نقش امام علی در جنگ احد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت علی (علیه‌السّلام)،
جنگ احد،
شرک.
پرسش: حضرت علی (علیه‌السّلام) در جنگ احد چه نقشی داشت؟
پاسخ اجمالی: افتخارات امام علی در جنگ احد عبارت بودند از:
۱.پرچم اصلی جنگ را به دست داشت. ۲. کشتن پرچمدار مشرکان (طلحة بن ابی‌طلحه). ۳. کشتن هشت نفر دیگر از پرچمدران مشرکان پس از طلحه. ۴. محافظت از جان خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هنگام مغلوبه شدن جنگ. ۶. در این نبرد، جبرئیل (علیه‌السلام)، شهامت و پیکار علی (علیه‌السّلام) را ستود و ندای ملکوتی «لا سیفَ الّا ذوالفقارِ ولا فتی الّا علیٌّ» در فضا پیچید. ۷ . پیامبر خدا، علی (علیه‌السّلام) را از نهانگاه فرستاد تا چگونگی سپاه دشمن را گزارش کند که صحنه را کاملاً ترک کرده‌اند یا نه.
شکست مشرکان در
بدر و کشته شدن چهره‌های مشهور شرک و سران مشرک
قریش در نبرد بدر، خشم و کینه قریشیان (مشرکان مکّه) را برافروخته بود و اکنون، آنان مارهای زخم خورده را می‌ماندند که آرام و قرار نداشتند و از سوی دیگر، شهامت مؤمنان، شهادت طلبی
مسلمانان و رزم‌آوری آنان را در
بدر، دیده بودند.
باید چاره‌ای می‌اندیشیدند. از‌این‌رو، به قبیله‌های هم‌پیمان خویش روی آوردند تا رزم‌آوران و دلیران آنان را با خود در نبرد با محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) همسو کنند.
قریش، هزینه جنگ، ابزار و سایر لوازم سفر را به عهده گرفته بود. آنان با لشکری انبوه، متشکل از سه هزار جنگجو، دویست اسب
و سه هزار شتر به
مدینه روی آوردند.
چون پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از ماجرا آگاه شد، پس از مشورت با یاران، تصمیم به نبرد در بیرون مدینه گرفت و پس از برگزاری
نماز جمعه با حدود هزار نفر، به قصد اُحُد که نیروی دشمن در آن‌جا اردو زده بود، حرکت کرد.
بامداد هفتم
شوّال سال سوم هجری، نبرد آغاز شد.
نزدیک بود
مسلمانان پیروز شوند؛ امّا پس از آن، دیده بانان و تیراندازان، به طمع غنایم، محلّ ماموریت خود را بر روی کوه، ترک کردند و بدین‌سان، با یورش غافلگیرانه دشمن روبه رو شدند و در هنگامه درهم ریختگی نظام لشکر، از دشمن کین‌توزِ زخم خورده از جان گذشته، ضرباتی را متحمّل شدند که تفصیل آن را باید در تاریخ دید.
سپاه اسلام به شدّت آسیب دید و در هم شکست و همه، بجز علی (علیه‌السّلام) (که پروانه‌وار، شمع وجود پیامبر خدا را در میان داشت و چون شیر دُژَم، حمله‌های دشمن را از او دفع می‌کرد) و نیز تنی چند،
فرار را بر قرار ترجیح دادند و پیامبر خدا را در میدان نبرد، تنها گذاشتند.
اُحد، یکی از درس‌آموزترین و تنبّه‌آفرین‌ترین نبردهای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است. علی (علیه‌السّلام) در این جنگ، قهرمانی بی‌بدیل است و نقش او بسی برجسته، بدین‌سان که:
۱. او پرچم اصلی جنگ را به دست داشت
و آن، پرچم
مهاجرین بود.
۲. پرچمدار مغرور مشرکان،طلحة بن ابی‌طلحه، با شمشیر علی (علیه‌السّلام) به خاک هلاکت افتاد.
۳. پس از طلحه، هشت نفر دیگر، یکی پس از دیگری، پرچم مشرکان را به دست گرفتند و با ضربه‌های پی‌در‌پی علی (علیه‌السّلام) کشته شدند و دیگر پرچم شرک، برافراشته نشد.
۴. متاسّفانه، پس از گسستن نظام سپاه اسلام و بعد از حمله غافلگیرانه دشمن، بسیاری از مسلمانان پا به فرار نهادند و علی (علیه‌السّلام) بود که در آن هنگامه شگفت و در تنگنای حمله‌های دشمن، از جان پیامبر خدا محافظت کرد.
۵. بر اساس گزارش ابن‌اسحاق، در این نبرد، ۲۲ تن از مشرکان کشته شدند که دوازده نفر از آنان را علی (علیه‌السّلام) به خاک هلاکت افکند.
۶. در این نبرد،
جبرئیل (علیه‌السلام)، شهامت و پیکار علی (علیه‌السّلام) را ستود و ندای ملکوتی «لا سیفَ الّا ذوالفقارِ ولا فتی الّا علیٌّ» در فضا پیچید.
۷.آن تندیس قهرمانی و شجاعت، بیش از نود زخم برداشت
و دست مظلوم‌گیرِ ظالم ستیزش در این نبرد، شکست.
۸.با این همه زخم و پاره پارگی پیکر و ناتوانی جسم از بسیاریِ خونی که از بدنش رفته بود، چون سپاه
کفر صحنه را ترک کرد، پیامبر خدا، علی (علیه‌السّلام) را از نهانگاه فرستاد تا چگونگی سپاه دشمن را گزارش کند که صحنه را کاملاً ترک کرده‌اند یا نه.
سایت حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «امام علی و جنگ احد» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۹/۸.
