خواندن قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرائت قرآن،
اموات،
مستحب،
مرگ، زیارت قبور.
پرسش: آیا قرآن خواندن برای اموات صحیح است؟ آیا احادیثی در این زمینه وجود دارد؟
پاسخ: درباره اثبات استحباب
قرائت قرآن برای اموات دو نوع دلیل می‌توان بیان کرد: نوع اول، روایاتی که به‌صورت کلی بیان می‌کند که به یاد اموات و گذشتگان باشید و آنها از کارهای نیک شما بهره می‌برند؛ روشن است که
قرائت قرآن یکی از کارهای نیک و پسندیده است. دسته دوم، روایاتی است که آثار قرائت قرآن برای اموات را بیان می‌کند.
پیش از پاسخ، بیان نکاتی لازم است:
معنای
مرگ از نظر
اسلام، این نیست که انسان هیچ و نابود شود؛ بلکه معنایش این است که، روان
انسان که فناناپذیر است،
علاقه و رابطه خود را از تن، قطع کند و در نتیجه، تن از بین برود و روان بدون تن تا زمان معینی به
زندگی خود ادامه دهد و بعداً دوباره به
بدن ملحق شود.
خدای متعال می‌فرماید: «آنها گفتند: آیا هنگامی که (مردیم و) در
زمین گم شدیم،
آفرینش تازه‌ای خواهیم یافت؟ ولی آنان لقای پروردگارشان را انکار می‌کنند. بگو:
فرشته مرگ که بر شما مأمور شده، (
روح) شما را می‌گیرد؛ سپس شما را به‌سوی پروردگارتان، باز می‌گرداند».
پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌فرماید: «خروج افراد
مؤمن از
دنیا همچون بیرون آمدن
طفل از شکم
مادر است که از تاریکی‌ها، تنگی‌ها و فشارها به فضای روشن و بزرگ وارد می‌شود».
حضرت
امام علی ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: «ای مردم! ما و شما برای ماندن آفریده شده‌ایم، نه برای از بین رفتن، شما با مرگ از
دنیا نمی‌روید؛ بلکه از خانه‌ای به خانه دیگر منتقل می‌شوید؛ بنابراین زاد و توشه خانه‌ای را که باید به جانب آن حرکت کنید و جاوید باشید، فراهم سازید».
از
امام حسن ـ علیه‌السلام ـ سؤال شد که مرگ چیست؟ فرمود: «أعظم سرور يرد على المؤمنين؛ مرگ، بهترین شادی‌هایی است که بر مؤمن وارد می‌شود».
حضرت
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: «
مرگ پلی است که شما را از دردسرهای دنیا به رفاه و لطف خدا می‌رساند؛ همان‌گونه که برای
دشمنان خدا انتقال از کاخ به زندان است».
پس
آیات و
روایات همه گواهی می‌دهند که با مردن و پوسیده شدن جسد، لطمه‌ای به
روح وارد نمی‌شود؛ بلکه روح ما هم‌چنان باقی است و برای خود
استقلال و اصالت دارد؛ زیرا شخصیت ما با روح و جان ماست، نه با
بدن و
جسد ما و مرگ نیستی و نابودی و
فنا نیست؛ بلکه انتقال از عالمی به
عالم دیگر است و
حیات انسان به‌گونه‌ی ادامه می‌یابد.
پس از مرگ انسان، بر اطرافیان و دیگر
مؤمنان اعمالی
واجب است؛ مانند
غسل،
کفن،
نماز و دفن و واجباتی که از
میت قضا شده بود که باید هرچه زودتر انجام پذیرد؛ اما انجام دادن برخی
اعمال برای اموات
مستحب می‌باشد که از جمله آنها
صدقه دادن،
دعا کردن و خواندن قرآن است.
در خصوص اثبات استحباب
قرائت قرآن برای اموات، دو نوع دلیل می‌توان بیان کرد:
روایاتی است که به‌صورت کلی بیان می‌کند به یاد اموات و گذشتگان باشید و آنها از کارهای نیک شما بهره می‌برند؛ و روشن است که قرائت قرآن، یکی از کارهای نیک و پسندیده است. در این مورد روایاتی وجود دارد که به بعضی اشاره می‌شود:
از
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل شده است: «مردگانتان را که در قبرها آرمیده‌اند از یاد نبرید. مردگان شما
امید احسان شما را دارند.
مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام دادن کاری را ندارند، شما
صدقه و دعایی به آنها
هدیه کنید.»
حضرت
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ می‌فرمایند: «مرده به خاطر طلب
رحمت و آمرزشی که برای او می‌شود، شادمان می‌گردد؛ همان‌گونه که زنده به‌وسیله هدیه‌ای که به او می‌دهند، خوشحال می‌گردد».
روایاتی است که آثار
قرائت قرآن برای اموات را بیان می‌کند؛ مانند این روایت: حضرت
امام رضا علیه‌السلام فرمودند: «هر که
قبر مؤمنی را
زیارت کند و در کنار آن هفت مرتبه إنّا انزلناه بخواند، خداوند او را با صاحب قبر می‌آمرزد».
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «خواندن قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۷/۲۸.
