دعای پیامبر برای دیگران
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)،
دعا،
اهل بیت (علیهم‌السّلام)،
اجابت دعا.
پرسش: در دعای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای دیگران توضیح دهید.
پاسخ: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اهل بیت بزرگوارش (علیهم‌السّلام) مَظْهَر صفات و
اسمای حسنای الهی (و از جمله، مظهر
رحمت و
حکمت خداوند متعال) هستند و از این‌رو، به مقتضای حکمت، دیگران را از ادعیه زاکیه و مستجاب خود، بهره‌مند می‌کردند و مشمول عنایت و رحمت الهی قرار می‌دادند.
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اهل بیت بزرگوارش (علیهم‌السّلام) مَظْهَر صفات و
اسمای حسنای الهی (و از جمله، مظهر
رحمت و
حکمت خداوند متعال) هستند و از این‌رو، به مقتضای حکمت، دیگران را از ادعیه زاکیه و مستجاب خود، بهره‌مند می‌کردند و مشمول عنایت و رحمت الهی قرار می‌دادند.
به منظور آشنایی با
سیره عملی پیامبر خدا در دعا کردن برای دیگران، شماری از دعاهای ایشان درباره
اهل بیت خود و دیگران، ذکر شد. در بررسی این دعاها چند نکته قابل توجه است:
دعاهای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد:
دسته اول: دعاهایی که حامل پیامی برای
جامعه اسلامی است.
دسته دوم: دعاهایی که برای تامین نیازهای کسانی است که از پیامبر خدا، تقاضای
دعا کرده‌اند.
دسته سوم: دعاهای پیامبر خدا در مورد کسانی است که به ایشان خدمتی کرده‌اند.
دعاهای پیامبر خدا برای اهل بیت خود، حامل پیام‌های اعتقادی و سیاسی برای امت اسلامی و حاکی از شخصیت والای آنان و جایگاه بلندشان در
اسلام است مانند آنچه از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) خطاب به
امام علی (علیه‌السّلام) روایت شده است که می‌فرماید: «
ما سَاَلتُ اللّهَ شَیئا الّا سَاَلتُ لَکَ مِثلَهُ، ولا سَاَلتُ اللّهَ شَیئا الّا اعطانیهِ، غَیرَ انَّهُ قیلَ لی: انَّهُ لا نَبِیَّ بَعدَکَ. چیزی از خدا نخواستم، مگر آن که همانند آن را برای تو [و در روایتی دیگر در مورد ایشان می‌فرماید: «
اللّهُمَّ والِ مَن والاهُ، و عادِ مَن عاداهُ، وَ انصُر مَن نَصَرَهُ. خدایا! دوست‌دارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن بدار و یاری‌گرش را یاری کن.»و در روایتی دیگر درباره
امام حسن و
امام حسین (علیهماالسلام) می‌فرماید: «
اللّهُمَّ والِ مَن والاهُما، و عادِ مَن عاداهُما. خدایا! دوست‌دار آن دو را دوست بدار و دشمن آن دو را دشمن بدار.»و در
حدیث کساء درباره اهل بیت (علیهم‌السّلام) آمده که می‌فرماید:
اللّهُمَّ هؤُلاءِ اهلُ بَیتی وخاصَّتی، اللّهمّ اذهِب عَنهُمُ الرِّجسَ و طَهِّرهُم تَطهیرا. خدایا! اینان اهل بیت من و مُقرَّبان من‌اند. خدایا! هر گونه پلیدی را از آنان دور بدار و با پاک ساختنی ویژه، پاکشان گردان.همچنین دعاهایی که از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) درباره افرادی مانند
ابوذر و امثال وی صادر شده، حکایت از جلالت و عظمت و جایگاه رفیع معنوی آنها دارد. این‌گونه دعاها نیز گاه دارای پیام سیاسی و اجتماعی هستند.
دعاهای پیامبر خدا برای تامین نیازهای دیگران یا برای کسانی که خدمتی به ایشان داشته‌اند نیز دارای پیام اعتقادی است؛ زیرا اجابت این دعاها، حاکی از جایگاه رفیع پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نزد خداوند متعال است؛ اما باید توجه داشت که این‌گونه از دعاها بسا که دلالتی بر جایگاه معنوی اشخاصی که مورد دعا قرار گرفته‌اند، نداشته باشد. از این‌رو، دانشمندان
علم رجال، هر دعایی را از سوی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اهل بیت (علیهم‌السلام)، دلیل شایستگی و
عدالت و مورد وثوق بودن شخصی که درباره او دعاشده، نمی‌دانند، چنان‌که در حدیثی، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای شخص یهودی که خدمتی به آن حضرت کرده بود، فرمود: «
اللّهُمَّ جَمِّلهُ...؛ خدایا! او را زیبا گردان...»و در اثر این دعا، موی سپید او سیاه شد.
و یا در حقّ یهودی دیگری فرمود: «
ادامَ اللّهُ جَمالَکَ!؛ خداوند، زیبایی‌ات را پایدار بدارد!»و در نتیجه اجابت این دعا، آن مرد، هشتاد سال زندگی کرد و یک موی سپید در سر او دیده نشد.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «دعای پیامبر برای دیگران» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۰۷.
