عرضه دین پیامبر توسط امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام زمان (عجّلاللهفرجهالشریف)، امر جدید، آیین جدید، دین پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم).
پرسش: آیا اینکه در روایات از امام عصر (عجّلاللهفرجهالشریف) به عنوان کسی یاد میکند که دین پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) را به مردم عرضه میدارد، درحالیکه بسیار متفاوت از آن چیزی است که ما از
اسلام برداشت کردهایم، اسلام و آیین جدید صحیح است؟
پاسخ: به رغم تصوری که در میان مردم وجود دارد، در
روایات، امام مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف)، آورنده «دین جدید» معرفی نشده است و واژه «دین جدید» در هیچیک از روایات مربوط به امام مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) ذکر نشده است.
براساس برخی
احادیث، برنامه امام زمان و رفتارش، ترویج و بسط اسلام و تجدید
قرآن است و به منظور اجرای سنتهای پیامبر مقاتله میکند. وقتی مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) ظهور کند، بدعتها را
باطل میکند و احکام خدا و قرآن را صادر مینماید. حدود را بدون سهلانگاری اجرا میکند و معلوم است که برای مردم چنین برنامهای تازگی دارد؛ زیرا تاکنون اسلام را به شکل دیگر تصور کرده بودند، آنان میپنداشتند ترقی و عظمت اسلام در تزئین
مساجد و منارههای بلند است موقعی که امام زمان (عجّلاللهفرجهالشریف) بفرماید عظمت اسلام،
عمل صالح و راستی و درستی و
امانت و وفای به عهد و اجتناب از
حرام و ... است. برای مردم تازگی دارد. این است معنای آیین جدید نه آنکه حضرت، دین و آیین جدید به همراه میآورد که غیر از دین و آیین پیامبر است؛ بلکه دین پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) را از
خرافات و بدعتها و آلودگیها بیرون میآورد، آنطور که تا به امروز نبود.
ادیان آسمانی در حقیقت مانند
آب زلال و شفافی هستند که از
آسمان نازل میگردند که در آغاز، به صفا و پاکی باران و روشنایی آفتاب هستند، ولی با تماس افکار منحط جاهلان و دستهای آلوده مغرضان و آمیختگی با عادات و خرافات، گاهی چنان
تحریف میشوند که جاذبه خود را از دست میدهند.
یکی از رسالتهای امام زمان (عجّلاللهفرجهالشریف) پیراستن اسلام از این آلودگیها و خرافات و پیرایهها، و به تعبیر دیگر، نوسازی بنای شکوهمند اسلام است. به همین دلیل، در پارهای از روایات از این نوسازی به «
امر جدید» تعبیر شده است.
امام صادق (علیهالسلام) میفرماید:
«
اذا خرج القائِمُ یقوم بِاَمرٍ جدید و کتابٍ جدیدٍ و سُنُّةٍ جدید و قَضاءِ جَدیدٍ هنگامی که
قائم خروج کند، امر جدید، کتاب جدید، روش و
سنت جدید و داوری جدیدی با خود میآورد»؛ یعنی در آن زمان، اسلام را آنچنان از لابهلای انبوه خرافات و تحریفها و
تفاسیر نادرست بیرون میکشد که گویی بنایی کاملاً نو و جدید ساخته است.
البته تذکر این نکته ضرورت دارد که علیرغم تصوری که در میان مردم وجود دارد، در روایات، امام مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف)، آورنده «دین جدید» معرفی نشده است و واژه «دین جدید» در هیچیک از روایات مربوط به امام مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) ذکر نشده است.
در مورد دستورات و آیین حضرت مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) دو دسته
روایت وارد شده است.
یک دسته منشأ پیدایش این فکر شده است که حضرت دارای آیین جدیدی است که نخست به این دسته از روایات اشاره میکنیم.
روایاتی که منشأ توهم دین جدید شده است و آنها عبارتاند از:
۱. از
امام صادق (علیهالسلام) از
سیره حضرت مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) سؤال شد، حضرت چنین فرمودند:
«
یَصْنَعُ ما صَنَعَ رسول الله، یَهْدِمُ ما کانَ قَبْلَهُ کَما هَدُمَ رسول الله اَمْرَ الجاهِلیه و یَسْتَانِفُ الاسلامَ جَدیداً؛
همان کاری را که
رسول خدا انجام داد، مهدی انجام میدهد. بدعتهای موجود را خراب میکند؛ چنانکه رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) اساس
جاهلیت را منهدم نمود؛ سپس اسلام را از نو بنا میکند».
۲. شخصی به نام ابوخدیجه از حضرت صادق نقل میکند که حضرت فرمود:
«
اِذا خرَجَ القائمُ جاءَ بِاَمْرٍ جدیدٍ کَما دَعا رسول الله فی بَدْءِ الاِسلام اِلی اَمْرٍ جَدید هنگامی که قائم ظهور کرد، با امر جدید خواهد آمد؛ چنانکه رسول خدا در آغاز اسلام مردم را به امر جدید دعوت میکرد».
