شب قدر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

کلید واژه: شب قدر، شیعه، اهل سنت، احادیث، منع کتابت.
پرسش: چرا شیعه شبهای ۱۹، ۲۱ و ۲۳ و اهل سنت شبهای ۲۳ و ۲۷ را شب قدر می‌دانند؟
پاسخ: به خاطر ممنوعیت نقل و کتابت احادیث از طرف ابوبکر سبب اختلاف احادیث بین شیعه و اهل سنت شده هست.

---

سنت در نزد اهل تسنن به قول، فعل و تقریر پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه وآله ـ اطلاق شده و در نظر شیعه علاوه بر آن، شامل امامان معصوم ـ علیهم السّلام ـ نیز می شود.

---

بعد از رحلت نبی اکرم ـ صلّی الله علیه وآله ـ نقل و کتابت احادیث و روایات از طرف ابوبکر ممنوع گردید. و این منع حدیث تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز (۹۹ هجری) ادامه داشت.
این مسئله باعث ضرب جبران ناپذیری به احادیث خصوصاً احادیث اهل تسنن گردید. به موجب این امر سلسله اسناد روایات اهل تسنن از بین رفت و از ارزش حدیث کاسته شد و از طرفی احادیث ساختگی زیادی نیز به همین خاطر وارد جوامع حدیثی اهل تسنن گردید.
ولی خوشبختانه جوامع حدیثی شیعه به خاطر عدم پیروی از این منع، و وجود جانشینان به حق که علوم خود را از ایشان می‌گرفتند از این ضایعات مصون ماند. این امر موجب اختلافات زیادی در جزئیات و بسیاری از مسائل گردید.
ولی از آن‌جا که شیعه احادیث خود را از اهل بیت می‌گیرند و همواره در مشکلات، سخنان این بزرگواران چاره‌ساز بوده فلذا مشکل چندانی ندارند.

---

در قرآن در تعیین شب قدر چیزی نیامده؛ و آن‌چه از قرآن در این رابطه به طور قطع می‌توان فهمید این است که شب قدر قطعاً در ماه مبارک رمضان واقع شده و اما این‌که کدام‌یک از شب‌های آن است، قرآن دلالتی بر آن ندارد.

---

احادیث زیادی در مورد تعیین شب قدر وارد شده و در بعضی از این احادیث، شبهای ۱۹ و ۲۱ و ۲۳ به عنوان شب قدر معرفی و بیان شده که یکی از این‌ها شب قدر است.
در برخی دیگر، ۲۱ و ۲۳ به عنوان شب قدر معرفی شده است.
بعضی از روایات به صراحت شب ۲۳ را به عنوان شب قدر معرفی و آن را افضل از همه شبهای ۱۹ و ۲۱ دانسته اند.
در بعضی از احادیث، از امام پرسیده‌اند کدامین از ۲ شب ۲۱ و ۲۳ قدر است؟ امام تعیین نکرده‌اند و فرموده‌اند: چه می‌شود بر تو اگر در هر دو شب خیر انجام دهی؟
بنابراین روشن شد که شبهای ۱۹ و ۲۱ به عنوان احتمال شب قدر بودن در لسان روایات ذکر شده، نه به خاطر حضرت علی ـ علیه السّلام ـ هر چند فضل این دو شب به خاطر قرار گرفتن شهادت حضرت در آن دو قطعاً بیشتر شده است.

---

شبهایی که احتمال قدر در آنها داده می‌شود و یکی از آن‌ها قطعاً شب قدر است،‌ به ترتیب افضلیت عبارتند از: شب ۱۹، ۲۱ و ۲۳ که شب ۲۳ افضل از دو شب دیگر بوده و بلکه طبق تصریح بعضی از احادیث، شب قدر همین شب است و می‌دانیم که در تمام طول سال شبی به فضلیت شب قدر نمی رسد.
بنابراین شب ۲۳ از شب ۲۷ و از تمام شب‌ها افضل خواهد بود.

---

۱. نظر شیعه در مورد شب قدر و تعیین آن مشخص بوده و چون از ائمه ـ علیهم السّلام ـ یعنی وارثان علم پیامبر به ما رسیده قطعاً صحیح می‌باشد.
۲. شبهای ۱۹ و ۲۱ نیز طبق بعضی روایات احتمال شب قدر بودن داده می‌شود.
۳. شب ۲۳ از تمام شب‌ها افضل است.

---