شبهه در عصمت امام حسن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عصمت، امام حسن، حضرت علی.
پرسش: امام حسن (علیهالسّلام) دارای مقام
عصمت بود، اما
حضرت علی (علیهالسّلام) میفرماید:
«فانّک اوّل ما خُلقتَ به جاهلاً ثم عُلِّمتَ؛
نادان آفریده شدی و سپس، آموخته شدی.»
بنابر این چگونه آن امام میتواند مخاطب این نامه باشد؟
عبارتهای مشابه دیگر نیز در این خطبه دیده میشود که در نگاه ابتدایی با مقام
عصمت امام حسن (علیهالسّلام) منافات دارد. در کتاب «پیام امام امیرالمؤمنین (علیهالسّلام)»، در این زمینه آمده است:
مخاطب در این نامه، طبق غالب متون
نهج البلاغه، امام حسن مجتبی (علیهالسّلام) است و در اکثر طرق این نامه (که به گفته
علاّمه تستری در شرح این نامه به پنج طریق بالغ میشود) مخاطب آن حضرت است و تنها در یکی از طرق روایت این نامه، مخاطب
محمد بن حنفیه شمرده شده است. بعضی از شارحان تأکید بر مطلب دوم دارند که مخاطب محمد بن حفنیه است و ظاهراً دلیلشان این است که بعضی از تعبیرات این نامه نسبت به مخاطب خود با مقام عصمت امام سازگار نیست در حالی که میدانیم اینگونه تعبیرات در مقام اندرز و نصیحت پدرانه به فرزند، مطلبی رایج است. مهم این است که گرچه مخاطب در این نامه یک نفر است؛ ولی هدف همه
شیعیان و
مسلمانان جهان، بلکه همه فرزندان آدماند؛ گویی امام (علیهالسّلام) به عنوان پدر همه انسانها سخن میگوید و مخاطبش امام حسن (علیهالسّلام) به عنوان همه فرزندان، مورد نظر است.
حدیثنت، برگرفته از مقاله «شبهه در عصمت امام حسن» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۵/۳۱.