• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رازقیت خداوند

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلید واژه: رازق، فقر ، گرسنگی ، ظلم ، آزادی
پرسش: اگر خدا رزاق است چرا عده ای از گرسنگی میمیرند؟
پاسخ:


به چند نكته توجه فرمائيد:

۱.۱ - آزادی عمل برای انسان

خداوند متعال جهان خلقت را بر اساس سنت هاي ثابتي اداره مي نمايد كه نتيجه آن هدایت و رشد انسان و رسيدن او به سوي سعادت و کمال باشد، يكي از مهمترين سنتهاي الهی در اين جهت دادن قدرت اختیار و انتخاب به انسان مي باشد تا هر انساني پس از شناخت راه درست از بيراهه با انتخاب و اختیار در مسير هدایت قدم بگذارد. زيرا هدایت اجباري افراد هيچ بهره اي در رشد و كمال آنها نخواهد داشت خداوند متعال نيز به اين مطلب اشاره مي نمايد كه مسير هدايت را به انسان نشان داديم و او را در انتخاب راه آزاد گذاشتيم:«إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا»؛«ما راه را به او نشان داديم، خواه شاکر باشد (و پذيرا گردد) يا ناسپاس!»
[۱] انسان(۷۶)آیه ۳    
طبيعي است كه لازمه اين حق انتخاب اين است كه اگر عده اي با وجود همه اين ارشادات و راهنمائي ها اراده كنند كه احکام و ضوابط راهنماي الهی را ناديده گرفته و نسبت به خود و يا ديگران ظلم و تعدي نمايند نبايد خداوند به صورت كامل مانع تحقق انتخاب آنها شود، اگر چه مي تواند از طريق دستور به مؤمنان در جهت امر به معروف و نهي از منکر و مبارزه با ظلم و تعدی به گونه اي افراد را از مسير تعدي و ظلم باز نگه داشته و يا حق مظلومان را به آنها باز گرداند. ولي عملي شدن اين راه نيز وابسته به ميزان اطاعت و فرمانبرداري مؤمنان دارد.

۱.۲ - ظلم و تعدی دیگران

همان طور كه اشاره كرديد يكي از سنت هاي قطعي الهي روزي رساني به همه بندگان و مخلوقات و روزي خواران مي باشد. اگر چه اين روزي مقدر براي همه يكسان نيست، و با اهداف خاصي نظير فراهم شدن زمينه حركت در جامعه و يا زمينه امتحاب برخي ديگر يراي عده اي بيشتر و براي عده اي كمتر ارزاني شده است،
[۲] سبأ(۳۴)آیه ۳۹؛«قُلْ إِنَّ رَبِّی یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنفَقْتُم مِّن شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَهُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ»    
اما در عين حال خداوند روزي عموم افراد را متناسب با تقدیر آنها از طرق طبيعي به آنها مي رساند، يعني جهان آفرینش به گونه اي تنظيم شده است كه اگر دخل و تصرف عدواني و خارج از ضابطه برخي انسانهاي سود جو نباشد روزي مقدر همه افراد از طرق خود به آنها مي رسد. اما به هر حال بر اساس همين قدرت انتخاب و اختياري كه انسان دارد، عده اي از افراد همواره در طول تاریخ با سوء استفاده از اختيار خود، با ظلم و تعدي نسبت به ديگران روزي مقدر الهي كه براي همه بندگان خود اعم از مؤمن و كافر ارزاني داشته است را از مسير طبيعي آن خارج نموده و به نفع خود جلب مي نمايند، معني اين سخن اين است كه نرسيدن روزي برخي افراد كه به خاطر فقر و گرسنگی تحميلي نظامهاي سلطه و استكباري عالم به آنها بوجود مي آيد به صورت مستقيم به خواست و اراده الهي مربوط نمي شود. بلكه مربوط به ظلم ديگران است.

۱.۳ - عدم تلاش کافی از سوی افراد

در عين حال برخي از گرسنگي ها و فقر ها علاوه بر ظلم و تعدي حاکمان و يا مستکبران عالم به عدم تلاش كافي و لازم از سوي خود افراد و يا جوامع فقیر نيز بر مي گردد، زيرا همان طور كه اشاره شد خداوند عالم را بر اساس سنت هاي ثابت و طبيعي اراده مي نمايد و يكي از همين سنتها اين است كه به هر كس به همان مقدار كه تلاش مي كند نتيجه داده خواهد شد: «وَ أَن لَّيْسَ لِلْانسَانِ إِلَّا مَا سَعَى»؛«و اينكه براى انسان بهره‌اى جز سعى و كوشش او نيست»
[۳] نجم(۵۳)آیه ۳۹    
يعني براي رسيدن به همان ميزان روزي مقدر نيز تلاشي متناسب از ناحيه خود بندگان لازم است كه گاهي بايد در جهت كسب و اقتصاد تلاش كنند و گاهي در زمينه رفع ظلم مستکبران و گرفتن حق خود از زورگويان و ... به هر حال به همين ميزان نيز نمي توان قصور و كوتاهي خود افراد را در برخي مواقع از ناحيه خداوند دانست.

۱. ↑ انسان(۷۶)آیه ۳    
۲. ↑ سبأ(۳۴)آیه ۳۹؛«قُلْ إِنَّ رَبِّی یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنفَقْتُم مِّن شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَهُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ»    
۳. ↑ نجم(۵۳)آیه ۳۹    


سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    


رده‌های این صفحه : خداشناسی | صفات الهی | کلام
جعبه ابزار