• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالوهاب شعرانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: عبدالوهاب شعرانی، ظهور حضرت مهدی (علیه‌السلام)، الیواقیت و الجواهر، ابن عربی .

پرسش: «عبدالوهاب شعرانی» که بود؟ آیا کتاب «الیواقیت و الجواهر» او معتبر است؟

پاسخ: عبدالوهاب بن احمد حنفی شعراوی (یا شعرانی)»، از علمای متصوفه است. به او «شعرانی» یا «شعراوی» گفته‌اند به جهت این‌که پدرش اهل «ساقیة ابی‌شعرة» در منطقه منوفیه مصر بود.


«عبدالوهاب بن احمد حنفی شعراوی (یا شعرانی)»، از علمای متصوفه است.
[۱] مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۲، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.
[۲] حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    
وی در سال ۸۹۸ق
[۳] حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    
در روستای قلقشنده در مصر ـ که مادرش اهل آن‌جا بود ـ متولد شد. به او «شعرانی» یا «شعراوی» گفته‌اند به جهت این‌که پدرش اهل «ساقیة ابی‌شعرة» در منطقه منوفیه مصر بود.
[۴] ملیجی شعرانی شافعی، محمد بن لرحمن، مناقب القطب الربانی للسید عبدالوهاب الشعرانی، ص۴۸، محقق: ابوالیزید المهدی، جودة محمد، نصار، محمد عبدالقادر، قاهره، الدار الجودیة، چاپ اول، ۲۰۰۵م.
ایشان در سال ۹۷۳ق در قاهره درگذشت.
[۵] حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    


او را حنفی می‌گویند، چون از ذریه و خاندان محمد بن حنفیه بود.
[۶] مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۲، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.


پاره‌ای از آثار عبدالوهاب شعرانی، عبارت‌اند از:

۱. الیواقیت و الجواهر فی بیان عقاید الاکابر؛
۲. مختصر الفتوحات؛
۳. مختصر سنن البیهقی الکبری؛
۴. البدر المنیر فی غریب احادیث البشیر النّذیر؛
۵. مشارق الانوار القدسیة فی العهود المحمّدیة؛
۶. الکبریت الاحمر فی بیان علوم الشیخ الاکبر.
[۷] مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۴-۳۹۵، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.


در کتاب‌های او به علایم پیش از قیامت که شارع مقدس به ما اطلاع داده است، اشاره شده است. وی قائل است که باید همگی در پیش از روز قیامت واقع گردد؛ مانند ظهور مهدی (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف) ، درآمدن دجال، نزول عیسی (علیه‌السلام) و... حتی اگر یک روز از عمر دنیا باقی نمانده باشد، باید این‌ها واقع گردد.
[۸] شعرانی، عبدالوهاب، الیواقیت و الجواهر فی بیان عقائد الاکابر، ج‌۲، ص۵۶۱، بیروت، دار احیاء التراث العربی، موسسة التاریخ العربی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.


عبدالوهاب بن احمد شعرانی را باید یکی از مهم‌ترین مدافعان محیی‌الدین ابن عربی (متوفای ۶۳۸ق) دانست. او کتاب‌های مهمی‌ در دفاع از ابن عربی و تحت تأثیر او نگاشته است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «الیواقیت و الجواهر» و «الکبریت الاحمر» اشاره کرد.

۵.۱ - بیان یک نکته

شایان ذکر است شعرانی در این آثار با توجه به چهارچوب تصوف شریعت‌مدارانه خود، سراغ عقاید ابن عربی رفته و آن‌چه را که به نظرش مخالف شریعت می‌آمده، دسیسه دشمنان ابن عربی دانسته و او را از آن‌ها مبرّا کرده است. در بعضی موارد ابن عربی را از عقایدی مانند حلول ، اتحاد، توحید ابلیس و برتری ولایت بر نبوت مبرا داشته است. او با دفاعی که از ابن عربی به عمل آورده، مانع طعن و تکفیر وی از طرف معاندانش شده است.
[۹] اشرف امامی، علی، شرفایی مرغکی، محسن، دیدگاه‌های عبدالوهاب شعرانی درباره آراء محیی‌الدین ابن عربی)، ص۹-۳۰، نشریه علمی‌ـ پژوهشی فلسفه و کلام (مطالعات اسلامی)، بهار و تابستان ۱۳۹۱.


درباره تأیید یا ردّ کتاب «الیواقیت و الجواهر» باید گفت ما نمی‌توانیم تمام محتوای کتاب‌ها را رد و یا تأیید کنیم؛ بلکه لازم است یکایک مطالب آن مورد مطالعه قرار گرفته و با آیات و روایات و مبانی عرفان اسلامی‌ تطبیق داده شود که این کار در حوزه سیاست‌های فعلی سایت نیست.

۱. ↑ مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۲، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.
۲. ↑ حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    
۳. ↑ حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    
۴. ↑ ملیجی شعرانی شافعی، محمد بن لرحمن، مناقب القطب الربانی للسید عبدالوهاب الشعرانی، ص۴۸، محقق: ابوالیزید المهدی، جودة محمد، نصار، محمد عبدالقادر، قاهره، الدار الجودیة، چاپ اول، ۲۰۰۵م.
۵. ↑ حسنی ادریسی، محمد عَبْدالحَیّ، فهرس الفهارس و الاثبات و معجم المعاجم و المشیخات و المسلسلات، ج۲، ص۱۰۷۹، محقق:عباس، احسان، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۹۸۲م.    
۶. ↑ مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۲، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.
۷. ↑ مناوی، محمد عبدالرؤوف، الکواکب الدریة فی تراجم السادة الصوفیة، ج‌۳، ص۳۹۴-۳۹۵، محقق: جادر، محمد ادیب، بیروت، دارالصادر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.
۸. ↑ شعرانی، عبدالوهاب، الیواقیت و الجواهر فی بیان عقائد الاکابر، ج‌۲، ص۵۶۱، بیروت، دار احیاء التراث العربی، موسسة التاریخ العربی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
۹. ↑ اشرف امامی، علی، شرفایی مرغکی، محسن، دیدگاه‌های عبدالوهاب شعرانی درباره آراء محیی‌الدین ابن عربی)، ص۹-۳۰، نشریه علمی‌ـ پژوهشی فلسفه و کلام (مطالعات اسلامی)، بهار و تابستان ۱۳۹۱.


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «عبدالوهاب شعرانی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۴/۲۹.    



جعبه ابزار