• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر بکم فتح الله

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خیرات، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، ائمه علیهم‌السلام، عالم، آفرینش، قرآن، دعا، حکومت الهی.
پرسش: معنای «بکم فتح اللَّه و بکم یختم و بکم ینزّل الغیث...» در زیارت جامعه کبیره چیست؟
پاسخ: گفتنی است که شرح‌های مختلفی بر زیارت جامعه کبیره ـ به زبان عربی
[۱] مانند: کربلایی، جوادبن عباس، الأنوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة
[۲] نظری مؤمن آبادی، علی، الانوارالالهیه (شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره)، نشر کانون پژوهش.
و فارسی
[۳] مانند: جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره)، انتشارات اسراء.
[۴] نقوی، محمدتقی، شرح زیارت جامعه کبیره، نشر قائن و گنجی.
[۵] حسین، شرح زیارت جامعه کبیره، نشر طوبای محبت.
ـ نوشته شده است که می‌توانید به آنها مراجعه کنید؛ اما خلاصه پاسخ آنچه در پرسش مطرح شده چنین است:



«بکم فتح الله» با توجه به تعدادی از روایات می‌تواند دارای معانی زیر باشد:

۱.۱ - اول

وجود یا خلافت الهی یا همه خوبی‌ها و خیراتی که بر عالم سرازیر می‌شود، به‌واسطه پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و ائمه اطهار ـ علیهم‌السلام ـ است.

۱.۲ - دوم

هستی به‌خاطر آن بزرگواران آفریده شده است؛ زیرا اگر آنها نبودند، خداوند آسمان و غیر آن‌را نمی‌آفرید.

۱.۳ - سوم

شروع، پایان و تفسیر و توضیح کتاب خدا (قرآن) با پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ اوست.


برخی از روایاتی که بر معانی گفته شده دلالت دارند، عبارت است از:

۲.۱ - ۱. روایتی از انصاری

جابربن عبدالله انصاری می‌گوید: از رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ پرسیدم اولین چیزی که خداوند آفرید چه بود؟ رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: « نور پیامبرت ای جابر! سپس از نور او تمام خوبی‌ها را آفرید».

۲.۲ - ۲. روایتی از پیامبر

در روایت دیگری جابر از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل کرده است: «نخست چیزی که خدا آفرید نور من بود، و نور علی را از آن برگشود، سپس عرش، لوح (محفوظ)، خورشید و روشنی‌ روز، نور دیده‌ها و خرد و شناخت را آفرید».

۲.۳ - ۳. روایتی از امام صادق

امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «الْحُجَّةُ قَبْلَ الْخَلْقِ وَ مَعَ الْخَلْقِ وَ بَعْدَ الْخَلْقِ»؛ حجت خدا پیش از خلق است و همراه خلق است و پس از خلق است. از عبارت «بعد الخلق» استفاده می‌شود که هستی به حجت الهی خاتمه می‌یابد.


«بکم یختم»؛ یعنی این‌که دولت و حکومت ائمه اطهار ـ علیهم‌السلام ـ آخرین دولت و حکومت الهی است و یا مقصود این است که دولت و حکومت متعلق به آنهاست و یا آن‌که همان‌گونه که جهان هستی با وجود مقدس آنان آغاز شده، با وجود مقدس آنان نیز پایان می‌یابد.


«و بکم ینزل الغیث»؛ یعنی به‌سبب دعا‌ی اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ خداوند باران را فرو می‌فرستد.
[۹] کربلایی، جوادبن عباس، الأنوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة، ج ۵، ص ۲۲۱ ـ ۲۲۴، دارالحدیث، قم، بی‌تا.




۱. مانند: کربلایی، جوادبن عباس، الأنوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة
۲. نظری مؤمن آبادی، علی، الانوارالالهیه (شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره)، نشر کانون پژوهش.
۳. مانند: جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره)، انتشارات اسراء.
۴. نقوی، محمدتقی، شرح زیارت جامعه کبیره، نشر قائن و گنجی.
۵. حسین، شرح زیارت جامعه کبیره، نشر طوبای محبت.
۶. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۱۵، ص ۲۴، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۷. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۵۴، ص ۱۷۰، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۸. صفار، محمدبن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد (ص)، محقق و مصحح:کوچه باغی، محسن‌بن عباس‌علی،‌ ج ۱، ص ۴۸۷، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۹. کربلایی، جوادبن عباس، الأنوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة، ج ۵، ص ۲۲۱ ـ ۲۲۴، دارالحدیث، قم، بی‌تا.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر دعا و زیارت | زیارت | کلام




جعبه ابزار