دسته دوم روایات که
مبین روایات فوق هستند و از آنها استفاده میشود که حضرت مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) مروج
دین جدش پیامبر اسلام است:
۱. ابوسعید خدری از رسول خدا روایت میکند که حضرت فرمود:
«
یَخْرُجُ رَجُلُ مِنْ اَهْلِبَیْتی و یَعْمَلُ بِسُنَّتی یکی از اهل بیت من قیام میکند و به سنت و روش من عمل میکند».
۲. «
وَ اَنَّ الثانی عشر مِنْ وُلْدی یَغیبُ حتی لا یُری وَ یَاْتی عَلی اُمَّتی بِزَمَنٍ لا یَبْقی مِنَ الاِسْلام اِلاّ اِسْمُهُ ...؛
دوازدهمی از فرزندانم به طوری غایب میشود که اصلاً دیده نمیشود. زمانی خواهد آمد که از اسلام جز اسمی و از قرآن جز رسم و اثری باقی نمیماند، در آن هنگام
خدا به وی
اجازه نهضت میدهد و به وسیله او اسلام را تقویت کرده و تجدیدش میکند».
و چندین روایت دیگر به همین مضمون وجود دارد.
چنانکه ملاحظه فرمودید این احادیث بالصراحه دلالت دارند بر اینکه برنامه امام زمان و رفتارش ترویج و بسط اسلام و تجدید قرآن است و به منظور اجرای سنتهای پیامبر مقاتله میکند. بنابراین اگر اجمالی در دسته اول وجود داشت، با توضیحاتی که در این احادیث آمده است، برطرف میشود.
در مجموع باید احادیث را به گونهای
تفسیر کرد که رفع شبهه شود. بدین معنا و بیان که در زمان غیبت، بدعتهایی در دین گذاشته میشود و احکامی از اسلام و قرآن بر طبق میل مردم
تأویل و
تفسیر میشود و بسیاری از حدود و احکام چنان فراموش میشوند که گویا اصلاً از اسلام نبودند. وقتی که مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) ظهور کند، بدعتها را
باطل میکند و احکام خدا و قرآن را صادر مینماید. حدود را بدون سهلانگاری اجرا میکند و معلوم است که برای مردم چنین برنامهای تازگی دارد. مردمی که ارکان و اصول مسلّمه اسلام را رها کرده و تنها به برخی ظواهر آن اکتفا کرده، از اسلام فقط
نماز و
روزه و اجتناب از
نجاسات چیزی نمیدانند، بعضیها دین را در
مسجد محصور کرده و حقیقت آن در
عمل و حرکتشان نفوذ ندارد. در کوچه و بازار، دانشگاهها و ... اثری از اسلام نیست. محر مات الهی را با حیلههای گوناگون و تأویلات صوری جایز میشم ارند. از ادای حقوق واجبه خودداری مینمایند به دلخواه خود احکام و آیات را تفسیر میکنند. از قرآن فقط به قرائت، تجوید و احترام صوری اکتفا میکنند.
اگر امام زمان (عجّلاللهفرجهالشریف) ظاهر شود و بگوید: شما از حقیقت و گوهر دین دور افتادید و
آیات و احادیث را برخلاف واقع تفسیر کردهاید. چرا حقیقت نورانی قرآن و اسلام را رها کردهاید و به ظواهر
قناعت کردهاید؟ دستورات اخلاقی و اجتماعی را باید از ارکان اسلام بدانید و جزء برنامه عملی خویش قرار دهید و اسلام را در مساجد محصور نکنید و با حیلهها از زیربار احکام خدا شانه خالی نکنید، وظیفه
امر به معروف و
نهی از منکر را به طور واقعی آن انجام دهید و فلان
عمل، بدعت است آن را ترک کنید و از اسلام و دین خدا ندانید. قطعاً چنین دین و برنامهای برای مردم تازگی دارد؛ زیرا تاکنون اسلام را به شکل دیگر تصور کرده بودند، آنان میپنداشتند ترقی و عظمت اسلام در تزئین
مساجد و منارههای بلند است موقعی که امام زمان (عجّلاللهفرجهالشریف) بفرماید عظمت اسلام،
عمل صالح و
راستی و درستی و امانت و
وفای به عهد و اجتناب از حرام و ... است. برای مردم تازگی دارد.
این است معنای آیین جدید نه آنکه حضرت، دین و آیین جدید به همراه میآورد که غیر از دین و آیین پیامبر است؛ بلکه دین پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) را از
خرافات و بدعتها و آلودگیها بیرون میآورد، آنطور که تا به امروز نبود.
۱. در انتظار ققنوس، ترجمه مهدی علیزاده.
۲. دادگستر جهان، آیتالله امینی.
۳. عصر زندگی، محمد حکیمی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «عرضه دین پیامبر توسط امام زمان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۲۰.