عروسی قاسم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام حسین علیه‌السلام،
واقعه عاشورا،
کربلا،
قاسم،
عروسی.
پرسش: عروسی قاسم در
روز عاشورا چگونه است؟
پاسخ: قاسم بن حس ن، در واقعه
عاشورا، بیش از ده سال داشته؛ ولی به پانزده سال نرسیده بوده است. اولین‌بار داستان
ازدواج قاسم با
دختر امام حسین علیه‌السلام، در کتاب "منتخب المراثی" و "روضة الشهدای" ملاحسین کاشفی طرح گردیده. با این وجود بیشتر تحلیل‌گران واقعه عاشورا، چون:
شیخ عباس قمی،
حاجی نوری و
شهید مطهری، عروسی قاسم را در
کربلا مردود می‌دانند. شیخ عباس قمی معتقد است:
داماد امام حسین ـ علیه‌السلام ـ از فرزندان امام حسن علیه‌السلام،
حسن مثنی می‌باشد.
قاسم بن حسن در واقعه کربلا سنش از ده سال بیشتر بود؛ ولی به پانزده سال نرسیده بود.
طبری می‌گوید: قاسم ده سال داشت و در مقتل ابی‌مخنف آمده که قاسم در کربلا چهارده ساله بود
علامه مجلسی می‌گوید که در نقل ماجرای عروسی قاسم به مدارک معتبر متکی نبوده است، منشأ این حکایت دو کتاب است: یکی منتخب المراثی که بهترین تألیفات به
زبان عربی می‌باشد و
نویسنده آن شیخ فخرالدین طریحی صاحب مجمع البحرین است و دیگری روضة الشهداء نوشته ملاحسین کاشفی صاحب انوار سهیلی است؛ این کتاب اولین مَقتلی است که به
فارسی نوشته شده است.
در این رابطه نقل می‌کنند که وقتی امام
حسین مسیر
مدینه تا کربلا را طی می‌نمود، حسن بن حسن از عموی خویش امام حسین ـ علیه‌السلام ـ یکی از دو دختر او
سکینه و
فاطمه را
خواستگاری کرد؛ حسین ـ علیه‌السلام ـ فرمود: هریک را که بیشتر دوست داری اختیار کن، حسن خجالت کشید و جوابی نداد؛ حسین ـ علیه‌السلام ـ فرمود: من برای تو فاطمه را اختیار ک/ردم که به مادرم فاطمه
بنت رسول ـ صلی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله ـ شبیه‌تر است؛ بدین ترتیب وجود فاطمه نوعروس در کربلا امری
مسلم است.
اگر فرض کنیم ازدواج قاسم درست باشد، باید گفت: امام حسین ـ علیه‌السلام ـ دو دختر به نام فاطمه داشتند که یکی را به حسن تزویج کرده و دیگری را برای قاسم عقد نموده‌اند یا اینکه بگوییم: دختری که به
عقد قاسم درآمده، اسمش فاطمه نبوده و در
تاریخ اشتباه نقل شده و اگر این داستان را صحیح ندانیم، باید بگوییم:
راویان نام حسن را از روی اشتباه، قاسم نقل کرده‌اند؛ اما نمی‌توان نادیده گرفت که نویسنده روضةالشهداء مردی عالم و متجر بوده و در شهر هرات زندگی می‌کرده و
معاصر با صاحب کتاب
روضةالصفا بوده و امیر علی‌شیر
وزیر هم عصر او، مردی علم‌دوست بوده است و کتب ادبی و به‌خصوص تاریخی و امکاناتی که آن وقت در
هرات بوده، در هیچ زمانی و در هیچ شهری وجود نداشته است؛ از طرف دیگر باید گفت: ما مصالح اعمال
ائمه معصومین را به‌درستی نمی‌توانیم تشخیص دهیم.
با این وجود بیشتر تحلیل‌گران واقعه عاشورا، عروسی قاسم را نادرست می‌دانند.
محدث قمی در
منتهی الآمالو در کتاب نفس‌المهموم
دامادی قاسم را رد می‌کند و می‌گوید: نویسندگان نام حسن را با قاسم اشتباه کرده‌اند.
علامه شهید
مرتضی مطهری عروسی قاسم را مردود می‌داند و
مستند می‌کند به اینکه در هیچ کتاب معتبری وجود ندارد.
حاج نوری هم گفته: ملاحسین
کاشفی، اولین کسی است که این مطلب را در کتاب روضةالشهداء آورده و اصل
قضیه صددرصد
دروغ است.
به‌طور کلی آنچه از اشارات صاحب نظرانی و مشاهدات برمی‌آید، می‌توان گفت: نقل ماجرای عروسی قاسم که بیانی از شدت
قساوت و بی‌رحمی لشکریان یزید است،
اگر به همان اندازه‌ای که تاریخ به آن اهمیت داده، مورد توجه قرار بگیرد و بُغض
محبین اهل‌بیت را نسبت به
دشمنان برانگیزد، امری پسندیده است؛ اما طبق اشاره‌ای که
استاد مطهری دارد، اگر بنا باشد که آن را با بزرگنمایی مطرح کنند و
تعزیه از آن بسازند
و يا چنان‌كه ديده شده حجله‌ای بيارايند و حنايی تدارک ببينند، در اين صورت اهانتی به
ساحت قدس عاشورا و
فرهنگ عاشورائیان انجام داده‌اند.
سایت اندیشه قم
