حضرت زینب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت زینب سلام‌الله‌علیها،
فضایل.
پرسش: در مورد شخصیت حضرت
زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ و زندگی‌نامه وی به‌اختصار توضیح دهید؟
در مورد
ولادت حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ
مورخان اقوال گوناگونی را ذکر کرده‌اند:
پنجم جمادی الاولی سال پنجم هجری.
و برخی نیز سال ۶ هـ را سال ولادت ایشان می‌دانند.
البته اقوال دیگری نیز ذکر شده است.
مادر بزرگوارش حضرت «
فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها» و پدرش
امیرالمؤمنین علی ـ علیه‌السلام ـ می‌باشد.
این بانوی بزرگوار در شهر «
مدینه»
تولد یافت.
مدت زندگی ایشان با مادرش
حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ حدود پنج یا شش سال بوده است. «زندگی حضرت زینب با مادر در سوم
جمادی الثانی سال ۱۱ هـ به پایان رسید».
شوهرِ «زینب» «
عبدالله بن جعفر» پسرعموی بزرگوارش می‌باشد. «او یکی از شخصیت‌های مشهور
اسلام و از سخاوتمندان به نام و معروف می‌باشد».
حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ دارای
القاب و کنیه‌های زیادی است. «یکی از القاب آن حضرت که در روایات آمده، «
عقیله» یا «عقیله
بنی‌هاشم» است که به‌معنای زن ارجمند و گرامی در فامیل خود می‌باشد.»
از دیگر القاب آن حضرت می‌توان «
صدیقه صغری»، «عارفه»، «عالمه»، «فاضله»، «کامله» و «عابده آل‌علی»
را نام برد.
حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ تا زمانی که امیرالمؤمنین در مدینه بود، با شوهرش عبدالله بن جعفر در مدینه زندگی کردند و زمانی که امیرالمؤمنین پایتخت حکومت اسلامی را به
کوفه منتقل کردند، به کوفه نقل مکان کردند. «حضرت زینب در کوفه به ارشاد و
تعلیم زنان کوفه اشتغال داشت».
حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ در سال ۴۰ هجری در کوفه به شهادت رسید؛ بنابراین سن حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ در این زمان تقریباً ۳۵ سال بود. حدود ۱۰ سال هم بعد از شهادت پدر بزرگوارش با برادرش
امام حسن ـ علیه‌السلام ـ زیست نمود. «امام
حسن علیه‌السلام» در سال ۵۰ هجری به شهادت رسید.
بعد از شهادت امام حسن ـ علیه‌السلام ـ ۱۰ سال نیز با برادر دیگرش یعنی
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ زندگی کرد. حضور ده ساله زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ در صحنه زندگی برادرش
حسین ـ علیه‌السلام ـ پرحادثه‌ترین و رنج‌آورترین دوران زندگی ایشان است. حضرت زینب در طول زندگی با مصائب زیادی روبه‌رو شد؛ اما حضور ایشان در
کربلا و دیدن آن صحنه‌های دلخراش و از دست دادن برادران و فرزندان و فرزندان برادر از همه مصیبت‌ها دردآورتر و ناگوارتر بود؛ چراکه در یک روز همه عزیزانش خصوصاً برادرش
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را از دست داد. هنگام مصیبت جانگداز کربلا سن حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ ۵۵ ساله بود.
این بانوی بزرگوار «در شب یک شنبه چهاردهم ماه
رجب سال ۶۲
هجری درگذشت.»
هرچند اقوال دیگری نیز در مورد ماه وفات ایشان وجود دارد. اما قول مشهور همان ۱۴ ماه رجب سال ۶۲ هجری است. سیدهاشم رسولی محلاتی می‌نویسد: «مشهور آن است که وفات آن بانوی معظمه در شب یک‌شنبه چهاردهم ماه رجب سال ۶۲ هجری اتفاق افتاد. یعنی حدود یک سال و نیم بعد از
واقعه عاشورا».
اختلافی که در وفات آن حضرت وجود دارد، در ماه
وفات آن حضرت است و گرنه همه مورخان اتفاق دارند که سال وفات ایشان همان سال ۶۲ هجری است. بنابراین این بانوی شریف تقریباً یک سال و نیم بعد از واقعه عاشورا
رحلت فرمود.
«شهید مطهری» در این رابطه می‌نویسد: «در
حماسه حسینی آن کسی که بیش از همه درس تحمل و
بردباری را آموخت و بیش از همه این پرتو حسینی بر
روح مقدس او تابید، خواهر بزرگوارش زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ بود».
و در ناسخ التواریخ آمده است: «محققاً از آغاز
خلقت تاکنون از هیچ زنی از زن‌های انبیا و اولیا با این حلم و بردباری پدید نیامده است».
«زینب کبری در تمام مدت
اسارت تهجد و
نماز شبش تعطیل نشد»؛
در کتاب
ریاحین الشریعه آمده است: «شب‌زنده‌داری زینب در تمام عمرش ترک نشد؛ حتی شب یازدهم محرم».
خطبه‌های آتشین و زیبای زینب در کوفه و
شام که یزید و یزیدیان را رسوا ساخت، در حد اعلای
فصاحت و
بلاغت بود.
شهید مطهری در این رابطه می‌نویسد: «خطابه‌ای که حضرت زینب در مجلس یزید خوانده است از خطابه‌های بی‌نظیر دنیاست».
زمانی که حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ
خطبه پرمحتوا و آتشین خود را در
بازار کوفه ایراد نمود،
امام سجاد ـ علیه‌السلام ـ در تأیید مقام علمی زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ فرمود: الحمدلله تو دانشمند و عالمه‌ای بدون معلم و بانوی خردمندی بدون استاد می‌باشی».
این سخن امام
سجاد ـ علیه‌السلام ـ نشان دهنده
علم لدنی آن حضرت می‌باشد.
در بزرگواری آن حضرت ـ سلام‌الله‌علیها ـ همین نکته بس که «زمانی که در عصر روز
عاشورا دو پسرش را شهید کردند، از خیمه پای بیرون نگذاشت»؛
در‌حالی‌که هنگام
شهادت سایر
شهدا از
خیمه بیرون می‌آمد و امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را دلداری می‌داد؛ ولی اینجا برای اینکه برادرش حسین ـ علیه‌السلام ـ خجالت نکشد، از خیمه بیرون نیامد.
در کتاب «زینب بنت الامام امیرالمؤمنین» مقام
عصمت را برای این بزرگوار
ذکر می‌کند و می‌نویسد: هرچند مقام عصمت برای ایشان «ضروری دین» نیست، ولی به این مرحله رسیده‌اند...»
و خلاصه باید گفت: «شئونات باطنیه و مقامات معنویه حضرت زینب ـ سلام‌الله‌علیها ـ نایبه زهرا، امینه خدا... را هیچ‌کس نتواند به تحریر و تقریر درآورد».
«
ابن اثیر» می‌نویسد: «زینب در فصاحت و بلاغت و
زهد و
عبادت و
فضیلت و
شجاعت و
سخاوت شبیه‌ترین مردم به پدر خود علی ـ علیه‌السلام ـ و مادر خود
فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ بود.»
سایت اندیشه قم
