• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عفو امام علی و ابن ملجم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام علی علیه‌السلام، ابن ملجم ملعون، عفو.
پرسش: آیا اگر حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ زنده می‌ماند، ابن ملجم ملعون را می‌بخشید؟
پاسخ: امیرالمؤمنین علی ـ علیه‌السلام ـ در سال چهلم هجرت، پس از چهار سال و چند ماه حکومت، در سن شصت و سه سالگی در شب نوزده رمضان المبارک به دست اشقی الاشقیاء، ابن ملجم مرادی ـ لعنة‌الله‌علیه ـ فرق مبارکش شکافته شد و در شب بیست و یکم همان ماه شهید گردید و به ملکوت اعلی عروج فرمود.



شیخ مفید (ره) چنین می‌نویسد:
«فردی از حمدان ابن ملجم را تعقیب کرد، قطیفه‌ای که در دست داشت بر روی او انداخت، بعد او را به زمین زد و شمشیرش را گرفت و او را به محضر امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ آورد؛
[۱] درباره گرفتن ابن ملجم ملعون قول دیگری هست که او را حذیفه در کوچه‌های کوفه گرفت. ر: ک. بحارالانوار.
چون ابن ملجم ـ لعنة‌الله‌علیه ـ را پیش امام آوردند، امام به او نگاه کرد و فرمود: «النّفس بالنّفس» اگر من از دنیا رحلت کردم او را بکشید؛ چنانچه مرا کشت و اگر زنده ماندم، خود درباره او فکری خواهم کرد... اگر زنده ماندم، خودم می‌دانم با او چگونه معامله کنم و اگر در گذشتم، با قاتل من چنان کنید که با کشنده پیغمبران می‌نمودند؛ یعنی او را بکشید و سپس بدن او را بسوزانید.»


نیز شیخ عباس قمی می‌نویسد:
«علی ـ علیه‌السلام ـ به امام حسن ـ علیه‌السلام ـ فرمود: ای پسر با اسیر خود مدارا کن... اگر من از دنیا رفتم، قصاص کن، او را بکش... و اگر زنده ماندم من خود داناترم که با او چه کار کنم و من اولی می‌باشم به عفو کردن چه ما اهل‌بیتی هستیم که با گناهکار در حق ما، جز به عفو و کَرم رفتار دیگر ننمائیم...».
[۳] قمی، عباس، منتهی الامال، قم، انتشارات هجرت، چاپ سیزدهم، زمستان ۱۳۷۸ ش، ج ۱، ص ۳۳۳.



نمی‌توان به‌طور صريح قضاوت كرد و اين به‌خاطر عدم نقل قولی از علی ـ علیه‌السلام ـ در كتاب «ارشاد» و كتاب «علی از زبان علی» و امثال آن است؛ ولكن با توجه به آنچه از علی ـ علیه‌السلام ـ در كتاب «منتهی الامال» نقل شده، می‌توان گفت كه اگر ايشان زنده می‌ماندند با توجه به قول مذكور ابن ملجم ملعون را می‌بخشيد و قصاص نمی‌كردند.


۱. درباره گرفتن ابن ملجم ملعون قول دیگری هست که او را حذیفه در کوچه‌های کوفه گرفت. ر: ک. بحارالانوار.
۲. مفید، الارشاد، ترجمه شیخ محمدباقر ساعدی خراسانی، انتشارات کتاب‌فروشی اسلامیه، ۱۳۶۴ ه.ش، فصل ۵، ج ۱، ص ۲۴ و ۲۵.    
۳. قمی، عباس، منتهی الامال، قم، انتشارات هجرت، چاپ سیزدهم، زمستان ۱۳۷۸ ش، ج ۱، ص ۳۳۳.



سایت اندیشه قم    






جعبه ابزار