نقش سنت‌های الهی در بیمار شدن انسان‌ها
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عذاب،
کرونا،
خداوند،
سنت،
سنت امتحان،
بیماری.
پرسش: خداوند چند تا سنت دارد؟ می‌خواهم بدانم که بیماری کرونا طبق کدام سنت بر جهان حاکم شده است؟ سنت امتحان یا سنت عذاب یا سنت‌های دیگر؟
پاسخ اجمالی: سنت‌های الهی، ضوابطی است که در افعال خداوند وجود دارد. خداوند امور را با اسباب و وسایل طبیعی و فوق طبیعی انجام می‌دهد. با روشن شدن مفهوم سنت‌های الهی، درمی‌یابیم که سلامت انسان نیز معلول اموری، همچون بهداشت فردی و محیطی، سبک زندگی و غیره است. اگر انسان، مسائلی که به سلامت وی وابسته است را انجام ندهد، منجر به پدید آمدن بیماری‌هایی ازجمله ابتلا به
ویروس کرونا می‌شود. البته چون خداوند خیرخواه است، همین بیماری و شرّ را زمینه تعالی و رشد و
تطهیر روح از بدی‌ها و کژی‌ها قرار می‌دهد؛ مشروط به این که آدمی،
صبر و
ایثار و بهترین رفتار را از خود بروز دهد. در غیر این‌صورت، این بیماری هیچ بهره‌روحی برای آدمی به دست نمی‌دهد و جز عذاب نمی‌باشد.
خداوند جهان را بر اساس سنت‌هایی تدبیر می‌کند که تغییر و تبدیلی در آن‌ها راه ندارد. از‌این‌رو، این پرسش پیش می‌آید که شیوع بیماری‌های کشنده همچون
وبا و کرونا، بنا‌بر چه سنتی رخ می‌دهد؟ آیا این بیماری‌ها به منظور عذاب است یا به منظور امتحان؟ در ادامه، با ارائه نکاتی به این پرسش می‌پردازیم:
مراد از سنت‌های الهی، قوانین محکم و استواری است که پایه و اساس نظام موجود در این جهان و جهان دیگر است؛ یعنی همان روش‌هایی که خدای متعال امور عالم و آدم را بر پایه آن‌ها تدبیر و اداره می‌کند.
ازآنجایی که خالق متعال، حکیم و عالم و عادل است، نظامی را آفریده است که نظام اکمل و اصلح است، در این نظام هر چیزی در جای خود قرارگرفته است و طبق قوانین محکم و متقن و تغییرناپذیر حرکت می‌کند و اداره می‌شود که اگر این قوانین (سنت‌ها) نباشند تمام اوضاع جهان به هم می‌ریزد.
با روشن شدن مفهوم سنت‌های الهی، درمی یابیم که سلامت انسان نیز معلول اموری است، همچون بهداشت فردی و محیطی، سبک‌زندگی، نوع خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها، استفاده از داروی‌های لازم و غیره.
هر یک از امور فوق در سلامت انسان مؤثر است. اگر انسان، مسائلی که به سلامت وی وابسته است را انجام ندهد و یا بی‌مبالاتی و ناپرهیزی کند، منجر به پدید آمدن بیماری‌های گوناگونی ازجمله ابتلا به ویروس وبا و کرونا می‌شود. شیوع این بیماری‌های کشنده، در اکثر موارد، ناشی از سبک‌زندگی نادرست ما انسان‌ها و عدم رعایت بهداشت فردی و اجتماعی است که از کشوری به کشوری و از شهری به شهری منتقل می‌شود.
بااین حال، چون خداوند خیرخواه است، از همین اتفاقات ناپسند نیز برای رشد و تعالی ما استفاده می‌کند. مثلاً خداوند ابتلای به بیماری را برای
مؤمن،
کفاره گناهانش قرار داده تا از این طریق، روح او را از ناپاکی‌ها پیراسته و او را بعد از مرگ، غرق در
نعمت و خوشی کند. یا گاهی بیماری را امتحانی برای شخص قرار می‌دهد تا صبر و
ایمان و ایثار او را بیازماید: آیا او در شرایط بیماری،
احتکار و
گران‌فروشی می‌کند یا به هم‌نوعان کمک می‌کند و مثلاً به صورت خودجوش اماکن عمومی را تمیز می‌کند و ماسک رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهد؟
جالب است که در این گونه اتفاقات، هر دو گروه در عرصه عمومی مشاهده می‌شوند. طبیعتاً بلا و بیماری، آزمونی است برای بروز امیال و افکار درونی انسان‌ها که چقدر الهی و انسانی فکر می‌کنیم و چقدر شیطانی و حیوانی؟ در این شرایط، خیلی از انسان‌ها خودشان را بهتر می‌شناسند و درنتیجه، در فکر فرورفته و برای تصحیح خود اقدام می‌کنند؛ در چنین شرایطی خیلی از گران‌فروشان و ناجوان‌مردان شناخته می‌شوند و بسیاری از مؤمنان و انسان‌های وارسته عیار بندگی و انسانیت خود را بروز می‌دهند.
بنابراین، بلایایی که متحمل می‌شویم چنین فوایدی برای انسان‌ها دارند و لزوماً عذاب نیستند بلکه گاهی نعمت‌اند برای رشد و تعالی و تطهیر روح از گناهان و اخلاق بد؛ مشروط به این‌که قدر این موقعیت را دانسته و با صبر و ایثار و بهداشت عمومی، بهترین رفتار را از خودمان بروز دهیم؛ اما اگر چنین نباشیم و ظالم بمانیم، طبیعتاً بهره‌ای از این فرصت نمی‌یابیم و بیماری جز خسران و عذاب برایمان نمی‌باشد: «اِنَّ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ اَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ امْتِحَانٌ وَ لِلْاَنْبِیاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْاَوْلِیاءِ کرَامَةٌ؛
بلاها برای ظالم تادیب و برای مؤمنان امتحان و برای پیامبران درجه و برای اولیا کرامت و مقام است.»
بنابراین اراده حکیمانه خداوند که تحقق هر پدیده‌ای را معلول علت خاصی قرار داده، موجب قوام زندگی موجودات و ازجمله انسان است. همان‌گونه که بر اساس نظام علت و معلولی، عوامل فراوانی بر سلامت انسان تاثیر می‌گذارد، فراهم نشدن آن عوامل و یا عدم تاثیر آن‌ها منجر به بیماری مانند ویروس کرونا شده و گاهی موجب از بین رفتن انسان و مرگ وی و اشاعه به همه جوامع خواهد شد که البته همین امر، برای مؤمن می‌تواند زمینه امتحان و تطهیر روح او از بدی‌ها و کژی‌ها باشد؛ ان‌شاءالله الرحمن.
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، برگرفته از مقاله «سنت های خدا و بیمار شدن انسان‌ها» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۲/۱.
