سربازی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سربازی.
پرسش: آیا سربازی بهصورت کنونی مورد پذیرش اسلام است؟ اگر ممکن است روایاتی در این مورد از
زبان معصومان ـ علیهمالسلام ـ ذکر کنید. همچنین در چه دورانی از حکومتهای اسلامی این موضوع وجود داشته و به چه نحو بوده است؟
پاسخ:
همانگونه که میدانید، مسئلۀ جهاد و دفاع در زمان
پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله و امامانی که علاوه بر امامت، عهدهدار حکومت نیز بودند ـ مانند
امام علی و
امام حسن علیهماالسلام امری
واجب بوده و مختص به زمان خاص، یا افراد خاص نمیشد. به بیان دیگر، در آن زمان هرگاه که اسلام و سرزمین اسلامی مورد تعرض و هجوم کفار و مخالفان واقع میشد، بر تمام مسلمانان دفاع در برابر تجاوز بیگانگان واجب بود و مردم نیز وظیفۀ خود میدانستند تا از دین و ناموس خود دفاع کنند، و این کار را میکردند؛ اما در زمان
صلح هر فردی مشغول کار خود میشد.
مرابطه و نگهداری از مرزها، همچنین تأمین
امنیت شهرها از اموری اختیاری و
مستحب بود، و معمولاً مشکلی از این جهت به وجود نمیآمد.
در صدر اسلام، اگر چه نبرد و دفاع معمولاً هزینههای سنگینی بر
حکومت اسلامی تحمیل نمیکرد، اما همان مقدار مخارج اولیۀ
جهاد نیز بر عهدۀ مجاهدان و مسلمانان بود و حکومت اسلامی هر زمان که از لحاظ اقتصادی در تنگنا واقع میشد، کمکهایی از مردم و مجاهدان میگرفت.
با توجه به این مسئله، مسلمانان در زمان حکومت پیامبر ـ صلیاللهعلیهوآله ـ و
امام علیهالسلام همواره برای دفاع از سرزمینهای اسلامی آماده بودند، و امروزه نیز چنین است؛ چنانکه در زمان هشت سال دفاع
مقدس شاهد بودیم که مردم از تمام قشرها، دفاع از میهن اسلامی را بر خود لازم میدانستند و عاشقانه با جان و مال از
اسلام و کشور دفاع میکردند، خدمت سربازی نیز تنها بخشی از آن محسوب میشد.
شایان توجه است که خدمت سربازی بهصورت کنونی به مدت دو سال یا کمتر، از موضوعات جدید است؛ چراکه اساساً حفاظت از مرزها به شکل کنونی در گذشتۀ نه چندان دور مطرح نبوده، تا چه رسد به هزار و چهارصد سال قبل؛ زیرا با پیشرفت مسائل حکومتی، شیوه حکومتداری و تقسیمات جغرافیایی، بدیهی است که ارتش و نیروهای امنیتی به شیوه کنونی عرف بسیاری از کشورها شده است؛ و این نوع سربازی را قوانین کشورها تعیین میکند. البته قانون خدمت سربازی منطقی و معقول نیز میباشد. طبیعی است که شرع اسلام نیز با این نوع قوانین مخالفتی ندارد؛ چراکه در این قانون نه کسی مورد
ظلم قرار میگیرد و نه تبعیضی صورت میگیرد و ... این قانون نیز مانند قانون مالیات، یا قوانین شهرداری است که دولت در قبال خدماتی که به شهروندان ارائه میکند، از آنها عوارض و مالیات میگیرد. خدمت سربازی نیز به نوعی میتواند مالیات محسوب شود. یک مرد که میخواهد در این مملکت
زندگی کند،
خانواده تشکیل دهد، از امکانات و سرمایههای ملی استفاده کند، امنیتش حفظ باشد و در یک فضای امن به کار و زندگی بپردازد، قانون میگوید چنین فردی در صورت سلامت جسمی و روانی، موظف است دو سال از عمرش را در جهت تأمین امنیت کشورش در قالب خدمت
سربازی سپری کند. البته گفتنی است که خدمت سربازی الزاماً به معنای حضور در مرزها نیست؛ بلکه بستگی به تخصص سرباز دارد، تا چه تخصصی داشته باشد و در چه جایگاهی به کار گرفته شود.
پایگاه اسلام کوئست.