محبت و صبر در زندگی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: محبت، صبر، پرهیز از جدل، دلسوزی.
پرسش: اینجانب خانمی هستم ۳۸ ساله متولد شهرستان اقلید که دارای مشکل خانوادگی میباشم در خانواده مذهبی از نظر مادی نسبتاً متوسط به
دنیا آمدهام، اما من در
ازدواج میتوان گفت با شکست روبهرو شدهام. ابتدا شوهر من ناشنوا بوده و آن هم از نوع ژنتیکی که به ما نگفتند و من بعد از ازدواجمان فهمیدم که به علت نبود مادرم در قید
حیات و خوب نبودن وضع مادی خانوادهام و نداشتن پشتیبان خوب و دلسوز خود را قانع کردم که باید راضی بود. تا بعد از به دنیا آمدن دختر که شوهرم بداخلاق، پرخاشگر، ... و عیب بزرگ او این است که تا اتفاقی میافتد
قرآن را
زمین میزند و دست روی قرآن میگذارد و اگر به او بگویی چرا اینطور میکنی، میگوید آخر شما هیچ چیز را قبول ندارید (در صورتی که ایشان اهل
نماز ـ
روزه و مسائل مذهبی هستند) حال مرا راهنمایی کنید با وجود دختر دوازده ساله و اینکه چند سالی است که پدر و مادرم را از دست دادهام (در قید
حیات نیستند) چه کنم؟ در ضمن ایشان نه نصیحت و نه راه و دلیل و نه اینکه بگویی فلان
کتاب را
مطالعه کن قبول ندارد و اگر با او قهر کنم، بهزور تمام خواستهایش را از من میگیرد.
پاسخ:
خواهر محترم برای اینکه به سؤال شما پاسخ دهیم نیازمند اطلاعات بیشتری دربارة
زندگی شما و روابط شما هستیم؛ مثل اینکه چند سال است این حرفها شروع شده است؟ چه موقع بیشتر است؟ شغل همسرتان چیست؟ آیا پس از این عمل اظهار ناراحتی میکند یا نه؟ و... اکنون با توجه به مطالب نامه به پرسش شما پاسخ میدهیم امیدواریم که در حل مشکل شما کارساز باشد در صورت مبهم بودن و حل نشدن بحث لطفاً در نامه بعدی خود توضیح بیشتری بدهید.
قبل از هر چیز لازم است اشاره کنم که فرزند شما نیاز به محبت
پدر و مادر، هر دو با هم دارد، کمبود هر کدام میتواند در روحیه او اثرات بدی بگذارد و او را در زندگی و تحصیل بینشاط، ناامید و ناموفق سازد. پس لازم است به خاطر او صبور باشید و توجه شوهرتان را به این امر جلب کنید که جدالهای خانوادگی، برای فرزندتان بسیار مخرب و ناراحتکننده است و البته شما هم با راهحلهای عاقلانه درصدد تغییر و
اصلاح رفتار خود و شوهرتان برآیید.
برخی عوامل مؤثر در تسخیر دلها، عبارتاند از:
همیشه و همه جا سخن منطقی خریدار ندارد؛ برخی افراد با منطق آرام میشوند؛ اما برخی دیگر تشنه محبتاند یک لبخند، یک کلام شیرین، یک احترام به
شخصیت آنها و یا تمجید از صفات خوبشان میتواند
معجزه کند؛ به گونهای که او را اسیر
محبت خود میگردانید.
«از محبت تلخها شیرین شود»
البته تعریف و تمجید از آنها به این معنی نیست که همیشه گوش به سخنان زور دیگران بدهیم؛ بلکه این محبت، خود گام اول ارتباط سازنده است ارتباطی که زمینه تأثیر شما در او را فراهم میآورد؛ به گونهای که او شما را محرم خود میداند و گوش به انتقادهای شما میدهد بدون اینکه احساس خطری کند.
