ویژگی‌های حضرت آدم و حوا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فضایل حضرت آدم و حوا.
پرسش: ویژگی‌های
حضرت آدم و حوا چه بوده است؟
پاسخ: کلمه «آدم» ۲۵ بار در قرآن آمده است.
کلمه «آدم» در ۱۴ جا به‌تنهایی آمده است؛ در ۹ جا با کلمه «یا بنی‌آدم» یعنی به‌عنوان
ابوالبشر و
اصل البشر و در دو جا هم با کلمه «یا آدم اسکن أنت و زوجک» یعنی همراه با همسرش «حوا» ذکر شده است.
به‌طور کلی فضایل و ویژگی‌های حضرت آدم و حوا ـ علیهم‌السلام ـ به دو دسته تقسیم می‌شود:
الف. فضایل و ویژگی‌هایی که ایشان به‌عنوان اصل البشر آنها را دارا بودند.
ب. فضایل و ویژگی‌هایی که شامل شخص ایشان می‌شد و هیچ‌کدام از انسان‌های دیگر آن ویژگی‌ها را نداشتند.
فضایل عام حضرت آدم و حوا، عبارت‌اند از:
خلیفة الله بودن یعنی وقتی خداوند متعال می‌فرماید: «انّی جاعل فی الارض خلیفه»
و ملائکه هم در جواب می‌گویند: «أتجعل فیها من یُفسدُ فیها و یسفک الدّماء»؛
منظور کل
انسانیت بود، نه شخص حضرت آدم و همسرش، هرچند در آنجا آدم و همسرش به‌عنوان اصل البشر حاضر بودند!
اینکه خداوند بعد از
علم ملائکه به برتری آدم بر ملائکه، دستور سجده بر آدم را داد و ملائکه همگی
سجده کردند مگر
ابلیس، منظور سجده بر کل انسان‌ها بود و حضرت آدم و همسرش به نمایندگی از کل انسان‌ها مسجود ملائکه گردید.
اینکه
خداوند می‌فرماید: «علّم ادم الأسماء کلّها»؛
منظور تعلیم
اسماء به همه انسان‌ها است و خداوند اسم حضرت آدم را به‌عنوان اصل البشر و ابوالبشر
ذکر می‌کند و تعلیم اسماء مختص ایشان نمی‌باشد.
خداوند آدم و فرزندان او را مورد
تکریم قرار داد: «و لقد کرمنا بنی آدم...».
مرحوم
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان سه خصوصیت را برای آدم و همسرش ذکر می‌کند که هیچ‌کس دیگری آن خصوصیات و فضایل را نداشتند:
اصطفای آدم به این معناست که او را اولین
مخلوق و پدیده از نوع بنی‌بشر قرار داد و در
زمین جایش داد.
و نیز آن جناب اولین کسی است که باب توبه برایش باز شد و درباره
توبه او فرمود: «ثمّ اجتباهُ ربّه فتاب علیه و هَدی».
اولین کسی است که برایش
دین تشریع شد، و در آن‌باره فرمود: «فاِمّا یأتینکم منّی هُدی، ممَن اتّبع هدا فلا یصلُّ و لا یَشقی».
و این خصوصیاتی که ذکر شد، از مختصات حضرت آدم و همسرش می‌باشد و فضایل بسیار بزرگی است که کسی چنین فضایلی ندارد.
البته غیر از این سه خصوصیت که مرحوم علامه برای حضرت آدم و همسرش ـ علیهم‌السلام ـ قائل شدند، خصوصیات بسیار زیادی برای آنها هست که شاید اشاره به همه آنها لازم نباشد؛ اما به جهت تکمیل‌تر شدن بحث به پاره‌ای از خصوصیات و فضایل دیگر ایشان می‌پردازیم:
حضرت آدم و حوا، اولین کسانی بودند که قبل از این
دنیا و بعد از این دنیا وارد
بهشت شده و در آنجا زندگی کردند. و مرحوم علامه با استفاده از روایتی که
زراره از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ و روایات دیگری که در این خصوص هست مکان
بهشت آدم و همسرش ـ علیهم‌السلام ـ را که قبل از
هبوط در آنجا
خلق شد و از آنجا هبوط کرد، در آسمان‌ها می‌دانند.
از امثال آیه «فقلنا یا آدم اِنّ هذا عدوّ لک و لزوجک» که خداوند با کلمه هذا اشاره به
شیطان کرده است فهمیده می‌شود که
خدا شیطان را به آدم و همسرش نشان داده بود.
حضرت آدم و حوا اولین نوع از انسان‌ها می‌باشند که نه پدر دارند و نه مادر که این خصوصیت مختص این دو بزرگوار می‌باشد و کسان دیگری این خصوصیات را ندارند.
حضرت آدم ـ علیه‌السلام ـ اولین
پیامبر روی زمین می‌باشد؛ زیرا ایشان اولین کسی بوده که
وحی برای او نازل شده است.
نخستین
واضع خط، آدم ابوالبشر ـ علیه‌السلام ـ بود.
سایت اندیشه قم
