• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قبض روح انسان‌ها

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قبض روح، عزرائیل، فرشته، انسان، اذن الهی.

پرسش: اگر چند نفر در یک روز یا در یک جا می‌میرند، عزرائیل که یک فرشته است چگونه جان همه آنها را در یک‌ جا می‌گیرد؟ (زلزله و سیل و....)

پاسخ: عزرائیل می‌تواند در یک لحظه جان بسیاری از انسان‌ها را در یک جا بگیرد، بدون این‌که حضور عزرائیل در نزد کسی مانع حضور او در نزد دیگری باشد. تنها عزرائیل است که با اذن الهی می‌تواند در یک لحظه علاقه و ارتباط روح با بدنِ صدها نفر را قطع کند و همگی آنها را به یک‌باره از دنیا به آخرت منتقل کند.
براساس برخی احادیث، عزرائیل یک ندا سر می‌دهد، ولی همین ندای ملکوتیِ او را همه با هم دریافت می‌کنند و جان خود را به او می‌سپرند و جان دادن هر کسی مزاحمتی برای جان سپردن دیگری ندارد؛ لذاست که عزرائیل می‌تواند در یک لحظه جان هزاران نفر را یک جا یا در جاهای مختلف بگیرد.
هم‌چنین ملک‌الموت یک تسلط و سیطره‌ای بر عالم دنیا دارد که به هر کجا که بخواهد می‌تواند نظر کند و اعمال نفوذ بنماید؛ و اینکه ملک‌الموت نیروهایی دارد که تحت امر او هستند و به فرمان او در نقاط مختلف عالم، جان انسان‌ها را قبض می‌کنند.



فرشتگان از جمله موجوداتی هستند که مجرد از ماده هستند و خصوصیات و اوصاف اجسام مادی را ندارند؛ از جمله اوصاف موجودات مادی این است که بین آنها تزاحم وجود دارد؛ بدین معنی که اگر شخصی در مکانی نشسته باشد، دیگری نمی‌تواند در همان جا بنشیند؛ چون موجودات مادی با هم در تزاحم هستند؛ یعنی با هم جمع نمی‌شوند، این چنین نیست که مثلاً روی یک صندلی که فقط جا برای یک نفر است بشود دو نفر بنشینند؛ بلکه باید یکی که بر صندلی نشسته جای خود را خالی کند تا امکان نشستن دیگری بر صندلی باشد؛ اما موجودات مجرد مبتلا به این تزاحم نیستند. یک فرشته می‌تواند در حضور چند نفر باشد بدون این‌که آن چند نفر با هم ارتباطی داشته باشند.


پیرامون قبض روح انسان‌ها که توسط مَلک مقرب الهی، عزرائیل صورت می‌پذیرد نیز مطلب به همین صورت است. او می‌تواند در یک لحظه جان بسیاری از انسان‌ها را در یک جا بگیرد، بدون این‌که حضور عزرائیل در نزد کسی مانع حضور او در نزد دیگری باشد.

۲.۱ - نمونه اول

به عنوان مثال باید گفت:
خورشید که بر فراز آسمان حرکت می‌کند، یک حرکت و یک نور دارد؛ ولی در همان آنی که نور واحد خود را به زمین می‌فرستد، هزاران خانه، لانه، آشیانه، کوچه، محله، قریه، شهر، کوه، بیابان و دریا را روشن می‌کند. این روشنی‌ها که در هر یک از این خانه‌ها آمده، غیر از نوری است که در خانه دیگری است. این یک سهمیه خاصی از شعاع خورشید است و آن یک سهمیّه دیگری است؛ ولی درعین‌حال خورشید یکی است و شعاعی که از آن بر زمین می‌رسد، یکی است. (به این منبع رجوع شود:
[۱] حسینی تهرانی، سیدمحمدحسین، معادشناسی، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.
)
[۲] مصباح یزدی، محمدتقی، معارف قرآنی، ص۲۴۴-۲۴۶، دفتر انتشارات اسلامی، چ۱، ۱۳۶۷ش، حکمت، چ۵، ۱۴۰۷ق.

عمل قبض روح انسان‌ها که توسط عزرائیل صورت می‌گیرد نیز بدین صورت است که او در حکم خورشید است و جان گرفتن هر کسی چون شعاعی است که از همین خورشید بر او می‌تابد.

