کلمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: کلمه، حضرت مسیح علیه‌السلام، خدا،
قرآن مجید، انجیل.
پرسش: قرآن می‌گوید: «او کلمه است» (آل‌عمران، آیه ۴۵)
مقصود از او مسیح می‌باشد؛ و انجیل نیز می‌گوید: کلمه خدا بود و کلمه جسم گردید و در میان ما ساکن شد (یوحنا۱/۱۴) پس قرآن گفتار مسیحیت را قبول دارد؟
پاسخ:
تردیدی نیست که هم در انجیل و هم در قرآن
حضرت عیسی علیه‌السلام تعبیر به «کلمه» شده است، ولکن باید دید که آیا مقصود از «کلمه» که در قرآن آمده با آن‌چه در
انجیل ذکر شده، یکی است؟ یا با هم تفاوت اساسی و جوهری دارند؟ آن‌گاه می‌توان گفت که قرآن مطالب انجیل را در این مورد پذیرفته است یا خیر؟
«کلمه» به حسب لغت بر لفظ واحدی که دلالت بر معنا کند و هم‌چنین بر جمله اعم از اینکه تام باشد یا نباشد، اطلاق می‌شود.
در اصطلاح قرآن، عبارت از چیزی است که ارادة الهی به آن ظاهر می‌گردد و منظور از آن نوعی
خلق است.
مقصود از «کلمه» در آیه ۴۵ سوره آل‌عمران که بر حضرت عیسی علیه‌السلام اطلاق شده، همان تولد فوق‌العاده او می‌باشد.
یا به خاطر این است که قبل از تولد
خداوند بشارت او را به مادرش داده بود.
نیز ممکن است علت این تعبیر این باشد که «کلمه» در اصطلاح
قرآن به معنای مخلوق به کار می‌رود؛ مانند «بگو اگر دریاها مرکب شوند تا کلمات
پروردگار مرا بنویسند آنها تمام می‌شوند، پیش از آنکه کلمات پروردگار من تمام شود، هر چند دریاها را بر آنها بیفزایم».
در این
آیه منظور از «کلمات خدا» همان مخلوقات اوست، از آنجا که مسیح علیه‌السلام یکی از مخلوقات بزرگ خداوند است، اطلاق «کلمه» بر او شده است و هم‌چنین در آیات دیگر صریحاً حضرت عیسی علیه‌السلام را فرزند مریم معرفی می‌کند.
تا پاسخی به مدعیان الوهیت عیسی علیه‌السلام باشد؛ زیرا کسی که از مادر متولد می‌شود و مشمول تغییرات و تحولات جهانی ماده است، چه‌گونه می‌تواند خدا باشد. بدیهی است که خداوند از تمام تغییرات و دگرگونی‌ها برکنار است.
در انجیل یوحنا
«کلمه» بر مسیح به‌گونه‌ای دیگر اطلاق شده و به معنایی آمده است که مخالف و متضاد با معنایی که در قرآن آمده، می‌باشد و به هیچ صورت مورد تأیید قرآن نمی‌تواند باشد. در انجیل آمده است: کلمه پیش
خدا بود، کلمه خدا بود، کلمه جسم شد. معنای این جمله چنین می‌شود که: مسیح خدا بود و خدا جسم شد. بدیهی است که چنین اعتقادی با اصول و مبانی اسلامی که برگرفته از قرآن می‌باشد، در تضاد و تناقض است؛ و هم‌چنین با مطالب دیگر انجیل نیز سازگاری ندارد؛ زیرا طبق نقل «رابرت هیوم» در حدود هفتاد مورد در چهار انجیل تکرار شده که مسیح فرزند بشر بود و شاید عیسی می‌خواست بدین صورت رابطه خویش را با ابناء بشر و اینکه او خود را یکی از افراد بشر یا
انسان ایده‌آل احساس می‌نمود، مورد تأکید قرار دهد».