نباید چنین تصور شود که اگر ما نسبت به دیگری و خطاهایش چشمپوشی کردیم، احساس کنیم که در زندگی باختهایم. اتفاقاً برعکس است، انسان کریم و بزرگوار صبور است و نسبت به دیگران سریع عکسالعمل نشان نمیدهد. او احساس نمیکند که اگر کوتاه بیاید کم آورده است؛ بلکه با همین کار،
آتش خشم و
غضب طرف مقابل را میخواباند و او را از کرده خویش پشیمان میسازد.
بحثهای آمیخته به جدال و پرخاشگری دو طرفه آثار سوء زیادی دارد؛ از جمله آنها:
أ. در
جدال و
نزاع، طرف مقابل احساس میکند که شخصیتش جریحهدار شده است؛ بنابراین درصدد مقاومت برمیآید و پرخاش میکند.
ب. جدال، با
ایمان سازگاری ندارد؛ چراکه جدال نشانه
کبر است.
ج. در جدال،
حق پوشیده میشود؛ چراکه در این
جنگ، حس
لجاجت و خودخواهی و
تعصب حکمفرماست و جدال اگر با
انسان بیشخصیت صورت گیرد، او را بسیار جسور میسازد؛ بهگونهای که به هیچ حریمی احترام نمیگذارد. پس جدال و نزاع روش خوبی در بحثها نیست.
یکی از اصول موفق در ارتباطات مؤثر هنر گوش دادن است که باتمرین حاصل میشود. باید به افراد مجال داد تا سخنان خود را به طور کامل بگویند و با کمال دقت به سخنان آنها گوش داد. این
عمل بیش از هر چیز نشان میدهد که شخص بهراستی دنبال
حقیقت است. به علاوه دلسوز نیز هست و برای افکار طرف مقابل احترام و شخصیت قائل میباشد. این امر، سهم مؤثری در تحریک مثبت عواطف او دارد.
دلسوزی عملی به معنی واقعی، یکی از مهمترین عوامل برانگیختن عواطف دیگران و آماده ساختن زمینه فکری آنان برای پذیرش مسائل است. اگر آنها دلسوزی عملی از گویندهای ببینند، ممکن است سخنان او را حتی اگر استدلالهای آن کاملاً مورد قبول آنان نباشد، بپذیرند و نسبت به افکار و
اعمال خود تجدیدنظر کنند. گاهی پرخاشها و عصبانیتهای افراد بهخاطر سختیهای زندگی، فشار محیط کار،
تحقیر، احساس ناکامی و شکستها و عقدههای روانی دوران گذشته و یا
نقص در عضو بدنی است. اگر انسان حساب شده به آنها نزدیک شود و از سر دلسوزی با آنها سخن بگوید، میتواند در او اثرگذار باشد.
به خود
تلقین نکنید که او
شریک خوبی برای زندگی شما نیست و به منفیبافیهای دیگران نسبت به شوهرتان توجه نکنید. باور داشته باشید که شما میتوانید بر او اثر مثبت بگذارید. از جملات و کلمات مثبت استفاده کنید؛ مانند: "من میتوانم بالاخره موفق میشوم"، "او تغییر خواهد کرد".
یکی از اصول تغییر و اصلاح رفتار، اصل تدریج است؛ یعنی همانگونه که یک صفت بدی تدریجاً بهطور عادت و با تشویق اطرافیان در شخص رسوخ کرده، به صورت تدریجی هم باید برطرف شود. پس امیدوار باشید و انتظار نداشته باشید بلافاصله تغییر حاصل شود.
اما بدانید که محبت، احترام، انتقاد خوب، تشویق شما گامی است به سوی تغییر خوب.
هیچ چیز بهاندازه احساس تقدیر و با ارزش بودن، به فرد حس خوبی نمیدهد.
برای او هدیهای هرچند کمقیمت تهیه کنید؛ بهگونهای که او احساس کند شما واقعاً او را دوست دارید و به شخصیت او احترام میگذارید. سال روز تولد او و
ازدواج خودتان را یادآور شوید و به او ابراز کنید که دوستش دارید.