۲.۲ - نمونه دوم

برای روشن شدن مطلب می‌توان مثال دیگری را مطرح کرد و آن اینکه:
مسئله برق و انتقال آن به شهرها از این قرار است. برقی که از توربین سدها تولید می‌شود، توسط کابل به شهرها منتقل می‌شود؛ ولی پیش از اینکه تحت اختیار مردم و مورد استفاده آنان قرار بگیرد، در چند مرحله توسط ترانسفورماتورهایی برق قوی توربین به برق‌های ضعیف تبدیل می‌شود؛ به گونه‌ای که برق چند هزار ولت توربین‌ها تبدیل به برق ۲۲۰ ولت شده و در اختیار مردم قرار می‌گیرد. حال اگر کسی سؤال کند چگونه برق تک‌تک خانه‌های یک شهر توسط سیم کابل منتقل می‌شود یا هنگام قطع برق چگونه با قطع یک کلید برق تک‌تک خانه‌ها و مغازه‌های یک شهر قطع می‌شود، با اینکه تنها یک کلید جریان برق را قطع می‌کند.
حال باید گفت تنها عزرائیل است که اراده جان گرفتن صدها انسان را می‌گیرد و هموست که با اذن الهی می‌تواند در یک لحظه علاقه و ارتباط روح با بدن صدها نفر را قطع کند و همگی آنها را به یک‌باره از دنیا به آخرت منتقل کند.


حال به چند روایت مراجعه می‌کنیم تا پاسخ نهایی آنها را دریافت کنیم.

۳.۱ - روایتی از امام صادق

از امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده که حضرت فرمود:
از ملک‌الموت (عزرائیل) سؤال شد: چگونه ارواح آدمیان را در یک ساعت قبض روح می‌کنی، درحالی‌که بعضی در مغرب، و بعضی دیگر در مشرق عالم هستند؟ ملک‌الموت در پاسخ گفت: «من فقط آنها را می‌خوانم، آنها جواب مرا می‌دهند».
با دقت در این حدیث درمی‌یابیم که عزرائیل یک ندا سر می‌دهد، ولی همین ندای ملکوتی او را همه با هم دریافت می‌کنند و جان خود را به او می‌سپرند و جان دادن هر کسی مزاحمتی برای جان سپردن دیگری ندارد؛ لذاست که عزرائیل می‌تواند در یک لحظه جان هزاران نفر را یک جا یا در جاهای مختلف بگیرد.

۳.۲ - روایتی دیگر

در حدیث دیگری است که همین سؤال از ملک‌الموت شد و او در پاسخ گفت:
به درستی که تمام این جهان در مقابل من مانند یک کاسه‌ای است که در نزدیکی یکی از شما باشد که از هر جای آن کاسه بخواهد غذا تناول کند، دست در همان‌جا می‌برد و از همان نقطه تناول می‌کند.

از این حدیث این مطلب را درمی‌یابیم که ملک‌الموت یک تسلط و سیطره‌ای بر عالم دنیا دارد که به هر کجا که بخواهد می‌تواند نظر کند و اعمال نفوذ بنماید.
پاسخ دیگر اینکه ملک‌الموت دارای نیروهایی است که تحت امر او هستند و به فرمان او در نقاط مختلف عالم جان انسان‌ها را قبض می‌کنند.


۱. معادشناسی، ج۴، تفسیر موضوعی آیت‌الله جوادی آملی.
۲. معاد، شهید دستغیب.
۳. منازل الاخرة، محدث قمی.


۱. حسینی تهرانی، سیدمحمدحسین، معادشناسی، ج۱، ص۲۱۲-۲۱۳.
۲. مصباح یزدی، محمدتقی، معارف قرآنی، ص۲۴۴-۲۴۶، دفتر انتشارات اسلامی، چ۱، ۱۳۶۷ش، حکمت، چ۵، ۱۴۰۷ق.
۳. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۱۳۴، باب غسل المیت، طبع نجف.    
۴. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۱۳۴، باب غسل المیت، طبع نجف.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «قبض روح انسان‌ها»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۶/۰۸.    







جعبه ابزار