• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کنترل شهوت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: کنترل شهوت، غریزه جنسی، ایمان به خدا، ورزش، کار، ازدواج.

پرسش: چه راهکارهایی برای کنترل شهوت و هوای نفس وجود دارد؟

پاسخ: برخی راهکارهای کنترل شهوت، عبارت‌اند از: افزایش ایمان به خدا، سرگرم شدن به کار مداوم، ورزش و ازدواج.



بی‌تردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزه جنسی است که از ابتدای زندگی در وجود آدمی نهفته است. این غریزه تا زمان بلوغ هم‌چنان دوران آرام و بی‌تحرکی را پشت سر می‌گذارد؛ اما به مجرد شروع دوران نوجوانی، آرام‌آرام زمان بیداری و طغیان آن فرا می‌رسد و رفته‌رفته تمام وجود نوجوان و جوان را دربر می‌گیرد و همه جوانان کمابیش با این وضعیت روبه‌رو می‌شوند. بزرگ‌ترها نیز این دوره را پشت سر گذاشته‌اند.


آن‌چه افراد با هم تفاوت دارند، در این است که برخی با ایمان قوی و عزم و اراده استوار در برابر نیروی شهوت می‌ایستند و مقاومت می‌کنند؛ یعنی به شخصیت خود احترام قایئل‌اند؛ لذا خود را به کارهای زشت و ناپسند آلوده نمی‌سازند؛ اما عده‌ای هم وجود دارند که نمی‌توانند مقاومت کنند و نیروی شهوت را در خود کنترل نمایند. اگر در دوران جوانی نیروی شهوت قوی است، اراده جوانان قوی‌تر از آن است.

۲.۱ - حدیثی از امام علی

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «من کرمت علیه نفسُه،‌ هانت علیه شهواته؛ کسی که کرامت و ارزش خود را بشناسد، شهوت نمی‌تواند بر او غلبه کند».


علاوه بر آن‌که از نظر شرع حرام است و آبروی انسان را نزد خدا از بین می‌برد، چه پی‌آمدهای در زندگی فرد به دنبال دارد؟ که به برخی از آثار آن اشاره کنیم: تحقیقات روان‌شناختی نشان می‌دهد که فکر بیش از حد در مورد مسائل جنسی و گرفتار شدن در دام این‌گونه اعمال، باعث اختلال‌های روانی در فرد می‌شود. ضعف ایمان، بیماری جسمی و روحی، گوشه‌گیری و انزوا، شکست در زندگی، ضعف اعصاب و ... برخی آثار و پی‌آمدهای آن می‌باشد.یکی از دانشمندان می‌گوید: این کار جوان را بسیار خسته می‌کند؛ به طوری که همواره خجل و شرمسار است و خود را مجرم و گناه‌کار می‌پندارد.
[۲] شرفی، محمدرضا، دنیای نوجوان، ۱۳۷۰، ص۱۷۶ـ۱۷۷، انتشارات تربیت، چاپ اول.

افرادی که این پی‌آمدها را نمی‌دانند، ممکن است ناخواسته به دام شهوت مبتلا شوند؛ اما وقتی این مسائل را درک کنند، قطعاً از آن دست برمی‌دارند. شاید برخی افراد ابتدا باور نکنند؛ اما وقتی تجربه کردند و پس از مدتی دیدند که واقعاً احساس گناه سراپای وجود انسان را فرا می‌گیرد، جداً تصمیم می‌گیرند که از آن دست بردارند، توبه کردن هم این‌جاها کاربرد دارد.
[۳] جعفری، محمدحسین، توبه زیباترین پوزش، فصل ۱، ۲ و ۴، مؤسسه نشر فائز، چاپ دوازدهم.
[۴] حسن‌زاده آملی، حسن، توبه، فصل ۲ و ۸، گردآوری ابراهیم احمدیان، انتشارات فلم، چاپ دوم، ۱۳۸۰.



چند راهکار می‌تواند شهوت‌رانی را کنترل کند که به چهار نمونه اشاره می‌شود:

۴.۱ - تقویت ایمان

اگر معنویت و ایمان در خویشتن تقویت شود، ملکه‌ای در انسان ایجاد می‌شود که از انجام هرگونه گناه باز می‌دارد و به انسان اجازه نمی‌دهد که ارزش و منزلت خود را با این کارها از بین ببرد. بسیاری از مشکلات ما و اساساً مشکل عصر ما و جوانان جامعه همین کمبود معنویت و ایمان مذهبی است که اگر این مشکل حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر حل خواهد شد. در عمل و رفتار نیز باید تجدید نظر شود و از رفتارهایی که میل جنسی و شهوت را در انسان تحریک می‌کند، باید تا حد امکان دوری کرد.
[۵] مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، ص۱۸۲ به بعد، مؤسسه ذکر، چاپ یازدهم، ۱۳۷۸.


