انتخاب نام سوره ها
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سوره‌های
قرآن، نام گذاری
سوره،
پیامبر (ص)،
خداوند.
پرسش: نام
سوره‌ها را چه کسی انتخاب کرده است؟
پاسخ:
برای تبیین پاسخ این پرسش، بیان دو مطلب لازم است؛
با توجه به آموزه‌های اسلامی اعم از
قرآن و
روایات به طور
قطع می‌توان گفت که تقسیم‌بندی قرآن به سوره‌ها در زمان
پیامبر اسلام (ص) انجام شده که می‌توان ادله فراوانی بر این موضوع اقامه نمود؛ به عنوان نمونه
خداوند پیرامون
تحدّی با
مشرکان می فرماید: آنها می‌گویند: «او به
دروغ این (قرآن) را (به خدا) نسبت داده (و ساختگی است)» بگو: «اگر
راست می‌گویید، شما هم ده
سوره ساختگی همانند این قرآن بیاورید و تمام کسانی را که می‌توانید -غیر از خدا- (برای این کار) دعوت کنید.
روشن است این که
خداوند از آنان می‌خواهد ده سوره مثل
قرآن بیاورند به طور طبیعی نخست قرآن باید به سوره‌هایی تقسیم شده و سوره‌هایی داشته باشد تا این گونه درخواستی معنا داشته باشد؛ زیرا در صورتی که قرآن به سوره‌ها تقسیم نشده بود چنین درخواستی بی‌معنا تلّقی می شده و از سوی
مشرکان نیز مورد اعتراض قرار می گرفت.
با در نظر گرفتن
احادیث وارده توسط پیامبر اسلام (ص) که در آن
ثواب‌هایی برای
قرائت بسیاری از سوره‌ها (به نام آن سوره‌ها) نقل شده، روشن می شود که اسامی بسیاری از سوره‌ها در زمان خود
پیامبر و توسط آن حضرت انتخاب شده است.
به عنوان نمونه به چند
روایت اشاره می کنیم.
أ.
ابی بن کعب از
پیامبر (ص) نقل کرده که آن حضرت فرمود: هر کس
سوره آل عمران را بخواند در مقابل هر
آیه آن، امانی در سر پل
جهنم به او داده می‌شود.
ب.
بریده نقل می‌کند که پیامبر (ص) فرمود:
سوره بقره و
سوره آل عمران را یاد بگیرید که این دو سوره هم‌چون دو
غنچه هستند و آنها در روز
قیامت بر سر خواننده خود
سایه می‌اندازند.
ج.
عقبة بن عامر از
پیامبر (ص)
روایت کرده که حضرت فرمود: بر من آیاتی نازل شده که نظیر آنها نازل نشده است و آن
معوّذتین است.
علی رغم آن‌که گفتیم نام‌گذاری سوره‌ها توسط پیامبر (ص) صورت گرفته است ولی از آن‌جایی که پیامبر
اسلام (ص) هرگز از روی هوای نفس سخن نمی‌گوید آنچه می‌گوید چیزی جز
وحی که بر او نازل شده نیست.
بنابراین
اسناد نام گذاری این سوره‌ها به
خداوند نیز نسبت صحیحی است.
البته گفتنی است با توجه به این که برخی از سوره‌ها متناسب با موضوعات مطرح شده در آنها اسامی متعدّدی دارند این
احتمال نیز وجود دارد که برخی از این اسم‌ها توسط افرادی غیر از پیامبر(ص) انتخاب شده باشند.
اسلام کوئیست
