بیت المعمور
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بیت المعمور،
قرآن،
سوره طور.
پرسش: مراد از «البیت المعمور» در قرآن چیست و ناظر به چه مکانی است؟
پاسخ اجمالی: خدای متعال در آغاز سوره طور، پس از سوگند به «
کوه طور»، «
کتاب مستور» و «
رق منشور»، به بیت معمور سوگند یاد می‌کند « وَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ؛
و خانه آباد شده» که عذاب آخرت بیقین اتفاق خواهد افتاد: «اِنَّ عَذَابَ رَبِّکَ لَوَاقِعٌ».
در مورد مکان بیت المعمور روایات مختلفی بیان شده است: برخی آنرا همان
خانه کعبه می‌دانند همچنین به قلب مؤمن؛ آسمان دنیا؛
مسجد الاقصی؛ خانه حضرت آدم و شیث و غیره هم تعبیر شده است.
اما منظور از بیت معمور چیست؟ و چگونه خانه‌ای است، نظراتی مطرح شده است:
بیت معمور همان خانه کعبه (بیت‌اللَّه الحرام) است که با
حج و
عمره آباد می‌گردد؛ و این همان اوّلین مسجدی است که در روی زمین برای
عبادت بنا نهاده شد.
از
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل شده است: بیت معمور خانه‌ای در آسمان دنیا است و به آن «
ضراح» گفته می‌شود، و این خانه درست مقابل همین خانه کعبه است، به‌طوری که اگر بیفتد روی آن خواهد افتاد، که هر روز هزار فرشته وارد آن می‌شوند و هیچ‌گاه بار دیگر به سوی آن باز نخواهند گشت.
البته در نقل دیگر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: خانه‌ای در آسمان هفتم است.
از
امام باقر (علیه‌السّلام) نقل شده است؛ خدای سبحان خانه‌ای مشتمل بر چهار اسطوانه در تحت
عرش الهی بنا کرده و نام آن ضراح است، و آن بیت المعمور است و به
ملائکه فرمان داد اطراف آن
طواف کنند و فرمود که در زمین نیز خانه‌ای مثل آن خانه بنا کنید تا اهل زمین در این خانه طواف کنند؛ لذا عرشیان مامور به طواف آن خانه‌اند و فرشیان به طواف این خانه، و عارفان مامورند به طواف خانه دل هستند.
بعضی گفته‌اند؛ مراد از بیت المعمور قلب مؤمن است که آباد به
معرفت و
اخلاص است.
می‌گویند؛ بیت المعمور خانه‌ای در
بهشت بود که برای
آدم (علیه‌السّلام) به زمین آورده شد و در زمان
طوفان نوح (علیه‌السّلام) به آسمان برده شد.
گفته‌اند آن خانه را
شیث (علیه‌السّلام) بنا کرد؛ چون طوفان نوح آمد آنرا به آسمان بردند. همچنین گفته‌اند که آدم (علیه‌السّلام) آنرا بنا کرده بود.
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «...بیت المعمور همان مسجد الاقصی است...».
از
امام علی (علیه‌السّلام) نقل شده است: بیت معمور خانه‌ای در آسمان ششم است،
که هر روز هفتاد هزار فرشته وارد آن می‌شوند که هیچ‌گاه بار دیگر به سوی آن باز نخواهند گشت.
از
مجاهد و
ابن‌عباس نقل شده است: بیت معمور خانه‌ای است در آسمان چهارم به موازات خانه کعبه که فرشتگان با عباداتی که در آن انجام می‌دهند، آنرا آباد کرده‌اند.
در روایت دیگر نقل شده بیت المعمور خانه‌ای در آسمان چهارم، به نام ضراح است در برابر کعبه، که آن قبله فرشتگان است. چنان‌که کعبه قبله مؤمنان است. آنرا چهار رکن است: یکی از زبرجد سبز، یکی از یاقوت سرخ، یکی از نقره سفید و یکی از زر سرخ. هر روزی هفتاد هزار
فرشته آنرا زیارت می‌کنند تا
روز قیامت نیز نوبت به ایشان نرسد.
از امام صادق (علیه‌السّلام) سؤال شد که چرا کعبه، کعبه نامیده شد؟ امام (علیه‌السّلام) فرمود زیرا چهارگوش می‌باشد. سؤال شد برای چه چهارگوش می‌باشد؟ امام (علیه‌السّلام) فرمودند: زیرا محاذی (مقابل) بیت المعمور است و آن چهار گوش می‌باشد. سؤال شد: برای چه بیت المعمور چهار گوش است؟ امام (علیه‌السّلام) فرمودند: زیرا محاذی عرش است و آن چهار گوش می‌باشد. سؤال شد: چرا عرش مربّع است؟ فرمودند: زیرا کلماتی که
اسلام بر آن بنا شده چهار تا است و آنها عبارت‌اند از: سبحان الله و الحمد للّه و لا اله الّا اللَّه و اللَّه اکبر.
به هر حال، حرمت و جایگاه بیت المعمور در آسمان، مانند حرمت کعبه در زمین است و بر اساس آنچه که گفته شد، فلسفه خلقت آن طواف فرشتگان و عرشیان است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «بیت المعمور» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۴.