پس این ادعا که قرآن مطالب انجیل را در مورد عیسی علیه‌السلام که می‌گوید «کلمه» خدا بود، کلمه جسم گردید، قبول دارد، ناشی از عدم دقت در محتوای آیه قرآن می‌باشد و صرف تعبیر قرآن از مسیح به «کلمه» دلیل بر قبول داشتن گفتار انجیل در این مورد نمی‌تواند باشد. قرآن می‌گوید: مسیح مخلوق و بنده خداست. در‌حالی‌که انجیل می‌گوید: مسیح خداست و خدا جسم گردید و صرف تشابه در تعبیر دلیل بر تأیید محتوای انجیل در مورد مسیح توسط قرآن نمی‌تواند باشد.
صد هزاران این چنین اشباه بین ••• فرق شان هفتاد ساله راه بین
هر دو صورت گر بهم ماند رواست ••• آب تلخ و
آب شرین را صفاست
ساحران موسی از ستیزه را ••• برگرفته چون عصای او عصا
زین عصا تا آن عصا فرقی است ژرف ••• زین
عمل تا آن عمل راهی شگرف
علاوه بر این، قرآن
کلام خداست که از دخل و تصرف دیگران مصون و محفوظ مانده و دست تحریف به آن نرسیده است؛ لذا هیچ‌گونه تعارض و یا تضاد در محتوای آن به چشم نمی‌خورد و اگر از مسیح به «کلمه» تعبیر شده و ممکن است برای کسانی دارای ابهام باشد، در آیه بعد به‌صراحت می‌گوید: «مثل عیسی در نزد خدا همچون
آدم است که او را از خاک آفرید و سپس به او فرمود: موجود باشد و او هم موجود شد.»
و هرگونه شبهه‌ی الوهیت در مورد عیسی مسیح را منتفی می‌سازد.
خدایی که انجیل معرفی می‌کند، از مخلوقاتش عاجزتر است تا جای که او را به قتل می‌رساند و دفن می‌کند!! اما مسیح که در قرآن از او یاد شده، غیر از مسیح است که در انجیل معرفی شده است که گاهی پسر خدا خوانده شده
و گاهی خدا.
و از آنجا که اناجیل، کلام مستقیم خدا نیست و برداشت‌های
حواریون از گفتار مسیح علیه‌السلام می‌باشد و هر یک از آنها گفتار مسیح را طبق برداشت خویش بیان نموده است؛ لذا بعضاً با هم در تعارض و تضادند؛ از‌این‌رو مطلبی که در انجیل یوحنا راجع به مسیح آمده و او را خدا دانسته است، در انجیل‌های دیگر چنین چیزی وجود ندارد. شاید برداشت نویسنده انجیل یوحنا راجع به مسیح چنین بوده که ذکر کرده است. یا دست
تحریف به آن رسیده و به شکل موجود درآورده‌اند.
سؤال اساسی این است که چه‌گونه
پیروان دین مسیح بر انجیل یوحنا که می‌گوید: کلمه پیش خدا بود، کلمه خدا بود، کلمه جسم شد، اعتقاد و باور دارند، در‌حالی‌که این گفتار با مطالب دیگر انجیل که می‌گوید: حضرت مسیح توسط یهودیان به صلیب کشیده شد و به قتل رسید، تعارض
آشکار دارد.
در انجیل متی آمده است که «عیسی بار دیگر فریاد بلندی کشید و جان سپرد».
مطالبی که در انجیل یوحنا راجع به مسیح آمده، قطعاً مورد تأئید قرآن و
اسلام نمی‌باشد و اگر کسی چنین
فکر کند، از عدم دقت و آشنایی او از منابع اسلامی حکایت می‌کند.
۱.
طهارت و نجاست اهل کتاب و مشرکان، محمدحسین زمانی.
۲.
تفسیر نمونه، ج ۱، مکارم شیرازی.
۳.
مجموعه آثار، ج ۱۴، استاد شهید مطهری.
سایت اندیشه قم.
