بخشش گناه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بخشش گناهان، گناه کبیره، گناه صغیره،
گناهان کبیره، توبه، سیئات.
پرسش: اگر همه گناهان با توبه بخشیده میشود؛ چرا در قرآن برای بخشیده شدن «سیئات»، ترک گناهان کبیره شرط گذاشته شده است؟
پاسخ:
برای
بخشش گناهان، راههای مختلفی وجود دارد که در
قرآن کریم به آنها اشاره شده است؛ اما موضوع برخی از آنها با دیگری متفاوت است که نیاز به بررسی دارد. برخی از راههای بخشش گناهان در قرآن به شرح زیر است:
اولین و مهمترین راه بخشش گناهان، توبه است.
خداوند در
قرآن همه مردم را به توبه دعوت کرده و ضمانت کرده است که اگر کسی توبه کند، هر نوع گناهی را بیامرزد («
قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیم»).
که در
روایات مختلف و متعددی به آن تصریح شده است. اما مهم این است که این
شفاعت شامل هر کسی نمیشود و تنها کسانی از این موهبت برخوردار میشوند که شرایط آن را داشته باشند. یکی از این شرایط بر طبق روایات، اهمیت دادن به نماز است.
در اینباره از
پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله و از امام صادق ـ علیهالسلام ـ نقل شده که فرمودهاند: «شفاعت ما شامل کسی که
نماز را سبک بشمارد، نمیشود».
یکی دیگر از راههای بخشش گناهان، انجام عبادات و کارهای نیک و پسندیده است. بدین معنا که انجام دادن کارهای خوب جدای اینکه
ثواب مخصوص به خود را دارد، موجب بخشش و محو گناهان میشود.
در قرآن چنین آمده: «
إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئات»؛
«کارهای نیک، موجب بخشش گناهان میشود».
البته این بخش از آیه، در آیهای که مربوط به نماز است، قرار گرفته است؛ ولی کلمه «حسنات» عام است و شامل همه کارهای نیک میشود؛ که البته سرآمد همه حسنات و عبادات نماز است و مهمترین و بالاترین مصداق حسنات بهشمار میرود.
در این باره سلمان از پیامبر
اسلام ـ صلیاللهعلیهوآله ـ نقل میکند که همراه پیامبر در سایه درختی بودیم که ایشان شاخهای از آن درخت را گرفت و تکان داد تا برگهای آن فرو ریخت. سپس در توضیح این کارش فرمود: وقتی مسلمانی به نماز میایستد، همانطور که برگهای این درخت ریخت، گناهانش میریزد.
اگر کسی خود را از گناهان کبیره دور نگه دارد، خدای مهربان،
گناهان کوچک او را میآمرزد، بدون اینکه توبه کند. البته باید توجه داشت این
حکم شامل گناهان صغیرهای که تکرار میشود و بر آن اصرار میشود، نمیشود.
چنانچه
امام صادق علیهالسلام فرمود: «اگر بر انجام گناهی اصرار شود، آن گناه صغیره نیست».
برخی گناهان در
دنیا با توبه یا انجام کارهای خوب و یا ترک گناهان کبیره و برخی دیگر از گناهان نیز در آخرت با شفاعت یا بخشش خاص الهی بخشیده میشوند. با توبه، هر گناهی حتی
شرک هم بخشیده میشود، ولی بدون توبه، برخی از گناهان با ترک کبائر یا شفاعت یا مورد
رحمت الهی قرار گرفتن بخشیده میشود.
البته فقط برای کسانی که گناهان کبیره انجام نمیدهند، این تضمین وجود دارد که گناهان صغیره آنان بخشیده شود. با توجه به این مطالب، تفاوت بین بخشش همه گناهان با توبه و بخشش صغائر از طریق ترک کبائر مشخص شد.
پایگاه اسلام کوئست.