علت تأخیر جمله بشروطها در حدیث سلسله الذهب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تأخیر،
امام رضا (علیه‌السّلام)،
حدیث سلسه الذهب.
پرسش: بر اساس برخی از روایات (در کتاب
التوحید شیخ صدوق) امام رضا (علیه‌السّلام) به نقل از پدرانشان به نقل از
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ایشان به نقل از
جبرئیل (علیه‌السّلام) گفت که
خداوند متعال می‌فرماید: «لا اله الا الله حصنی فمن دخل حصنی امن من عذابی» فلمّا مرّت الراحلة نادانا (ای الامام الرضا) بشروطها و انا من شروطها؛
کلمه‌ی «لا اله الا الله» دیوار من است و هر کس در آن وارد شود، از عذاب من در امان است؛ وقتی کاروان به حرکت افتاد، امام (علیه‌السّلام) ندا داد که (این امر) شروطی دارد و من هم از شروط آن هستم». » چرا امام رضا (علیه‌السّلام) جمله «بشروطها و انا من شروطها» را از متن قبل جدا کرد و بعد از حرکت مَرکب خود بیان نمود؟
پاسخ: در مورد علت تاخیر بیان این جمله از سوی امام (علیه‌السّلام) احتمالاتی مطرح است: در روایت ذکر شده است که کاروان حرکت کرده است؛ اما از قطع شدن کلام و آغاز کردن کلام جدیدی توسط امام (علیه‌السّلام) سخنی به میان نیامده است.
احتمال دارد که در آن میان افرادی بودند که ظرفیت پذیرش این سخن را نداشتند؛ لذا امام (علیه‌السّلام) این جمله را به همه نفرمودند.
اگر حضرت‌شان (علیه‌السّلام) در همان سخن نخست و در ادامه سخن‌شان شرط قبولی
توحید در پذیرش
ولایت اهل‌بیت (علیه‌السّلام) را مطرح می‌نمودند، مردم به اهیمت این مسئله آگاهی پیدا نمی‌نمودند. بنابراین امام (علیه‌السّلام) برای بالا بردن و جا افتادن بیشتر موضوع در ذهن مخاطب، به صورت جدا به این موضوع پرداختند و شاهد بر این مطلب نحوه اعلام جانشینی امیرمؤمنان
علی (علیه‌السّلام) در
حجة الوداع است که با این که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌توانست این مطلب را در مکه به اطلاع مردم برساند؛ اما این کار را در سرزمین
غدیر و با آن شرائط بیان نمود.
احتمال دیگری که به ذهن می‌رسد این است که از آن‌جا که امام رضا (علیه‌السّلام) به اجبار ولایت‌عهدی
مأمون عباسی را پذیرفتند با این کار خواستند به این موضوع اشاره نمایند که ولایت ما در راستای ولایت خداوند بوده و توحید منهای ولایت از خداوند پذیرفته نیست و حضرتش قبل از اعلام رسمی ولایت‌عهدی مردم را متوجه این مطلب نمودند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «علت تأخیر جمله بشروطها در حدیث سلسله الذهب»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۴.
