سیره علما در شیوع بیماری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بیماری،
کرونا،
دنیا،
اهل بیت.
پرسش: توصیه‌ای از
آیت‌الله فشارکی بیان شده است که وقتی مردم دچار
وبا شدند، ایشان سفارش به سه روز، روزه همراه با قرائت
زیارت عاشورا کردند؛
شیعیان به این دستور عمل کردند و حتی یک نفر هم از دنیا نرفت؛ آیا این واقعیت دارد؟ و آیا می‌توان آن را برای ویروس کرونا هم تجویز کرد؟
پاسخ اجمالی: عموم شیعیان، با الهام از روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) در زمان مشکلات و بحران‌ها، به علمای دین مراجعه می‌نمودند. علما نیز بر اساس آموزه‌های
قرآن و
حدیث، راهکارهایی را برای ایشان مطرح می‌کردند. ازجمله سفارش‌های بیان شده، قرائت زیارت عاشورا و برخی دیگر از اعمال، مانند گرفتن
روزه است.
داستان سفارش مرحوم آقای سید محمد فشارکی (رضوان‌الله‌علیه) در سایت‌های متعدد از طریق علما نقل شده است، به عنوان مثال در سایت «مرکز تنظیم و نشر آثار مرحوم آیت‌الله بهجت» چنین آمده که وقتی
طاعون در
سامرا زیاد شد ایشان فرمودند: «من بر همه شیعه حکم می‌کنم که سه روز، روزه بگیرند (البته
روزه کمان من است و یقینی نیست) و در این سه روز، زیارت عاشورا را بخوانند؛
خداوند به واسطه این کارشان، این
بلا را از شیعه رفع می‌کند».
اهل سامرا دیدند فوج فوج از غیر شیعه وفات می‌کنند، ولی یک نفر از شیعه وفات نمی‌کند. البته یک نفر در تمام جمعیت شیعه وفات کرد، ولی نه به طاعون. یک پاره دوزی به یک مرض دیگری وفات کرد و الا احدی به طاعون وفات نکرد و این‌ها تعجب کردند که این چه بلایی است که مخصوص غیر شیعه است و فوج فوج از غیر شیعه به طاعون وفات می‌کنند.
در جواب این‌که آیا می‌توان این دستور را برای تمام بیماری‌ها به کاربرد؟ با توضیح مقدمه‌ای به این سؤال جواب داده می‌شود:
اسحاق بن یعقوب، نامه‌ای برای
حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)) می‌نویسد و از مشکلاتی که برایش رخ داده سؤال می‌کند؛
محمد بن عثمان عمری، نماینده آن حضرت، نامه را می‌رساند. جواب نامه به خط مبارک صادر می‌شود که «اَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا اِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَاِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیکمْ وَ اَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیهِم؛
یعنی در حوادث و پیشامدها به راویان حدیث ما رجوع کنید، زیرا آنان حجت من بر شمایند و من حجت خدای بر آن‌ها هستم.»
بر اساس این حدیث، مردم در پیشامدهای اجتماعی و گرفتاری‌ها به سراغ علمای دین می‌روند و آن‌ها نیز بر اساس آموزه‌های قرآن و حدیث، در زمان مشکلات و گرفتاری‌های اجتماعی دستوراتی را سفارش می‌دهند.
یکی از سفارش‌های علمای دین، تجویز قرائت زیارت عاشورا برای رفع بیماری‌ها است. این توصیه نیز برخاسته از حدیث
امام صادق (علیه‌السّلام) هست که به
صفوان فرمودند:
زیارت عاشورا را بخوان و بر آن مواظبت کن، به درستی که من چند خیر را برای خواننده آن تضمین می‌کنم، اول زیارتش قبول شود. دوم سعی و کوشش او مشکور باشد. سوم حاجات او هرچه باشد از طرف خداوند بزرگ برآورده شود و ناامید از درگاه او برنگردد زیرا خداوند وعده خود را خلاف نخواهد کرد.
بنابراین چه‌بسا علت این‌که برای عدم شیوع بیماری برای شیعیان و دیگر
مسلمانان «قرائت زیارت عاشورا» سفارش شده، وعده استجابت دعا بعد از قرائت این دعا است. با توجه به روایت امام صادق (علیه‌السّلام)، درمان بیماری با قرائت زیارت عاشورا، مختص به یک بیماری خاص نیست بلکه به صورت مطلق برای هر حاجتی می‌توان قرائت کرد. البته تعدادی که علما مطرح نمودند و هدیه آن به شخص خاص، از مجربات هست و در متون حدیثی به این مسائل اشاره نشده است؛ اما انجام آن‌ها برای مداومت بر زیارت مطلوب هست.
دستوری که در مورد روزه‌گرفتن نیز صادر می‌شود، برگرفته از روایات است، مثلاً
امام حسن (علیه‌السّلام) فرمودند:
«اِنّ لِکُلِّ صائِمٍ عِندَ فَطُورِهِ دَعوَةً مُستَجابَةً؛
برای هر روزه‌داری در هنگام افطارش یک دعای مستجاب است.»
همچنین از
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل شده است:
«دَعوَةُ الصّائِمِ تُستَجابُ عِندَ اِفطارِهِ؛
دعای روزه‌دار هنگام افطارش مستجاب می‌شود.»
بنابراین روزه نیز مانند زیارت عاشورا در استجابت دعا بسیار مؤثر هست. البته در خصوص از بین رفتن بسیاری از بلایا به واسطه روزه ماه رجب سفارش ویژه‌ای در روایات وجود دارد، به عنوان مثال، «
ابوسعید خدری» نقل کرده که رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند:
«وَ مَنْ صَامَ مِنْ رَجَبٍ اَرْبَعَةَ اَیامٍ عُوفِی مِنَ الْبَلَایا کلِّهَا مِنَ الْجُنُونِ وَ الْجُذَامِ وَ الْبَرَص»؛
یعنی هر کس چهار روز از
ماه رجب را روزه بگیرد، از تمام بلاها از قبیل
دیوانگی و
خوره و
پیسی در امان باشد.
بنابراین با توجه به روایاتی که در فضیلت زیارت عاشورا و روزه‌گرفتن، وجود دارد به نظر می‌رسد سفارش مرحوم آقای «سید محمد فشارکی (رضوان‌الله‌علیه)»، نیز برگرفته از همان روایات است و این دستور، ان‌شاءالله در شفاء تمام بیماری‌ها تاثیرگذار است و مخصوص بیماری و یا زمان خاصی نیست.
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، برگرفته از مقاله «توصیه علماء برای جلوگیری از بیماری» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱/۳۰.
