• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اعراف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: اعراف، اصحاب اعراف، بهشت و جهنم، آخرت.

پرسش: آیا به جز بهشت و جهنم جای دیگری هم در آخرت خواهد بود؟ چگونه جایی است و چه کسانی در آن‌جا خواهند بود؟

پاسخ: اعراف میان بهشت و جهنم واقع شده است، نه جزء جهنم است و نه بهشت. اعراف گذرگاه سخت و صعب‌العبوری است که بر سر راه بهشت قرار دارد و دو قطب سعادت و شقاوت را از هم جدا می‌کند.


قرآن کریم و روایات ائمه معصومین ‌(علیهم‌السلام) اشاره به جایی دارند که میان بهشت و جهنم واقع شده است، نه جزء جهنم است و نه بهشت و اعراف نامیده می‌شود، اعراف گذرگاه سخت و صعب‌العبوری است که بر سر راه بهشت قرار دارد و دو قطب سعادت و شقاوت را از هم جدا می‌کند و همچون زمین مرتفعی میان آن دو فاصله شده، به طوری که مشرف بر بهشت و دوزخ است و آنها که روی آن قرار دارند، بهشتیان و دوزخیان را مشاهده می‌کنند و با آنها سخن می‌گویند.
[۱] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۹۱۸۷، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
[۲] سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۹، ص۲۵۵، مؤسسة سیدالشهدا، چ۱، ۱۳۶۹ش.


چه کسانی در آنجا خواهند بود؟

۲.۱ - دیدگاه علامه طباطبایی

به نظر مرحوم علامه طباطبایی (رحمة‌الله‌علیه) کسانی در اعراف هستند که از جمله عباد مخلص خداوند می‌باشند و نشانه‌هایی که آیات قرآن برای اعرافیان ذکر کرده، فقط بر مردان الهی صدق می‌کند، این‌ها از مقامات عالیه برخوردار هستند هر دو گروه سعادتمند و شقاوتمند را می‌شناسند و اجازه سخن گفتن با اینها را دارند و توانایی شهادت و شفاعت را نیز دارا هستند. آنها می‌توانند در اعراف به شفاعت بپردازند و با هر یک از بهشتیان و جهنمیان سخنی بگویند.
[۳] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۲۱-۱۲۵، اسماعیلیان.    


۲.۲ - دیدگاه دیگر

و به نظر دیگران، دو گروه دیگر هم در آنجا هستند: ۱. مسلمانان گنهکاری که وارد بهشت نشده‌اند و امید‌ ورود آن را دارند؛
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۸، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
۲. آنها که طاعت‌ها و گناهانشان برابر است.
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۸، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
[۶] سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۱، ص۲۵۴، مؤسسة سیدالشهدا، چ۱، ۱۳۶۹ش.
[۷] برهان، ج۲، ص۱۸.


اگرچه اعتقاد به وجود اعراف، متوقف بر نقل قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم‌السلام) است، ولی با توجه به اینکه شفاعت نیز از حکمت خداوند سرچشمه می‌گیرد
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۶، ص۴۲۰، مدرسه الامام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، چ۱، ۱۳۷۰ش.    
و شفیعان باید افراد والامقامی باشند که از ضعیفان دست‌گیری کنند، لذا اشاره کم‌رنگی در اعماق حکم عقل به مسئله اعراف می‌توان یافت،
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۶، ص۴۲۱، مدرسه الامام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، چ۱، ۱۳۷۰ش.    
گویی در قیامت هم که حکومت مطلقه خداوند به طور کامل نمایان است، مانند این جهان، گروهی وجود دارند که به تنظیم امور مردم می‌پردازند، بهشتیان را به بهشت و جهنمیان را به دوزخ روانه سازند و در راه ماندگان شایسته را (به اذن خدا) کمک می‌کنند تا این گذرگاه سخت را بپیمایند و به سعادت برسند.
[۱۰] سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۹، ص۳۵۸، مؤسسه سیدالشهداء، چ۱، ۱۳۶۹ش.


۱. منشور جاوید ج۹، بحث اعراف، از آیت‌الله سبحان.
۲. پیام قرآن، ج۶، بحث اعراف، از آیت‌الله مکارم، چ۱، ۱۳۷۰ش، مدرسه امام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام).

۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۹۱۸۷، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
۲. ↑ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۹، ص۲۵۵، مؤسسة سیدالشهدا، چ۱، ۱۳۶۹ش.
۳. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۲۱-۱۲۵، اسماعیلیان.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۸، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۱۸۸، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ۲۱، ۱۳۷۸ش.    
۶. ↑ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۱، ص۲۵۴، مؤسسة سیدالشهدا، چ۱، ۱۳۶۹ش.
۷. ↑ برهان، ج۲، ص۱۸.
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۶، ص۴۲۰، مدرسه الامام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، چ۱، ۱۳۷۰ش.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۶، ص۴۲۱، مدرسه الامام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، چ۱، ۱۳۷۰ش.    
۱۰. ↑ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۹، ص۳۵۸، مؤسسه سیدالشهداء، چ۱، ۱۳۶۹ش.



سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اعراف»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۳/۲۶.    



رده‌های این صفحه : اعراف | بهشت و جهنم | کلام | مباحث کلامی | معاد شناسی
جعبه ابزار