حجاب در دنیای امروز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حجاب، حیا، عفت، دستورات دین.
پرسش: چگونه می‌توان در جوّ زندگی امروز حجب، حیا و عفت خود را حفظ کرد؛ درحالی‌که هر چه حجاب بیش‌تر داشته باشیم، در معرض هوس‌های گرگ‌صفتان هستیم و مدام انگ «امل بودن» به ما می‌زنند؟
پاسخ: خواهران باید طبق موازین شرعی،
حجاب خود را رعایت کنند تا به تعبیر
قرآن شریف از تعرض افراد هوسران در امان باشند و آزار نبینند. از شوخی کردن در جامعه و خیابان پرهیز کرده و متانت خود را حفظ کنند.
مردان نیز وظیفه دارند در قبال مسائل «محرم و نامحرم» حساس باشند، نگاه‌های خود را حفظ کرده و با رعایت
حیا و عفاف،
ایمان خود را حفظ کنند.
حجاب، گوش دادن به دستور دین جاوید
اسلام است و فرد باحجاب از سلامت روانی و روحی بالایی برخوردار است، نسبت به بی‌حجاب‌ها و بدحجابها ایمن‌تر است و خیلی کمتر مشکلات و مزاحمت‌های خیابانی گریبانگر آن‌ها می‌شوند، گویا لاابالی‌ترین افراد نیز به سختی مایل‌اند حریم این افراد را بشکنند.
این سؤال از چند جهت قابل بررسی و تأمل است در این نوشتار سعی شده در قالب ۴-۳ سؤال به پرسش پاسخ داده شود.
در حفظ
عفت و حیا دو بعد را باید دقت داشت، یک بعد مربوط به خواهران می‌شود و بعد دیگر در رابطه با مردان است.
وظایف خواهران در حفظ عفت و حیا بدین شرح است:
خواهران باید طبق موازین شرعی، حجاب خود را رعایت کنند تا به تعبیر قرآن شریف از تعرض افراد هوسران در امان باشند و آزار نبینند.
از شوخی کردن در جامعه و خیابان پرهیز و متانت خود را حفظ کنند (گاهی
گناه جوانان به بدحجابی خانم‌ها باز می‌گردد)
حتی‌المقدور رابطه خود را با نامحرمان محدود کنند، مگر آنجایی که مجبورند که آن هم باید خیلی مختصر و به حد ضرورت باشد (تا آنجایی که ممکن است، رفت‌و‌آمد‌های خود را از مراکز مختلط و شلوغ جدا کنند).
در
روایت داریم؛ حیاء ده جزء دارد، نه قسم آن مخصوص
زنان است و یک قسم آن به مردان اختصاص دارد.
این روایت اشاره به این مطلب دارد که متانت، ابهت و اقتدار زن در جامعه باعث می‌شود که نگاه‌های آلوده به سویشان کمتر شود و کمتر مردی، مریض‌القلب، نظر بد به آن‌ها کند.
مردان نیز وظیفه دارند در قبال مسائل «محرم و نامحرم» حساس باشند، نگاه‌های خود را حفظ کرده و با رعایت
حیا و عفاف، ایمان خود را حفظ کنند؛ همان‌گونه که دوست ندارد کسی به ناموس آن‌ها نگاه هوس‌آلود داشته باشد، آن‌ها هم از این‌گونه نگاهها که در روایات تیر
شیطان نامیده شده است، جلوگیری کنند.
ب. آیا هر چه حجاب بیش‌تر باشد در معرض دید نامحرمان هستیم؟
اگر به مراکز بهزیستی، کانون‌های اصلاح و ... سری بزنید یا آمار آن‌ها را
مطالعه کنید، درمی‌یابید که دختران فراری یا فریب‌خورده (اکثر قریب به اتفاقشان) از حجاب خوبی برخوردار نبوده و همین باز نگه داشتن در دیزی عفاف، باعث بی‌حیایی گربه‌صفتان، افراد لاابالی و بی‌غیرت شده است و در واقع جوانان بی‌قید اولین محکشان در نیرنگ و شکار این است که نگاه می‌کنند، می‌بینند آیا قلعه‌های حجاب و دژهای متانت و عفاف سست است یا نه، اگر قلعه حجاب محکم باشد، اصلاً به خود اجازه نزدیک شدن نمی‌دهند چون می‌دانند که به احتمال شدید دست رد بر سینه این نامحرمان خورده می‌شود و رسوا می‌شوند.
چادر حجاب ملی و برترین
پوشش زن مسلمان است. از نظر روان‌شناختی، وقتی
انسان به رنگ‌های روشن چشم می‌اندازد، رغبت مشاهده و تمرکزش برای دیدن چندین برابر می‌شود و برعکس رنگ تیره (چادر) باعث می‌شود که دیگران چندان رغبتی به نگاه کردن پیدا نکنند.
