موجب شگفتی خود شخص می‌شود» که به امام صادق (علیه‌السّلام) نسبت داده شده و در بسیاری از سایت‌ها و کانال‌ها منتشر شده است، در منابع روایی مشاهده نشده است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فضیلت و ثواب سوره نصر»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۳.
