سوره تین و امام حسن و امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام حسن،
امام حسین،
تفسیر،
سوره تین.
پرسش: در کتاب تفسیر فرات کوفی در تفسیر سوره تین حدیثی آمده که منظور از تین امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) و منظور از زیتون امام حسین (علیه‌السّلام) است. آیا اصولاً این حدیث و مانند اینها معتبرند؟
پاسخ اجمالی: قرآن کریم علاوه بر آنکه دارای معنای ظاهری است، ممکن است معنای باطنی هم داشته باشد. معنای ظاهری "
تین" و "
زیتون" با توجه به معنای لغوی آنها به ترتیب، "انجیر" و "زیتون" می باشد؛ اما می‌تواند معانی باطنی هم داشته باشد که در روایات نقل شده، از جمله اینکه: تین امام حسن و زیتون امام حسین است، "تین" رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و "زیتون"
امام علی (علیه‌السّلام) و "طور سینا" حسینین هستند؛ بنابراین، حدیثی که در
تفسیر فرات کوفی آمده، در ردیف احادیثی است که نمونه‌هایی از آنها بیان شده است.
قرآن کریم علاوه بر آنکه دارای معنای ظاهری است، ممکن است معنای باطنی زیادی هم داشته باشد.
برای پاسخ به حدیث مورد استناد در پرسش مثالی می‌زنیم: به عنوان نمونه معنای ظاهری «تین» و «زیتون» که
خداوند در آیات اول و دوم سوره تین به آنان سوگند یاد می‌کند، می‌تواند همان انجیر و زیتونی باشد که مورد نظر تمام مردم است؛ یعنی میوه انجیر و زیتون که محصول درخت انجیر و زیتون است.
غیر از معنای ظاهری، در عین حال آیه می‌تواند معانی باطنی هم داشته باشد که یک مورد آن، چیزی است که در حدیث مورد استناد در پرسش به آن اشاره شده است؛ یعنی امام حسن مجتبی و امام حسین (علیه‌السّلام) میوه‌های درخت ولایت هستند؛ «عَنْ ابْنِ دَرَّاجٍ قَالَ سَمِعْتُ اَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه‌السّلام) یَقُولُ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ التِّینُ الْحَسَنُ وَ الزَّیْتُونُ الْحُسَیْنُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمَا.»
همچنین می‌تواند معانی دیگری مراد آیه باشد، چنان‌که در روایت دیگری آمده است، منظور از «تین»
مدینة الرسول و مراد از «زیتون»
بیت المقدس، قبله‌گاه مسلمانان است؛ «عَنْ اَبِی الْحَسَنِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صاِنَّ اللَّهَ اخْتَارَ مِنَ الْبُلْدَانِ اَرْبَعَةً فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ وَ طُورِ سِینِینَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْاَمِینِ التِّینُ الْمَدِینَةُ وَ الزَّیْتُونُ بَیْتُ الْمَقْدِسِ وَ طُورُ سِینِینَ الْکُوفَةُ وَ هَذَا الْبَلَدُ الْاَمِینُ مَکَّةُ.»
در
تفسیر قمی آمده است: «انجیر»، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)؛ «زیتون»، امیرمؤمنان؛ «طور سینین»، حسن و حسین و «هذا البلد امین»،
ائمه اطهار (علیهم‌السّلام) هستند؛ «وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ وَ طُورِ سِینِینَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْاَمِینِ، قَالَ التِّینِ رَسُولُ اللَّهِ وَ الزَّیْتُونِ اَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ طُورِ سِینِینَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ وَ هذَا الْبَلَدِ الْاَمِینِ الْاَئِمَّةُ.»
بنابراین، حدیثی که در تفسیر فرات کوفی آمده، در ردیف احادیثی است که نمونه‌هایی از آنها بیان شده است.
سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "امام حسن مجتبی و امام حسین(ع) یکی از مصادیق سوره تین"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۰۶.
