• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فرزندپروری حضرت فاطمه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فرزندداری، حضرت فاطمه، حسنین، حضرت زینب.

پرسش: فرزندداری حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیهم) چگونه بود؟

پاسخ اجمالی: گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهد که توجه و اهتمام حضرت فاطمه (علیهاالسلام) در تربیت فرزندان تا آخرین لحظه‌های زندگی‌اش وجود داشته است و این همت در بعد تربیت جسمی و روحی و اجتماعی فرزندان نمود بسیار دارد.



نگاهی اجمالی به زندگی حسنین (علیه‌السّلام) و نیز حضرت زینب، کارنامه درخشان تلاش و تکاپوی حضرت فاطمه (علیهاالسلام) را در عرصه تربیت فرزند، در پیش دید همگان قرار می‌دهد. حضرت فاطمه در هر دو بخش تربیت جسمی و روحی، از جان و دل مایه نهاد. ایشان با وجود همه سختی و تنگناها، فرزندانش را خود شیر می‌داد
[۱] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۶۵، ح۱۹۱.
و آغوش گرم مادرانه خویش را در تمام مدت هشت سال زندگی مشترکش با امام علی (علیه‌السلام)، مهد آسایش چهار فرزند ساخت. نگاه‌داری از فرزند، هنگام خانه‌داری و آرد کردن گندم،
[۲] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۶۷، ح۱۹۳.
خواندن اشعار کودکانه و خطاب‌های مهربانانه و ملاطفت آمیز، نیز از دیگر شواهد اهتمام فاطمه به تربیت عاطفی فرزندان خویش است.اشعاری که با همه سادگی‌شان، روح پرستش خدای یگانه منّان را در جان کودک می‌دمند و از دوستی‌های ناروا پرهیز می‌دهند.
[۴] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۹۵، بازی با کودک.
گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهد که توجه و اهتمام فاطمه (علیهاالسلام) به سرنوشت و تربیت فرزندانش تا آخرین لحظه‌های زندگی‌اش وجود داشته است. ایشان در وصیت به شویش، از او می‌خواهد که با امامه، دختر خواهرش ازدواج کند؛ زیرا او بر فرزندانش مهربان است.
[۵] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۶۳۳، ح۴۴۳.
[۶] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۶۴۱، ح۴۴۹.



حضرت فاطمه (علیهاالسلام) به تربیت اجتماعی فرزندانش نیز اهتمام داشت. دعوت از پدر و پذیرایی از ایشان در خانه، یا بردن فرزندان نزد پدربزرگشان، جلوه‌ای از این توجه است. همچنین برخی اسناد تاریخی، گفتگوی علمی حضرت فاطمه (علیهاالسلام) را با فرزندانش نشان می‌دهد. بر پایه یک متن تاریخی، امام حسن (علیه‌السّلام) به حضور پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شرفیاب می‌گشته و پس از شنیدن قرآن و حفط آن، نزد مادر می‌آمده و محفوظاتش را برای او می‌خوانده است.
«اَنَّ الْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ (علیه‌السّلام) کَانَ یَحْضُرُ مَجْلِسَ رَسُولِ اللّه (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وَهُوَ ابْنُ سَبْعِ سِنِینَ فَیَسمَعُ الوَحیَ فَیَحفَظُهُ فَیَاتِی اُمَّهُ فَیُلقِی اِلَیهَا مَا حَفِظَه؛ امام حسن (علیه‌السّلام) در سن هفت سالگی در مجلس پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) حاضر می‌شد، وحی را می‌شنید و حفظ می‌نمود، آنگاه نزد مادرش می‌آمد آنچه را که حفظ کرده بود شرح می‌داد».
برخی روایات، تدبیر حضرت فاطمه (علیهاالسلام) را برای بیدار نگاه داشتن فرزندانش در شب قدر، گزارش کرده‌اند که می‌تواند اثبات کننده اهتمام به تربیت دینی در این خانواده معنوی باشد. این امر، افزون بر مناجات‌ها، نیایش‌ها، نمازها، روزه‌داری، شب‌زنده‌داری و دیگر رفتارهای دینی و صادقانه و خالصانه حضرت فاطمه بوده است که به تنهایی برای تربیت عملی فرزند کافی است.


۱. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۶۵، ح۱۹۱.
۲. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۶۷، ح۱۹۳.
۳. ر.ک:مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۴۳، ص۲۸۶.    
۴. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۲۹۵، بازی با کودک.
۵. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۶۳۳، ح۴۴۳.
۶. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه فاطمی، ص۶۴۱، ح۴۴۹.
۷. ر.ک:ابن شهر‌آشوب، محمد بن علی، المناقب، ج۴، ص۷.    
۸. ر.ک:تمیمی مغربی، نعمان بن محمد، دعائم‌الاسلام، ج۱، ص۲۸۲.    
۹. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۹۷، ص۱۰، ح۱۲.    



سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «فرزندداری حضرت فاطمه» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۳/۳۱.    


رده‌های این صفحه : تربیت فرزند | فضائل حضرت فاطمه




جعبه ابزار