• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خواستگاه ادیان الهی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: پیامبر ، ابلاغ ، خاورمیانه
پرسش: آیا از میان اقوام اروپائی و هندی و...(غیر از اقوام سامی ) پیامبرانی از طرف خدا مبعوث شده‌اند؟
پاسخ: خداوند انسان را خلق و او را از نعمت‌های بی‌شماری از جمله نعمت عقل و اندیشه و خرد، بهره‌مند ساخته است و در ازای نعمت‌های فراوانی که به او عطا نموده تکالیفی نیز از او خواسته است گر چه این تکالیف نیز به نوبه خود از بزرگترین نعمت‌های الهی می‌باشند.



لازمه تکلیف این است که از طرف خداوند پیامبرانی برای ابلاغ وظایف و دستورات به سوی انسان فرستاده شده باشند و الا تکلیف معنی ندارد.


پیامبران الهی انسان‌های تربیت یافته‌ای بوده‌اند که از طرف خداوند برای ابلاغ دستورات پروردگار و هدایت انسان‌ها، مامور شده بودند. سنت خداوند بر این بوده است که در میان هر گروه و قومی، شخصی را برای هدایت آن‌ها برانگیزاند.چنان‌که در قرآن کریم می‌فرماید: «به تحقیق که میان هر امتی رسولی برانگیخته و مبعوث کردیم...» این مضمون در آیات دیگری از قرآن کریم نیز رسیده است.


پس مسلم است هر کجای جهان که اقوامی زندگی می‌کرده‌اند انبیائی هم برای هدایتشان مبعو ث شده‌اند( ضمنا حکمت و عدالت الهی لازمه‌اش هدایت همه آحاد ملت‌هاست در هر عصر و نسلی.)، اما در آیات قرآن و در روایات معصومین نام همه آنان ذکر نشده است. اجمالا در بعضی از روایات ما آمده است که خداوند،"یک صد و بیست و چهار هزار پیامبر"و در بعضی دیگر "شصت هزار پیامبر "به همراه معجزه و دلیل برای هدایت مردم فرستاده است.

۳.۱ - عدد انبیا الهی

قرآن مجید تنها از ۲۵ تن از انبیای الهی نام برده است. شاید به همین تعداد و یا کمتر در روایات آمده باشد. این تعداد اندک کجا و "یک صد و بیست و چهار هزار و یا "شصت هزار پیامبر "که در روایات به عنوان عدد انبیاء آمده است کجا؟ این قرآن است که در یک جا می فرماید: «ما داستان بعضی از پیامبران را نقل کردیم و داستان بعضی دیگر را نقل نکردیم» و در جای دیگر بیان می دارد: «ما پیش از تو رسولانی فرستادیم سرگذشت گروهی از آنان را برای تو بازگفته، و گروهی را برای تو بازگو نکرده‌ایم....» و همه این ها می‌تواند موید این گفته دین شناسان باشد که در بین همه اقوام، دینی وجود داشته است.

۳.۲ - وجود ادیان نشانه ابلاغ انبیا

رابرت هیوم در کتاب ادیان زنده جهان می‌گوید: «در تاریخ بشر هرگز قبیله‌ای وجود نداشته که به گونه‌ای دین نداشته باشد» وی می‌گوید: دین وجه امتیاز اصلی بشر (با حیوانات )است.
[۸] ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۱۷.
طبیعتا باید میان ادیان زنده جهان و دین‌هایی که امروزه از بین رفته‌اند فرق گذاشت. وی می‌گوید: «آسیا محل تولد تمام ادیان زنده جهان است»
[۹] ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۳۰.
اما از تعدادی از ادیان مرده در بقیه نقاط جهان نام می‌برد که نشان می‌دهد انبیاء به عنوان دارندگان دین الهی در همه مکان‌هایی که انسان‌هایی زندگی کرده‌اند وجود داشته‌اند، وی می‌گوید: «...ادیان مصر قدیم در افریقا، ادیان مکزیک و پروی باستان در امریکا و...»
[۱۰] ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۲۹.


