مکان نداشتن خدا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: مکان نداشتن خدا.
پرسش: آیا به مکان نداشتن خدا در
قرآن کریم نیز اشاره شده است؟
پاسخ:
پیش از پرداختن به پاسخ، نخست دلیل مکان نداشتن خداوند را با کلامی از
امام علی علیه‌السلام بیان می‌کنیم.
آن حضرت می‌فرماید: «إنّ الله عزّ و جلّ، أیّن الأین، فلا أین له، و جلّ أن یحویه مکان، و هو فی کلّ مکان بغیر مماسّة، و لا مجاورة، یحیط علما بما فیها، و لا یخلو شی‌ء منها من تدبیره»؛ «تحقیقاً خدای عزوجل، مکان و ظرف را برای موجودات آفرید؛ پس نمی‌تواند خودش دارای ظرف و مکان باشد، و خداوند بزرگ‌تر از آن است که مکانی بتواند او را دربر گیرد».
آیات بسیاری از قرآن بر مکان نداشتن
خداوند دلالت دارند که به برخی از آن اشاره می‌کنیم.
«
وَ هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ»؛ «و هر جا باشید او با شماست».
«
وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَلیمٌ»؛ «مشرق و مغرب، از آن خداست! و به هر سو رو کنید،
خدا آن‌جاست! خداوند بی‌نیاز و داناست».
«
وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ»؛ «و ما به او از رگ قلبش نزدیک‌تریم».
با توجه به این‌که این احکام را خداوند در مورد تمام انسان‌ها فرمود و در همه جا با
انسان هست در فضا و
زمین، کوه و دشت و ... و در تمام جهت‌ها وجود دارد و نسبت به همه از رگشان به خودشان نزدیک‌تر است، بر این اساس، خداوند نمی‌تواند مکان داشته باشد.
روشن است که
مکان نداشتن خداوند منافات ندارد که خداوند در همه جا حاضر باشد و
علم او به تمام موجودات احاطه داشته باشد.
علی ـ علیه‌السلام ـ در ادامه سخنشان می‌فرمایند:
«و لا یخلو شی‌ء منها من تدبیره»؛ «و او در هر مکانی هست بدون آن‌که با آن مکان تماس داشته باشد، و یا در مجاورت آن قرار گیرد.
علم خداوند به تمام موجوداتی که در مکان‌ها قرار دارند، احاطه دارد و هیچ‌یک از آن موجودات از
تدبیر و
اراده خداوند خالی نیستند».
پایگاه اسلام کوئست.
