• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علیّ بن حسین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: علی بن الحسین علیه‌السلام، امام زین‌العابدین علیه‌السلام، علی‌اکبر علیه‌السلام.
پرسش: «اَلسَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ وَ عَلی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ عَلی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ» علی بن الحسین کیست؟ علی‌اکبر یا امام سجاد؟ لطفاً دلیل خود را بگویید. آیا قرائنی وجود دارد که نشان دهد منظور کیست؟
پاسخ: اگرچه از زیارت‌نامه‌ها، دعای توسل، صلوات بر حجج طاهره، روایات و رجز نامه‌ای که از امام زین‌العابدین و علی‌اکبر، علیهما السلام، بر جای است استفاده می‌شود که علی بن الحسین نام مشترکی برای آن دو حضرت بوده است، اما از شأن زمانی و مکانی زیارت عاشورا، که اشاره به روز عاشورا و سرزمین کربلا و کشته شدگان در آن روز دارد، و همین‌طور از زیارت عاشورای غیر معروفه، زیارت وارث و زیارت مطلقه امام حسین ـ علیه‌السلام ـ که لقب شهید، پس از علی ابن الحسین دارد، می شود اطمینان حاصل کرد که مراد از علی ابن الحسین، در السلام علی الحسین و علی ابن الحسین، همان علی اکبر است که در روز عاشورا در سرزمین کربلا به شهادت رسیده است.



توجه به نکاتی می‌تواند ما را در دست‌یابی به جواب یاری رساند:

۱.۱ - نکته اول

در روایات، زیارت‌نامه‌ها، صلوات بر حجج طاهره علیهم‌السلام، دعای توسل به ائمه علیهم‌السلام از امام زین‌العابدین با نام علی بن الحسین یاد شده است مثلاً:

۱.۱.۱ - نمونه

السلام علی علی بن الحسین (زیارت امام حسین در روز عرفه)؛ اللهم صلّ علی علیّ بن الحسین (صلوات بر حجج طاهره علیهم‌السلام)؛ السلام علیک یا مولای یا ابا محمد علی بن الحسین (زیارت جامعه)؛ یا اباالحسن یا علی بن الحسین (دعای توسل به ائمه).

۱.۲ - نکته دوم

در زیارت‌نامه‌ها و رجز‌نامه‌ای که از حضرت علی اکبر برجای است، از آن حضرت این‌گونه یاد شده است: السلام علی علیّ بن الحسین الشهید (زیارت وارث) السلام علی علیّ بن الحسین الشهید (زیارت عاشورای غیر معروفه)؛ السلام علیک یابن الحسین الشهید (زیارت مطلقه امام حسین)
[۱] برای آگاهی از زیارت‌نامه‌ها، نک: مفاتیح الجنان.
و در رجزنامه آن حضرت آمده است: انا علی بن الحسین بن علی نحن و بیت الله اولی بالنبی.
[۲] الإقبال، ص ۵۷۴.


۱.۳ - نکته سوم

اگرچه "علی بن الحسین" در زیارت‌نامه‌ها، توسل‌ها، صلوات، رجزنامه و روایات، نام مشترکی برای امام زین‌العابدین و علی‌اکبر علیهما‌السلام است، اما به دلایل زیر مراد از علی بن الحسین در زیارت عاشورا، علی‌اکبر است:




۲.۱ - دلیل اول

از امام محمدباقر علیه‌السلام روایت شده است:
کسانی که در روز دهم محرم در سرزمین کربلا هستند، و کسانی که در آن روز مقدور نیست، در سرزمین کربلا باشند، در صحرا یا بالای منزل، با اشاره به سرزمین کربلا، زیارت عاشورا را بخوانند.
[۳] شیخ طوسی، مصباح المتهجّد، ص ۵۴۳ ـ ۵۳۶.


۲.۲ - دلیل دوم

همان‌گونه که ملاحظه شد، در زیارت عاشورای غیر معروفه و زیارت وارث و زیارت مطلقه امام حسین علیه‌السلام، پس از علی بن الحسین لقب شهید آمده است، و این لقب برای زین‌العابدین ـ علیه‌السلام ـ در زیارت‌نامه‌ها و توسلات و ... نیامده است.

۲.۳ - دلیل سوم

این زیارت به کشتگان اختصاص دارد؛ لذا کسی احتمال نداده است که علی بن الحسین مذکور در این زیارت، امام زین العابدین ـ علیه‌السلام ـ باشد و قرینه بر این مدعا عبارت جابر بن عبدللّه در زیارت اربعین است که در خطاب به اصحاب گفته است: "السلام علی الارواح المنیخة بقبر أبی‌عبداللّه"
[۵] طهرانی، ابوالفضل، شفاء الصدور، ص ۱۷۰.
لذا با این سه دلیل می‌توان اطمینان حاصل کرد که مراد از علی بن الحسین، همان "علی‌اکبر" شهید در کربلا باشد.


۱. برای آگاهی از زیارت‌نامه‌ها، نک: مفاتیح الجنان.
۲. الإقبال، ص ۵۷۴.
۳. شیخ طوسی، مصباح المتهجّد، ص ۵۴۳ ـ ۵۳۶.
۴. علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج ۹۸، ص ۳۲۹.    
۵. طهرانی، ابوالفضل، شفاء الصدور، ص ۱۷۰.



پایگاه اسلام کوئست.    






جعبه ابزار