ماکس لوشر (متخصص در روان‌شناسی رنگ‌ها) معتقد است که سفید به صفحه خالی می‌ماند که داستان باید روی آن نوشت؛ ولی سیاه، نقطه پایانی است که در فراسوی آن هیچ چیز وجود ندارد؛ بنابراین زنی که در برابر
نامحرم لباس سفید و رنگارنگی می‌پوشد یا حجاب کم‌رنگ دارد، از ایمنی کمتری برخوردار است؛ ولی زنی که حجاب را رعایت می‌کند و چادر سیاه می‌پوشد، حداکثر ایمنی را برای خود ایجاد کرده است و نشان‌دهنده این است که این‌جا نقطه پایانی نگاه‌های نامحرمان است.
روان‌شناسی رنگ‌ها می‌گوید سیاه به معنای «نه» بوده است؛
پس کسی که در مقابل نامحرم سیاه را انتخاب کرده است، در واقع می‌خواهد به او نه بگوید؛ ولی آن کس که لباس‌های رنگارنگ و سفید می‌پوشد، راه نگاهها را به سوی خود باز می‌گذارد و در واقع خواسته یا ناخواسته خود را در معرض نگاه‌های هرزه و آلوده قرار می‌دهد و وسیله آلودگی و انحراف خود و جامعه را فراهم می‌کنند.
حضرت زهرا و زینب (سلام‌الله‌علیهما) در حفظ خود از دید نامحرم بسیار می‌کوشیدند. داستان شخصی نابینا و پوشش
زهرا (سلام‌الله‌علیها) (که حتی نسبت به نابینا نیز حجابشان را رعایت می‌کردند) برای ما بسیار معروف است. هم‌چنین
حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) زمانی که می‌خواستند به
زیارت قبر پیامبر (صلی‌الله‌عَلیهِ‌وَ‌اله‌وسَلَم) بروند، در شب می‌رفتند و
حضرت علی از جلوی ایشان حرکت می‌کردند و
امام حسن و
امام حسین (علیهما‌السلام) از اطراف و عقب ایشان حرکت می‌کردند؛ وقتی می‌رسیدند، علی (علیه‌السلام) چراغ‌ها را خاموش می‌کردند تا از نگاه‌های آلوده در امان باشد.
الگوهای دینی ما نهایت سعی خود را حفظ حجاب و حریم‌ها اعمال می‌داشتند.
از نظر تجربی مورد تأیید نیست که کسی بگوید اگر پوشش و حدوحدود نباشد، مردها کمتر حریص می‌شوند (در نگاه کردن). واقعیت‌های خارجی در
غرب و جاهای دیگر نشان می‌دهد که این مسئله التهاب را بیش‌تر می‌کند و انحرافات جنسی در این رابطه بیش‌تر پدید می‌آید.
در قرآن شریف می‌خوانیم که‌ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان
مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند. این برای آن‌که آن‌ها (به عفت و حریت) شناخته شوند تا از تعرض (هوس‌رانان) آزار نکشند، بسیار بهتر است و خدا آمرزنده و مهربان است.
در این
آیه نکات قابل توجهی وجود دارد:
خداوند، خودشان از روی عنایت ویژه‌ای که به
زنان مؤمن داشته‌اند، آنان را خطاب قرار داده‌اند (مهر خدا به آن‌ها) یعنی یکی از فرق‌های عمده زن
مؤمن با غیر مؤمن همین حفظ حجاب است.
حفظ حجاب برای حفظ حریم و در امان بودن خود زن است،
زن با این
پوشش دارای متانت اجتماعی و شخصیت والای انسانی می‌شود.
مورد نگاه مردان هوسران قرار نمی‌گیرد. برخی زنان وقتی مورد توجه
مردان قرار می‌گیرد، جلوه‌نمایی بیش‌تری می‌کنند، به این گمان که مردها به آن‌ها اهمیت ویژه‌ای داده‌اند؛ اما نمی‌دانند که مردان هوسران تنها به فکر خود هستند و تجربه تلخ زنان خیابانی، دختران فراری و ... این امر را ثابت کرده است. چه دخترانی که در روابط پسر و دختری به
الفاظ پر طُمطراق و جذاب و رمانتیک جوانان توجه کردند و خیال این‌که آن مرد شیفته کمالات او شده و در حساس‌ترین موقع که دختر تنها امیدش به آن جوان بوده، او را تنهای تنها گذاشته‌اند (چراکه اغلب
جوانان پسر نیز از چنین دخترانی که به‌راحتی با دیگران دوست می‌شوند، دل خوشی ندارند؛ به عقیده آنان این
دختران نمی‌توانند شریک مطمئنی برای زندگی باشند)؛ پس حتی جوانان خیابانی نیز برای زنان عفیف قداست خاصی قائل‌اند و دوست دارند همسرشان از قلعه محکم
حجاب برخوردار باشند.
