• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شاگرد امام صادق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: شاگردان امام صادق.
پرسش: آیا واقعاً امام صادق چهار هزار شاگرد پرورش داد؟ این تعداد با توجه به محدودیت‌های حکومتی و شهری مدینه، قابل پذیرش است؟
پاسخ:



آنچه در نقل‌ها آمده، آن است که چهار هزار نفر از ایشان نقل قول کرده‌اند، نه آن‌که مانند شاگردانی به‌صورت مرتب خدمت ایشان می‌رسیدند.


با این وجود، باید به نکات ذیل توجه کرد:

۲.۱ - ایجاد فضای اجتماعی مناسب

زمان امامت امام صادق علیه‌السلام دوران طلایی شیعه می‌باشد. به جهت درگیری‌هایی که بین دو جریان اموی و عباسی وجود داشت، فضای اجتماعی کمی بازتر شده و موقعیتی به وجود آمد که امام توانست در آن، شاگردان بسیاری را تربیت کند و روح تازه‌ای در کالبد شیعه بدمد.

۲.۲ - نقل روایت چهار هزار نفر از امام

برخی مورخان و محدثان بیان داشته‌اند که چهار هزار نفر از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت نقل کرده‌اند:‌ «محدثان اسامی راویان ثقه‌ای را که با وجود اختلاف نظرات و اعتقاداتشان، از امام صادق علیه‌السلام نقل می‌کردند، چهار هزار نفر دانسته‌اند».
[۱] ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب (ع)، ج ۴، ص ۲۴۷، انتشارات علامه، قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
[۲] طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، النص، ص ۲۸۴، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق.

همان‌گونه که از این نقل به دست می‌آید، تعداد کسانی که از ایشان نقل قول کرده‌اند، چهار هزار نفر بوده‌اند و این لزوماً بدان معنا نیست که تمام این افراد، شاگرد حضرتشان (به معنای واقعی کلمه) بوده باشند بلکه ممکن است بسیاری از آنان تنها مدت بسیار کوتاهی امام را دیده و از ایشان خبر نقل کرده‌اند.

۲.۳ - معنای ناقل و منقول‌عنه

در علم حدیث، ناقل (نقل کننده) و منقول‌عنه (کسی که خبر از او نقل می‌شود) را شاگرد و استاد نیز می‌گویند؛ لذا این احتمال وجود دارد که آنچه به‌عنوان وجود چهار هزار شاگرد برای امام صادق ـ علیه‌السلام ـ عنوان می‌شود، از این اصطلاح نشأت گرفته باشد. بنابراین داشتن چهار هزار شاگرد برای امام صادق ـ علیه‌السلام ـ براساس این اصطلاح خاص است؛ ولی دلیلی در وجود این تعداد شاگرد (به معنای رایج شاگرد بودن) وجود ندارد.

۲.۴ - مقام والای امام صادق

طبیعی است که شاگردان آن حضرت را هر تعداد بدانیم، تأثیری در شخصیت، مقام و ارزشمندی آن امام همام برای ما ندارد و ما در هر صورت ایشان را در بالاترین درجه و مقام می‌دانیم.


۱. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب (ع)، ج ۴، ص ۲۴۷، انتشارات علامه، قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
۲. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، النص، ص ۲۸۴، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اصحاب امام صادق | رجال




جعبه ابزار