زمین و آسمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: زمین و آسمان.
پرسش: لطفاً تفسیر آیه:«
یوم تبدل الارض غیر الارض » را بیان فرمایید.
پاسخ: در معنای مبدل شدن
زمین و آسمان ها: «
یَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ... »،
مفسران دیدگاههای مختلفی دارند که در اینجا بهصورت خلاصه برخی از آنها بیان میشود:
آن روز (قیامت)
زمین نقره و آسمان طلا میشود.
چهبسا تعبیر کردهاند که زمین مانند نقره پاک و آسمان مانند طلا درخشان میشود.
در روز رستاخیز، زمین
جهنم و
آسمان بهشت میشود.
زمین یکپارچه
نان خوشطعمی میشود که مردم در طول روز
قیامت از آن میخورند.
زمین برای هر کسی به مقتضای حال او مبدل میشود. برای
مؤمنان بهصورت نانی درمیآید که در طول روز
محشر از آن میخورند و برای بعضی دیگر نقره و برای
کفار آتش میشود.
مقصود از تبدیل زمین، کم و زیاد شدن آن است؛ به این معنا که کوهها و تپهها و گودیها و درختان همه از بین رفته، زمین مانند سفره گسترده تخت میشود و دگرگونی آسمانها به این است که
آفتاب و
ماه و ستارگان از بین میروند و خلاصه آنچه در زمین و آسمان است، وضعش عوض میشود.
منشأ این اختلاف در تفسیر تبدیل، اختلاف روایاتی است که در
تفسیر این آیه آمده است و اختلاف روایات در صورتی که معتبر باشند، خود بهترین شاهد بر این است که ظاهر آیه شریفه مقصود نیست و این روایات بهعنوان مصداق آمدهاند.
دقت کافی در آیاتی که پیرامون تبدیل آسمانها و زمین بحث میکند، بیانگر این است که این مسئله در عظمت مانندی ندارد که در تصور بگنجد و هرچه در آنباره فکر کنیم ـ مثلاً تصور کنیم زمین
نقره و آسمان
طلا میشود و یا بلندیها و پستیهای زمین یکسان گردد و یا کره زمین یکپارچه نان پخته گردد ـ باز آنچه را که هست، تصور نکردهایم.
اینگونه تعبیرها تنها در روایات نیست؛ بلکه در آیات کریمۀ
قرآن نیز آمده است؛ مانند آیه "
وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها "،
"
وَ سُیِّرَتِ الْجِبالُ فَکانَتْ سَراباً "،
و... که مانند روایات از نظامی خبر میدهد که ربط و شباهتی به نظام معهود دنیوی ندارد؛ چون بدیهی است که روشن شدن زمین به نور پروردگارش غیر از روشن شدن به
نور آفتاب و ستارگان است.
و شاید منشأ اختلاف روایات، بزرگی مطلب و عدم فهم راویان باشد که
ائمه معصومان (ع) پاسخ سؤال هریک از راویان را بهقدر فهم آنها میدادند که قانع گردند؛ زیرا برای عموم بشر مادامی که در لباس دنیوی طبیعی هستند، ممکن نیست کیفیت و کمیت اوضاع جهان
آخرت را بهدرستی بفهمند، مگر بعضی از نفوس پاک که در
شاهد ، غایب را میبینند، آنهم بهطور اجمال.
پایگاه اسلام کوئیست.