• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کنترل شهوت و هوای نفس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: کنترل شهوت، هوای نفس.

پرسش: برای کنترل شهوت و هوای نفس چه باید بکنم، شرایط بنده طوری است که نمی‌توانم ازدواج کنم.حتی دقایقی هم نمی‌توانم تنها بمانم و اگر زمانی را به خواندن کتاب یا مسائل دیگر تنها بمانم، دیگر نمی‌توانم فکر و جسمم را کنترل کنم، خواهش می‌کنم بفرمایید برای کنترل شهوت و هوای نفس چه باید کرد؟

پاسخ:




بی‌تردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزه جنسی است که از ابتدای زندگی در وجود آدمی نهفته است. این غریزه تا زمان بلوغ، هم‌چنان دوران آرام و بی‌تحرکی را پشت سر می‌گذارد؛ اما به مجرد شروع دوران نوجوانی، آرام‌آرام زمان بیداری و طغیان آن فرا می‌رسد و رفته‌رفته تمام وجود نوجوان و جوان را دربر می‌گیرد. همه جوانان کما بیش با این وضعیت روبه‌رو می‌شوند، بزرگ‌ترها نیز این دوره را پشت سر گذاشته‌اند.


آن‌چه افراد را با هم متفاوت می‌کند، این است که برخی با ایمان قوی و عزم و اراده استوار در برابر نیروی شهوت می‌ایستند و مقاومت می‌کنند؛ یعنی برای شخصیت خود احترام قائل‌اند و لذا خود را به کارهای زشت و ناپسند آلوده نمی‌سازند؛ اما عده‌ای هم وجود دارند که نمی‌توانند مقاومت کنند و نیروی شهوت را در خود کنترل نمایند.

۲.۱ - حدیثی از امام علی

علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «من کرمت علیه نفسُه،‌ هانت علیه شهواته؛ کسی که کرامت و ارزش خود را بشناسد، شهوت نمی‌تواند بر او غلبه کند».


تحقیقات روان‌شناختی نشان می‌دهد که فکر بیش از حدّ در مورد مسائل جنسی و گرفتار شدن در دام این‌گونه اعمال باعث اختلالات روانی در فرد می‌شود. ضعف ایمان، بیماری جسمی و روحی، گوشه‌گیری و انزوا، شکست در زندگی، ضعف اعصاب و... برخی از آثار و پی‌آمدهای آن می‌باشد. یکی از دانشمندان می‌گوید: «این کار جوان را بسیار خسته می‌کند؛ به‌طوری‌که همواره خجل و شرمسار است و خود را مجرم و گناهکار می‌پندارد».
[۲] شرفی، محمدرضا، دنیای نوجوان، ص۱۷۶-۱۷۷، انتشارات تربیت، چاپ اول، ۱۳۷۰ ش.

افرادی که این پی‌آمدها را نمی‌دانند، ممکن است ناخواسته به دام شهوت مبتلا شوند؛ اما وقتی این مسائل را درک کنند، ‌ قطعاً از آن دست برمی‌دارند. شاید برخی افراد ابتدا باور نکنند اما وقتی تجربه کردند و پس از مدتی دیدند که واقعاً احساس گناه سراپای وجود انسان را فرا می‌گیرد، جداً تصمیم می‌گیرند که از آن دست بردارند، توبه کردن هم این‌جاها کاربرد دارد.
[۳] جعفری، محمدحسین، توبه زیباترین پوزش، فصل ۱، ۲ و ۴، مؤسسه نشر فائز، چاپ دوازدهم.
[۴] حسن‌زاده آملی، حسن، توبه، فصل ۲و ۸، گردآوری ابراهیم احمدیان، انتشارات فلم، چاپ دوم، ۱۳۸۰ ش.



برای مهار شهوت، برخی راهکارها ارائه می‌شود:

۴.۱ - تقویت ایمان

اگر معنویت و ایمان را در خویش تقویت کنید، ملکه‌ای در شما ایجاد می‌شود که از انجام هر گونه گناه باز می‌دارد و به شما اجازه نمی‌دهد که ارزش و منزلت خود را با این کارها از بین ببرید. این بخش را خوب مطالعه کنید و در زندگی خود جداً برای آن برنامه‌ریزی کنید. بسیاری از مشکلات ما و اساساً مشکل عصر ما و جوانان جامعه، همین کمبود معنویت و ایمان مذهبی است که اگر این مشکل حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر حل خواهد شد.