بزرگان علم روانشناسی از انتقاد به جراحی
روح یاد میکنند؛
زیرا که در این امر
انسان بهشدت به شخصیت افراد نزدیک میشود. شخصیتی که سالها با او بوده، با آن زندگی کرده و.... به همین خاطر انتقاد باید در قالب بسیار ظریف و نرم ارائه شود. به زمان و مکان انتقاد توجه داشته باشید؛ به عنوان مثال، زمانی که او عصبانی است و یا در جایی که اطراف او افرادی هستند اقدام به
انتقاد نکنید. (آنجا جای تمجید از صفات خوب اوست و جای
سکوت است) سعی کنید هرگاه با همدیگر سازگاری دارید و رابطه بین شما صمیمی است، با احترام کامل نکات و صفات بد او را گوشزد کنید و بگویید که شما صفات خوب زیادی دارید که اگر این عیبها را برطرف کنید بسیار عالی میشود. از طرف دیگر شما خود را نیزدر معرض نقد و پیشنهاد او قرار دهید. به سخنان او گوش دهید. سعی کنید صبورانه حرفهایش را بشنوید. زود عکسالعمل نشان ندهید. پس از اینکه حرفهای او تمام شد، سخنان خود را مطرح کنید.
هرگاه آرام است، به او بگویید که ما نیاز داریم زندگی خود را با نشاط و شاداب گردانیم تا فرزندمان نیز در سایه این فضای خوب، احساس امنیت و شادابی کند. از او صمیمانه بخواهید که هرگاه مشکل جدیای داشتید، برای حفظ و تداوم زندگی و حل مشکل، از فرد آگاه و خَیری (مانند
امام جماعت،
مشاور امر ازدواج و یا فرد مورد قبول هر دو طرف) بخواهید واسطه شود تا مشکل شما برطرف شود. البته باید توجه داشته باشید که مشکل، مخصوص زندگی شما تنها نیست؛ همه خانوادهها با مشکلاتی روبهرو میشوند؛ اما تنها افرادی موفق به حل مسئله میشوند که عاقلانه و حساب شده با آن برخورد میکنند.
خواهر محترم! گاهی لازم است
انسان برای حفظ زندگی و راحتی فرزندش و محبوب خداوند واقع شدن، سنگ صبور باشد. تلخیها را به
امید زندگی بهتر تحمل کند که البته به اجر دنیوی و اُخروی آن خواهد رسید. کار
خانواده شوهرتان اشتباه بوده که مشکل شنوایی شوهرتان را مطرح نکردهاند؛ اما الآن شما دارای فرزند هستید، آن هم دختر که بسیار حساس و عاطفی است. سعی کنید کریمانه این اشتباه را نادیده بگیرید تا با این کار، امنیت و شادابی را به زندگی خود و فرزندتان هدیه داده باشید. خواهرم همینطور که در نامه ذکر کردید، همیشه بحث، دلیل، معرفی
کتاب، برای حل مشکل کارساز نیست؛ گاهی اهرمهای عاطفی بیان و تحریک صفات مثبت، احترام به شخصیت، انتقاد سالم و سازنده و نوشتن نامهای محترمانه بسیار عالی
عمل میکند. امیدوارم شما با
مطالعه کتابهایی در زمینه مسائل همسرداری و توجه به نکات کاربردی بالا بتوانید رابطه مؤثر و موفقی داشته باشید.
۱. بهشت خانواده، سید جواد مصطفوی، انتشارات دارالفکر، قم.
۲. اخلاق در خانه، آیتالله حسین مظاهری، انتشارات رئوف.
۳. اخلاق در خانواده، سید علیاکبر حسینی، انتشارات اسلامی.
۴. سیری در مسائل خانواده، حبیبالله طاهری، سازمان تبلیغات اسلامی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «محبت و صبر در زندگی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۸/۲۱.