۳.۳ - هدف قرآن از ذکر نام معدودی از انبیا

پس مسلماً انبیاء کثیری بوده‌اند که خداوند نام آن‌ها را در قرآن نبرده است.
[۱۱] آموزش عقاید، مصباح یزدی، ص ۲۳۷.
و آن‌چه قرآن مجید بیان کرده صرفا سرگذشت پیامبرانی است که در منطقه خاورمیانه بوده‌اند و شاید هدف قرآن از ذکر این دسته از انبیاء:
۱) استفاده‌های تربیتی مردم از سرگذشت آنان بوده است. زیرا تنها تاریخ و آثار اقوام اینان در دسترس مردم آن زمان بوده و شناخت شان برای مردم آن زمان آسان‌تر بوده است، بر همین اساس قرآن در جاهایی که از این پیامبران نام می‌برد، مردم را به دیدن آثار و ویرانه‌های تمدن اقوامی که آن پیامبران را انکار می‌کردند، دعوت می‌کند و می‌فرماید:«در زمین مسافرت کنید و عاقبت کسانی را که تکذیب کردند ببینید» (و از آنان عبرت بگیرید). از این جهت اگر حکایت حضرت موسی بیشتر به میان آمده مناسبت‌هایی است که برای عبرت دیگران تذکّر آن لازم بوده است و روبرویی‌هایی است که مسلمانان با اهل کتاب داشته‌اند.
۲) این احتمال را نیز داده شده است که؛ ظهور تمدن‌های مختلف در خاورمیانه بوده است و به گفته باستان شناسان و کسانی که در تاریخ تمدن اقوام و ملل مطالعه می‌کنند اولین نمونه‌ها در این منطقه شکل گرفته است، از این رو ضرورت بعثت پیامبران در این منطقه را در پی داشته است.


البته باید توجه داشت که شرایط و ملاحظات بسیار در انتخاب و گزینش پیامبر، مورد ملاحظه است که خداوندِ باعث الانبیاء خود از آن آگاه است و شاید بتوان گفت که در سرزمین‌هایی مانند: فلسطین ، جزیرة العرب ، مکّه و مدینه ، رجال دین و مردان خدا و کسانی که آمادگی قبول دعوت حق را داشته‌ باشند بیشتر پرورش می‌یافته‌اند چنان که مثلاً در یونان، فلاسفه بیشتر زمینه پیدایش داشته‌اند. در هر حال این امری است الهی و خدا از همه داناتر به آن است هر چه که باشد و به هر جهتی که باشد این پیامبرانی که در قرآن مجید یاد شده‌اند از این اراضی مبارک برخاسته‌اند و در این جای هیچ بحثی نیست که همه ادیان بزرگ موجود در جهان امروز، در خاورمیانه متولد شده‌اند و در طی قرون متمادی بقیه ادیان را در خود هضم کرده و پیروان آن‌ها را به تبعیت از خود دعوت کرده‌اند. اگر امروز دینی مانند مسیحیت در سراسر اروپا و قاره آمریکا طرفداران زیادی دارد ولی مسلماَ منشأ پیدایش آن مانند همه ادیان ابراهیمی در آسیا و به طور احض در خاورمیانه بوده است امّا این بدان معنا نیست که پیامبران الهی در بقیه نقاط جهان نبوده‌اند.


اگر امروز غیر از این ادیان بزرگ، دینی دیگر یافت نمی‌شود نشانه آن نیست که هرگز نبوده است بلکه اگر با کاوش‌های قطعی تاریخی، وجود پیامبری الهی در غیر از آسیا و خاورمیانه ثابت شود به طور حتم مورد قبول واقع می‌شود. امروز به خوبی نشانه‌هایی از خداپرستی (اگر چه ضعیف و یا تحریف شده)در قبایل بدوی و یا سرخ‌پوستان قاره آمریکا دیده می‌شود که نشانه از تعالیم پیامبران الهی است.


پس بنابراین از آغاز خلقت در هر جایی که انسانی زندگی می کرده است خداوند برای بیان و ابلاغ تکالیف خود به آنان پیامبران زیادی را فرستاده است اما اسامی و سرگذشت همه آن‌ها به صورت تفصیلی در کتاب‌های آسمانی و از جمله در قرآن بیان نشده است و البته این کار با توجه به اهدافی که قرآن تعقیب می‌کرده است، لزومی هم نداشته است.


۱. نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.    
۲. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۴.    
۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۵.    
۴. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۴.    
۵. بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج ۱۱، ص ۲۱.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۱۶۴.    
۷. غافر/سوره۴۰، آیه۷۸.    
۸. ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۱۷.
۹. ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۳۰.
۱۰. ادیان زنده جهان، رابرت هیوم، ص ۲۹.
۱۱. آموزش عقاید، مصباح یزدی، ص ۲۳۷.
۱۲. نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.    



سایت اسلام کوئست    






جعبه ابزار