۴.۲ - کار مستمر

یکی دیگر از عوامل مؤثر در جلوگیری و کنترل شهوت کار مداوم است. کارهای بدنی از رنج روحی می‌کاهد و از شهوت نیز جلوگیری می‌کند. کار هم از لحاظ آن‌که باعث صرف انرژی و نیروی بدنی در این می‌شود و هم از لحاظ آن‌که فکر و ذهن انسان را به خود مشغول می‌کند، می‌تواند از افکار ناسالم و کارهای نادرست و نابهنجار جلوگیری کند.

۴.۳ - ورزش

ورزش یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از فشارهای جنسی است. علاوه بر این‌ها سعی کنید، در مواقعی که تنها هستید، ذهن و فکر خود را از مسائلی که سرانجام به بروز نیاز جنسی منجر می‌شود، باز داشته و بیش‌تر به یاد خدا باشید. به این نکته توجه داشته باشید که خداوند ناظر بر تمام اعمال ماست؛ حتی در جاهای خلوت که هیچ کسی نیست، خداوند ما را می‌بیند. اگر خدای ناکرده گناه کنیم، علاوه بر آثار و پی‌آمدهای منفی که در جسم و روح ما می‌گذارد، آبروی ما نزد خدا هم می‌رود.

۴.۴ - ازدواج

راهکار دیگر این است که زمینه ازدواج فراهم شود.
[۶] مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۴.
ازدواج با توجه به ملاک‌ها و معیارهایی که اسلام معرفی کرده است، چندان سخت و مشکل نیست.
البته باید مقدمات ازدواج کم‌کم فراهم شده و در زمان مناسب عقد انجام گردد. اگر به مقدمات ازدواج اقدام کنید، ذهن و فکر جوان بیش‌تر روی آن متمرکز می‌شود و به امید فردای بهتر و زندگی آبرومندانه از هر کار دیگری منصرف خواهد شد. خداوند متعال که آفریننده‌ انسان است و خصوصیات و فطریات و غرایز او را می‌داند، آفریدن زن و مرد و قرار گرفتن آن‌ها را در کنار یک‌دیگر، سبب مودت و رحمت و آرامش انسان و نیز ارضای غرایز به صورت صحیح آن می‌داند. در این باره می‌فرماید: از آیات و نشانه‌های حکیمانه خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد؛ به‌درستی که در این کار خداوند دلایل حکیمانه‌ای است.


۱. عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، آیت‌الله حسین مظاهری، مؤسسه ذکر، چاپ یازدهم، ۱۳۷۸.
۲. گناه از نگاه قرآن، دکتر عباس طاهر، ترجمه حمیدرضا آژیر، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۳۷۷.
۳. دریچه‌ای به آسمان، (راه‌های پیش‌گیری از گناه) زین‌العابدین دست داده، مجتمع فرهنگی مصلی نژاد، چاپ اول، ۱۳۷۷.


۱. آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم، ‌ج۱، ص۶۳۷، دانشگاه تهران، چاپ چهارم.    
۲. شرفی، محمدرضا، دنیای نوجوان، ۱۳۷۰، ص۱۷۶ـ۱۷۷، انتشارات تربیت، چاپ اول.
۳. جعفری، محمدحسین، توبه زیباترین پوزش، فصل ۱، ۲ و ۴، مؤسسه نشر فائز، چاپ دوازدهم.
۴. حسن‌زاده آملی، حسن، توبه، فصل ۲ و ۸، گردآوری ابراهیم احمدیان، انتشارات فلم، چاپ دوم، ۱۳۸۰.
۵. مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، ص۱۸۲ به بعد، مؤسسه ذکر، چاپ یازدهم، ۱۳۷۸.
۶. مظاهری، علی‌اکبر، جوانان و انتخاب همسر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۴.
۷. روم/سوره۳۰، آیه۲۱.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «کنترل شهوت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱/۱۸.    



جعبه ابزار