• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جسد مومیایی فرعون

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، اعجاز، دجال، آخرالزمان، فرعون، مومیایی، سوره یونس.

پرسش: آیا جسد فرعون زمان موسی (علیه‌السّلام) به صورت معجزه‌آمیزی سالم مانده و اکنون در دسترس است؟ و این‌که هم‌اکنون در حال بررسی و تلاش برای زنده کردن آن هستند؟ آیا به این اعجاز در قرآن اشاره شده است؟ و آیا فرعون همراه دجال آخرالزمان بازخواهد گشت؟

پاسخ اجمالی: آیه ۹۲ سوره یونس تصریح دارد که جسد فرعون به ساحل افکنده شد، اما نمی‌توان سالم بودن او تا زمان کنونی را به صورت قطعی از آیه برداشت کرد.
در مبحث اعجاز علمی قرآن این موضوع مطرح است که فرعون با لباس‌های آهنین در دریا غرق شده بود، اما دریا او را برای عبرت‌آموزی نسل‌های آینده به ساحل آورد که این خود نشانی از اعجاز است. ولی صحبتی از سالم ماندن او با روش مومیایی نشده است!
در مورد خروج فرعون به همراه دجال در آخرالزمان نیز تنها یک روایت ضعف السند موجود است که در صورت پذیرش محتوای آن، تنها همنشینی فرعون و دجال در جهنم ثابت می‌شود نه خروج او به همراه دجال.



مومیایی که بر اساس دانش شیمی انجام می‌شود، یکی از عواملی است که می‌تواند جسد را تا حدی سالم نگه دارد و جسدی که با این روش، سالم مانده نوعی اعجاز به‌شمار نمی‌آید.


در آیه‌ای از قرآن می‌خوانیم: «فَالْیَوْمَ نُنَجِّیکَ بِبَدَنِکَ لِتَکُونَ لِمَنْ خَلْفَکَ آیَةً وَ اِنَّ کَثِیراً مِنَ النَّاسِ عَنْ آیاتِنا لَغافِلُونَ؛ پس امروز تو را با بدن بی‌جانت نجات می‌دهم [و بر بلندایی از ساحل دریا می‌گذارم‌] تا برای آیندگانت نشانه‌ای [از قدرت ما و زبونی و خواری گردنکشان‌] باشی؛ و یقیناً بسیاری از مردم از نشانه‌های ما بی‌خبرند».
این آیه تصریح دارد که جسد فرعون به ساحل افکنده شد، اما نمی‌توان سالم بودن او تا زمان کنونی را به صورت قطعی از آیه برداشت کرد.
برخی در بحث اعجاز علمی قرآن این موضوع را مطرح می‌سازند که فرعون با لباس‌های آهنین در دریا غرق شده بود، اما دریا او را برای عبرت‌آموزی نسل‌های آینده به ساحل آورد که این خود نشانی از اعجاز است. البته طبق تفسیری که اعجاز از آن برداشت می‌شود، معجزه اعلام شده عبارت است از بیرون افتادن بدن فرعون از دریا همراه با لباس‌های آهنین و نه سالم ماندن او با روش مومیایی!


طنطاوی مصری در تفسیرش، از استاد باستانشناس خود، احمد بک نجیب امین درباره جسد مومیایی شده فرعون معاصر حضرت موسی (علیه‌السّلام) در موزه مصر؛ نقل می‌کند که رامسس دوم (سیرزستریس) همان فرعونی است که حضرت موسی (علیه‌السّلام) را پرورش داد و فرزندش ریان با معروف به منفتاح، همان فرعونی است که در دریا غرق شد و سنگ نبشته‌های موجود در موزه مصر حاکی از ادعای خدایی این فرعون و شکنجه کردن ملت مغلوب و به‌کارگیری و استضعاف بنی‌اسرائیل است.
[۲] طنطاوی، سید‌محمد، تفسیر الجواهر، ج۶، ص۸۵-۸۶، چاپ مصر.
[۳] ر.ک: فیومی، سعید صلاح، الاعجاز العلمی فی القرآن الکریم‌، ص۳۲-۳۳، قاهره، مکتبة القدسی‌، چاپ اول‌، ۱۴۲۴ق.

در همین راستا دکتر موریس بوکای می‌نویسد: «در عصری که قرآن اعلام داشت، جسد فرعون نجات داده خواهد شد، این جسد و اجساد سایر فراعنه در گورهای درّه پادشاهان در طیوه (تب) در آن سوی نیل قرار داشتند. ولی در آن عصر نسبت به آن کاملاً بی‌اطلاع بودند و این فقط در پایان قرن نوزدهم است که جسد فرعون را در آن‌جا کشف کردند و امروزه این جسد در تالار اجساد مومیایی شده پادشاهان موزه مصری قاهره در معرض دید تماشاگران است».
[۴] بوکای، موریس، مقایسه‌ای میان تورات انجیل قرآن و علم، ص۳۱۹-۳۲۰، ترجمه: مهندس دبیر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۵۹ش.

مورخان و باستان‌شناسان باید چنین ادعایی را تایید و یا رد نمایند و در هر دو صورت، مخالفتی با صریح قرآن ندارد و بر همین اساس، ما تنها به نقل برخی گزارش‌ها بسنده می‌کنیم.


با جستجوی مختصری که داشتیم روایتی نیافتیم که ناظر به خروج فرعون به همراه دجال باشد، اما در برخی روایات، به همنشینی دجال با فرعون پرداخته شده است مانند روایتی که به امام علی (علیه‌السّلام) منتسب است: «در تابوت ته دوزخ شش نفر از امت‌های پیشین جا دارند … قابیل فرزند آدم که برادرش را کشت، فرعون فرعونها، سامری، دجال که نامش در زُمره پیشینیان است ولی در آخر الزمان خروج خواهد کرد،‌ هامان و قارون».
صرف نظر از ضعف سند این روایت، اما در صورت پذیرش محتوای آن، تنها همنشینی فرعون و دجال در جهنم ثابت می‌شود و نه خروج او به همراه دجال.


۱. یونس/سوره۱۰، آیه۹۲.    
۲. طنطاوی، سید‌محمد، تفسیر الجواهر، ج۶، ص۸۵-۸۶، چاپ مصر.
۳. ر.ک: فیومی، سعید صلاح، الاعجاز العلمی فی القرآن الکریم‌، ص۳۲-۳۳، قاهره، مکتبة القدسی‌، چاپ اول‌، ۱۴۲۴ق.
۴. بوکای، موریس، مقایسه‌ای میان تورات انجیل قرآن و علم، ص۳۱۹-۳۲۰، ترجمه: مهندس دبیر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۵۹ش.
۵. شیخ صدوق، الخصال، ج‌۲، ص۴۸۵، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «جسد مومیایی فرعون و همراهی فرعون با دجال در دوزخ»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۳/۳۱.    


رده‌های این صفحه : فرعون | مباحث تفسیری | مباحث قرآنی




جعبه ابزار