ج: راستی امّل کیست؟
امل در لغت به معنی کهنه‌پرست است، کسی که آشنا به آداب تجدد و
تمدن نباشد. آیا کسی که از دستورات دینی و اسلامی پیروی می‌کند، امّل است؟ خیر؛ هرگز چنین نیست.اغلب کسانی که چنین سخنانی را می‌زنند، معلوم می‌شود از فرهنگ ملی ـ مذهبی خود بیگانه‌اند، کسانی‌اند که از خود هیچ هویتی (فرهنگی، دینی، شخصیتی و...) ندارند و چشم به الگوهای خارجی دوخته‌اند و در واقع کورکورانه مقلد
فرهنگ غربی‌اند (هر چند خود از نتیجه حرف خودشان بی‌خبر باشند).
خلق را تقلید‌شان بر باد داد ••• ای دو صد لعنت بر این
تقلید باد
دین اسلام دین جاوید است و
قرآن معجزه جاوید
مسلمانان است. معجزه‌ای که از جنّ و انس دعوت به همانندآوری کرده و دشمنان (به اعتراف خودشان) از آوردن آیه‌ای مثل آن عاجز هستند. دین اسلام، دینی است جامع که مسائل روح، بدن، آینده فردی و اجتماعی و ... را در نظر گرفته است و کامل‌ترین دین‌هاست و روزانه بر تعداد
مسلمانان جهان افزوده می‌شوند. دینی که چنین است، دستوراتش هرگز گردوغبار کهنگی نمی‌گیرند و در واقع دستوراتش به خاطر کارآمدی، بالاترین و روزآمدترین دستورات هستند؛ پس حجاب هنوز هم از کارآمدترین دستورات الهی است.
اعتماد به خداوند بالاترین تکیه‌گاه است. توجه به آسمانی بودن دستورات، آرام‌بخش‌ترین مطلب است، چیزی که انسان را از درون قرص و محکم نگه می‌دارند؛ به گونه‌ای که نسبت به حرف‌های زننده دیگران تنها تأسف و حسرت می‌خورد. حسرت به خاطر این‌که چرا این‌ها پشت به خورشید هدایت کرده‌اند.
حجاب، گوش دادن به دستور [[|دین جاوید اسلام]] است و فرد باحجاب از
سلامت روانی و سلامت روحی بالایی برخوردار است، نسبت به بی‌حجاب‌ها و بدحجابها ایمن‌تر است و خیلی کمتر مشکلات و مزاحمت‌های خیابانی گریبانگر آن‌ها می‌شوند، گویا لاابالی‌ترین افراد نیز به سختی مایل‌اند حریم این افراد را بشکنند. افراد باحجاب در زندگی زناشویی خود موفق هستند و شوهرانشان با آن‌ها تفاهم خوبی دارند، برخلاف بدحجابها.
هیچ باغبانی را سرزنش نمی‌کنند که چرا دور باغ خود حصار و پرچین کشیده است؛ چون باغ بی‌دیوار، از آسیب مصون نیست و میوه و محصولی برای باغبان نمی‌ماند.
هیچ‌کس هم با نام آزادی دیوار خانه خود را برنمی‌دارد و شب‌ها درِ حیاطش را باز نمی‌گذارد؛ چون خطر رخنه دزد جدی است ... .
هیچ صاحب گنج و گوهری هم جواهرات خود را بدون حفاظ در معرض دید رهگذران نمی‌گذارد تا بدرخشد، جلوه کند و چشم و دل برباید؛ چون خود جواهر ربوده می‌شود.
زن به خاطر عصمتی که دارد و میراث‌دار پاکی مریم است، نباید بازیچه هوس و آلوده به ویروس
گناه ووگردد...
بعضی نگاهها، ویروس گناه منتشر می‌کند و بعضی چهره‌ها حشره مزاحمت جمع می‌کند و...
۱. حجاب‌شناسی، حسین مهدی‌زاده، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
۲. نقد ادله مخالفین چادر مشکی، حسین مهدی‌زاده، روزنامه جمهوری اسلامی، ۳ و ۴ بهمن ۱۳۷۹.
۳. مسئله حجاب، استاد شهید مطهری، صدرا، قم.
۴. پاسخ‌های استاد به نقدهایی بر کتاب مسئله حجاب، صدرا، قم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حجاب در دنیای امروز»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۱۶.