۴.۲ - تجدیدنظر در عمل و رفتار

در عمل و رفتار خود باید تجدیدنظر کنید و بیش‌تر دقت داشته باشید تا از رفتارهایی که میل جنسی و شهوت را در شما تحریک می‌کند، دوری نمایید.
[۵] مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، ص۱۸۲ به بعد، مؤسسه ذکر، چاپ یازدهم، ۱۳۷۸ ش.


۴.۳ - کار مداوم

یکی از عوامل مؤثر در جلوگیری و کنترل شهوت کار مداوم است.کارهای بدنی از رنج روحی ما می‌کاهد و از شهوت نیز جلوگیری می‌کند. کار هم از لحاظ آن‌که باعث صرف انرژی و نیروی بدنی می‌شود و هم از لحاظ آن‌که فکر و ذهن انسان را به خود مشغول می‌کند، می‌تواند از افکار ناسالم و کارهای نادرست و نابهنجار جلوگیری کند.

۴.۴ - ورزش

ورزش یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از فشارهای جنسی است. علاوه بر این‌ها سعی کنید.

۴.۵ - کنترل فکر

در مواقعی که تنها هستید، ذهن و فکر خود را از مسائلی که سرانجام به بروز نیاز جنسی منجر می‌شود، ‌باز داشته و بیش‌تر به یاد خدا باشید. به این نکته توجه داشته باشید که خداوند ناظر بر تمام اعمال ماست؛ حتی در جاهای خلوت که هیچ کسی نیست، خداوند ما را می‌بیند، اگر خدای ناکرده گناه کنیم، علاوه بر آثار و پی‌آمدهای منفی که در جسم و روح ما می‌گذارد، آبروی ما هم نزد خدا می‌رود.

۴.۶ - ازدواج

سومین راهکار این است که زمینه ازدواج را فراهم نمایید.
[۶] مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۴ ش.

البته لزومی ندارد که فوراً ازدواج کنید، می‌توانید مقدمات ازدواج را کم‌کم فراهم کنید و در زمان مناسب مثلاً یک سال بعد عقد نمایید. اگر به مقدمات ازدواج اقدام کنید، ذهن و فکر شما بیش‌تر روی آن متمرکز می‌شود و به امید فردای بهتر و زندگی آبرومندانه از هر کار دیگری منصرف خواهید شد.
خداوند متعال که آفریننده‌ انسان است و خصوصیات و فطریات و غرایز او را می‌داند، آفریدن زن و مرد و قرار گرفتن آن‌ها در کنار یکدیگر را سبب مودت و رحمت و آرامش انسان و نیز ارضای غرایز به صورت صحیح آن می‌داند.در این باره می‌فرماید: «از آیات و نشانه‌های حکیمانة خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد، به درستی که در این کار خداوند دلایل حکیمانه‌ای است».

۴.۷ - کنترل ورودی چشم، گوش و شکم

صحنه‌های محرک را نبینید و نوشته‌های شهوت‌انگیز را نخوانید و آهنگ یا صدایی را که محرک هستند، نشنوید. از غذاهای حلال بخورید؛ ولی در خوردن غذاهای پرکالری و ادویه‌جات افراط نکنید.


۱. آیت‌الله حسین مظاهری، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، مؤسسه ذکر، چ ۱۱، ۱۳۷۸ ش.
۲. زین‌العابدین دست داده، دریچه‌ای به آسمان، (راه‌های پیش‌گیری از گناه) مجتمع فرهنگی مصلی‌نژاد، چ اول، ۱۳۷۷ ش.
۳. دنیای نوجوان، محمد رضا شرفی، قم، منادی تربیت تربیت.


۱. آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم، ‌ج۱، ص۶۳۷، دانشگاه تهران، چاپ چهارم.    
۲. شرفی، محمدرضا، دنیای نوجوان، ص۱۷۶-۱۷۷، انتشارات تربیت، چاپ اول، ۱۳۷۰ ش.
۳. جعفری، محمدحسین، توبه زیباترین پوزش، فصل ۱، ۲ و ۴، مؤسسه نشر فائز، چاپ دوازدهم.
۴. حسن‌زاده آملی، حسن، توبه، فصل ۲و ۸، گردآوری ابراهیم احمدیان، انتشارات فلم، چاپ دوم، ۱۳۸۰ ش.
۵. مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، ص۱۸۲ به بعد، مؤسسه ذکر، چاپ یازدهم، ۱۳۷۸ ش.
۶. مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۴ ش.
۷. روم/سوره۳۰، آیه۲۱.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «کنترل شهوت و هوای نفس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۲/۱۵.    



جعبه ابزار