• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انشعابات شیعه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: شیعه.
پرسش: شیعه به چند قسمت تقسیم می‏‌شود؟
پاسخ: عمده انشعابات شیعه بعد از شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ پدید آمد.




کیسانیه، زیدیه، اسماعیلیه، عماریه، شمیطیه، ناووسیه، واقفیه، و امامیه از فرقه‏های پدید آمده بودند که از بین آنها فقط زیدیه و اسماعیلیه و امامیه باقی مانده‏اند.



بر اثر وقایعی همچون وفات پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ جنگ‏های جمل و صفین، شهادت امامان معصوم و پیدایش مدعیان دروغین، انحرافاتی در افکار و عقاید مسلمانان پدید می‏آمد و دسته‏ها و گروه‌های متفاوت شکل می‏گرفتند؛ ولی به‌طور کلی می‏توان گفت مذهب شیعه تا شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ انشعابی نداشت.

۲.۱ - کیسانیه


بعد از آن حضرت اقلیتی به نام «کیسانیه» پسر سوم امام علی ـ علیه‌السلام ـ به نام محد بن حنفیه را امام می‏دانند و در اعتقاد خود به دو دسته تقسیم شده‏اند: گروهی او را مهدی موعود و منجی غایب می‏دانند و گروهی مرگ او را پذیرفته و فردی دیگری را امام بعد از او می‏شمرند؛ در مقابل اکثریتی هم بودند که امامت سجاد را پذیرفتند، بعد از شهادت امام سجاد ـ علیه‌السلام ـ عده‏ای امامت امام محمدباقر را قبول کردند و جمعی هم برادر ایشان زید را که شهید شده بود امام دانستند و به زیدیه موسوم شدند.
بعد از رحلت امام باقر ـ علیه‌السلام ـ شیعیان به امام صادق ـ علیه‌السلام ـ گرویدند و بعد از شهادت ایشان به امام موسی کاظم ـ علیه‌السلام ـ گرویدند.

۲.۲ - اسماعیلیه


ولی دسته‏ای هم پسر بزرگ امام صادق ـ علیه‌السلام ـ به نام اسماعیل را که در زمان حیات پدر فوت کرده بود، امام دانستند و به اسماعیلیه موسوم شدند.

۲.۳ - عماریه


بعضی هم پسر دیگر آن حضرت، عبدالله افطح را امام دانستند و عماریه نام گرفتند.

۲.۴ - شمیطیه


جمعی هم فرزند دیگر امام ششم، محمد را پیشوا گرفتند و شمیطیه نامیده شدند.

۲.۵ - ناووسیه


گروهی هم به نام ناووسیه امام صادق ـ علیه‌السلام ـ را آخرین امام فرض کردند.

۲.۶ - واقفیه


واقفیه کسانی بودند که بعد از شهادت امام کاظم ـ علیه‌السلام ـ به امام رضا ـ علیه‌السلام ـ نگرویدند و می‏گویند امام کاظم ـ علیه‌السلام ـ وقتی به سرای هارون الرشید وارد شد، دیگر خارج نگردید و لذا وی همان منجی غایب و مهدی موعود است.
[۱] برداشتی از کتاب شیعه در اسلام، علامه طباطبایی، چ ششم، ۱۳۷۲، ص ۶۰ ـ ۷۱.
[۲] ترجمه‏ الفرق، بین الفِرق در تاریخ مذاهب اسلام، اثر ابومنصور عبدالقاهر بغدادی، به اهتمام دکتر شکور، چ دوم، ۱۳۴۴، ص ۲۸ ـ ۳۶.




بعد از امام هشتم تا امام دوازدهم انشعاب قابل توجه و پايداری پديد نيامد و فرقه‏هايی هم كه نام برده شده، در زمان كوتاهی از بين رفتند؛ به‌جز زیدیه و اسماعیلیه كه هم‌اكنون در يمن و هند و لبنان و جاهای ديگر زندگی می‌كنند.


 
۱. برداشتی از کتاب شیعه در اسلام، علامه طباطبایی، چ ششم، ۱۳۷۲، ص ۶۰ ـ ۷۱.
۲. ترجمه‏ الفرق، بین الفِرق در تاریخ مذاهب اسلام، اثر ابومنصور عبدالقاهر بغدادی، به اهتمام دکتر شکور، چ دوم، ۱۳۴۴، ص ۲۸ ـ ۳۶.




سایت اندیشه قم    


رده‌های این صفحه : تاریخ تشیع




جعبه ابزار