توفیق خواندن نماز شب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: نمازشب، توفیق یافتن.
پرسش: چگونه می‌توان توفیق خواندن نماز شب را پیدا کرد؟ درصورتی‌که این امر، در خانه ما عملی نیست؟
پاسخ: راه‌های توفیق یافتن بر نماز شب، عبارت‌اند از: ۱. آگاهی بر فضیلت و اهمیت نماز شب؛ ۲.
ترک گناه؛ ۳.
توسل به اولیای الهی؛ ۴. پرهیز از
پرخوری؛ ۵. به موقع خوابیدن؛ ۶.
عزم و
اراده جدی برای بیدار شدن؛ ۷. استفاده از ساعت زنگ‌دار و ... .
نماز شب، نردبانی برای رسیدن به خداوند است.
انسان می‌تواند به وسیله نماز شب به کمالات معنوی دست یابد و به خداوند تقرب جوید.
ما می‌توانیم با ایجاد
انگیزه در خود و با فراهم آوردن زمینه‌های لازم و با کنار زدن موانع، برای نماز شب توفیق پیدا کنیم. پس راه‌های توفیق یافتن بر نماز شب را به صورت زیر بیان می‌کنیم:
آگاهی بر اهمیت و فضیلت یک
عمل باعث می‌شود که انسان نسبت به آن کار انگیزه پیدا کند. یادآوری اهمیت و فضیلت نماز شب نیز در ایجاد انگیزه بسیار مؤثر خواهد بود.
امام صادق (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: «
شَرَفُ الْمُؤمِنِ صَلاتُهُ بِاللَّیلِ؛
شرافت
مؤمن به نماز شب اوست».
پیامبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «جبرئیل پیوسته مرا به
شب‌زنده‌داری سفارش می‌کرد تا جایی که گمان بردم بهترین افراد امت من شب‌ها هرگز نخواهند خوابید.
امام صادق (علیه‌السلام) نیز در روایتی دیگر، محرومان از
سحرخیزی و شب‌زنده‌داری را افرادی مغبون معرفی می‌کنند.
بزرگان دینی نیز شاگردان خود را نسبت به نماز شب سفارش بسیار می‌کردند.
مرحوم
سیدعلی‌آقا قاضی در سفارشات خود می‌فرمایند: تعجب از کسی است که می‌خواهد به
کمال دست یابد؛ در‌حالی‌که برای نماز شب قیام نمی‌کند و ما نشنیدیم که احدی به آن مقامات دست یابد، مگر به وسیله نماز شب.
گناه، مهم‌ترین عاملی است که توفیق نماز شب را از انسان سلب می‌کند.
شخصی به
امام علی (علیه‌السلام) عرض کرد: من از نماز شب محروم شده‌ام. حضرت در جواب فرمودند: «
انتَ رَجلٌ قَدْ قَیَّدَتْکَ ذُنُوبَک؛ تو شخصی هستی که گناهانت تو را در بند کشیده است».
امام صادق (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: «یک
دروغ موجب می‌شود که آدمی از نماز شب محروم گردد».
آلودگی به
گناه موجب می‌شود انسان توفیق نماز شب را از دست بدهد.
ائمه اطهار (علیهم‌السلام) واسطه فیض الهی می‌باشند. خداوند به واسطه ائمه، روزی‌های معنوی و مادی را به ما ارزانی می‌فرماید. نماز شب نیز یکی از روزی‌های معنوی می‌باشد. پس ما برای توفیق نماز شب باید دست به دامن
اهل بیت گردیم و به وسیله آنان از
خداوند توفیق نماز شب را بخواهیم.
البته عوامل دیگری نیز به عنوان مقدمه برای توفیق نماز شب باید رعایت گردند؛ از جمله: پرهیز از
پرخوری، به موقع خوابیدن،
عزم و
اراده جدی برای بیدار شدن، استفاده از ساعت زنگ‌دار و ... .
تذکر (۱): وقت فضیلت نماز شب قبل از
اذان صبح می‌باشد؛ اما اگر شما موفق به خواندن نماز شب در این موقع نمی‌شوید، می‌توانید قبل از
خواب این نماز را به جا آورید؛ حتی اگر شب نتوانستید بیدار شوید، می‌توانید آن را بعداً
قضا کنید. گرچه فضیلت آن در ساعات قبل از اذان صبح می‌باشد. هم‌چنین در اوایل کار بهتر است به سه رکعت آخر اکتفا کنید و به‌تدریج نسبت به حال خود به رکعات آن بیفزایید تا نشاط در
عبادت برای شما حفظ شود.
تذکر (۲): سعی کنید دچار
افراط و تفریط نگردید. در مواقع بی‌حوصلگی و خستگی روحی، از
مستحبات پرهیز کنید و مواقعی که حال مستحبات دارید، اقدام به آن کنید. اقدام به مستحبات در مواقع بی‌حالی باعث زدگی می‌گردد و نتیجه معکوس به بار می‌آورد. اهل بیت (علیهم‌السّلام) نیز ما را به این امر توصیه کرده‌اند.
در ادامه نامه‌تان نوشته‌اید (این کار در خانه ما عملی نیست). کاش منظورتان را از این قسمت نامه بیان می‌کردید.آیا عملی نبودن به خاطر نبود مکان مناسب برای نماز شب است؟ یا به خاطر جو نامناسب
خانواده؟ یا به خاطر
تمسخر اطرافیان؟ یا این‌که شما نسبت به این کار خجالت می‌کشید؟
اگر عملی نبودن به خاطر نبود مکان مناسب می‌باشد، بهتر است بدانید که نماز شب مکان خاصی نمی‌خواهد. شما می‌توانید در فضای کمی این
عمل را انجام دهید. حتی می‌توانید در رختخواب این
نماز را به جا بیاورید به گونه‌ای که مزاحم استراحت دیگران نشوید یعنی اگر نگران این هستید که با سروصدای خود سبب آزار دیگران و
بدخوابی آنان شوید، می‌توانید به آرامی
وضو بگیرید و به صورت آهسته نماز را به جا آورید.
اگر جو مذهبی خانواده شما مناسب نیست و آنان نسبت به مسائل معنوی چندان اهمیتی قائل نیستند، شما می‌توانید با گفتار و مخصوصاً رفتار خوب خود آنان را تحت تاثیر قرار دهید.
اخلاق خوش و رفتار مناسب شما، آنان را نسبت به شما علاقه‌مند می‌نماید و به مرور آنان را نیز به مسائل معنوی علاقه‌مند می‌نماید.
شاید نیز شما خجالت می‌کشید که اطرافیانتان متوجه این کار شوند. برادر عزیز، وقتی شما عمل زیبایی مثل نماز شب را به جا می‌آورید و قصد خودنمایی ندارید، اگر دیگران نیز متوجه عمل زیبای شما شوند جای ناراحتی نیست و شما نباید از عمل خویش خجالت بکشید.
اِن‌شاء‌الله با فراهم آوردن مقدمات نماز شب و رفع موانع، به انجام این نافله مؤکد موفق شدید، ما را نیز از دعاهای خود بی‌بهره نگذارید.
۱. ملکی تبریزی، میرزا جواد آقا، اسرار الصلاة، ترجمه رضا رجب‌زاده، تهران، پیام آزادی، ۱۳۶۳ ش.
۲. خسروی، موسی، نماز شب، تهران، ستاد اقامه نماز، ۱۳۷۵ ش.
۳. نماز شب راه تقرب الی‌الله، مرکز مشاوره حوزه علمیه قم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «توفیق خواندن نماز شب»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۸/۱۷.
