زمان ظهور و ثواب اعمال در عصر غیبت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ظهور امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، پاداش اعمال، زمان ظهور، کارهای خیر.
پرسش: ۱. ظهور امام زمان (علیه‌السلام) نزدیک است؟ ۲. وقتی آقا ظهور کنند ثواب بسیاری از کارها کمتر از زمان غیبت می‌شود؟ ۳. آیا با ظهور ایشان فرصت برای انجام کارهای خیر بیشتر خواهد بود؟
پاسخ: ظهور به معنای نمایان شدن
امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) پس از
غیبت کبرا و پیش از
قیام برای برپایی عدل و داد است.
زمان دقیق ظهور مشخص نیست؛ اما گفته شده که پس از فراگیر شدن
ظلم در
جهان خواهد بود. در روایات، نشانه‌هایی برای ظهور ذکر شده، که به علائم ظهور مشهور است.
عقل حکم می‌کند هر چه انجام عملی سخت‌تر و با مشقت‌های بیشتری همراه باشد، اجر و مزد آن
عمل نیز بیشتر باشد. در زمان
غیبت که امام معصوم (علیه‌السلام) حاضر نیست، باز شرایطْ سخت و فریبنده‌تر از زمان حضور
امامان معصوم (علیه‌السلام) است و ثبات قدم در این زمان به اعتقادی مستحکم و قوی نیازمند است.
با ظهور حضرت و از بین رفتن تمام موانع و فشارها، قطعاً زمینه برای انجام کارهای خیر بیش از پیش فراهم خواهد شد. ایشان تمام احکام و دستورات اسلام را بیان خواهند کرد؛ چون ممکن است احکامی در زمان امامان معصوم (علیهم‌السّلام) بوده باشد، ولی به ما نرسیده باشد. لذا زمینه برای انجام کارهای
خیر بسیار بیشتر شده، انسان‌ها می‌توانند اعمال نیک بسیاری انجام دهند.
در مورد
زمان ظهور باید گفت، هیچ‌کس نمی‌تواند به طور دقیق و یا تقریبی زمان آن را تعیین کند. این امر را جز خداوند سبحان و
ائمه اطهار (علیهم‌السلام) کسی نمی‌داند، در
روایات وارد شده در باب غیبت و ظهور حضرت هم اشاره‌ای به زمان آن نشده است که چه سالی و در چه زمانی ظهور خواهند کرد و لذا در روایات آمده است که وقت‌گذاران دروغ‌گو هستند.
چنانچه از
امام باقر (علیه‌السلام) نقل شده که فرمود: وقت‌گذاران
دروغ می‌گویند، وقت‌گذاران دروغ می‌گویند ...».
بنابراین تعیین زمان آن توسط اشخاص دیگر صحیح نیست و قابل قبول نمی‌باشد.
آنچه در روایات معصومین (علیهم‌السلام) به آن اشاره شده است
علائم ظهور است؛ یعنی بیان شده قبل از ظهور چنین اتفاق‌هایی می‌افتد، این علائم به نوبه خود نیز دو دسته‌اند:
یک دسته علائم عمومی‌اند که مثلاً ظلم و ستم زیاد می‌شود و ... دسته دیگر علائم اختصاصی و قطعی ظهور حضرت است که تا به حال محقق نشده‌اند و تا آنها محقق نشوند، ظهور صورت نمی‌گیرد؛ مثل
خروج سفیانی، صدای آسمانی و ... .
اما راجع به دو بخش دیگر سؤال:
در روایات بسیاری از حضرات معصومین (علیهم‌السلام) بر این نکته تأکید شده که
ثواب و اجر
اعمال در زمان غیبت بسیار بالاتر است از زمان ظهور بقیة الله الاعظم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)؛ بلکه در بعضی روایات
انتظار فرج از بزرگ‌ترین اعمال دانسته شده است. به طور مثال:
ــ
امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «هر کس بمیرد و منتظر ظهور باشد، مانند کسی است که همراه قائم است؛ بلکه بالاتر مانند کسی است که در رکاب
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) شمشیر زده باشد».
ــ هم‌چنین پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) فرمودند: «افضل اعمال امت من انتظار فرج است».
ــ و نیز امیرالمؤمنین
علی (علیه‌السلام) فرمودند: «منتظر امر (فرج) ما مانند کسی است که در خون خود می‌غلطد در راه خدا».
ــ
عمار ساباطی از یاران امام صادق (علیه‌السلام) می‌گوید: از امام صادق (علیه‌السلام) پرسیدم: «کدام یک برتر است، اینکه
عبادت در سرّ باشد و همراه امام پنهان در دولت
باطل، یا عبادت در هنگام ظهور حق و دولت
آشکار او با امام ظاهر؟ ایشان فرمودند: «ای عمار،
صدقه در پنهان بالاتر است از صدقه آشکار، لذا به
خدا قسم! عبادت شما در سرّ بالاتر است از عبادت آشکار ای شما».
علت این فرمایشات معلوم است و
عقل نیز آن را تأیید می‌کند.
هم‌چنین روایات نیز به علت آن اشاره کرده‌اند؛ به طور مثال:
در همین
روایت ذکر شده، عمار می‌گوید از حضرت پرسیدم: چگونه است که اعمال ما بالاتر از
اعمال آنها خواهد بود، در‌حالی‌که همگی بر یک دین هستیم. حضرت فرمودند: «شما در دخول به
دین خدا و انجام اعمال آن سبقت گرفتید، امام مستتر و پنهان را قبول کردید، مطیع او هستید، همراه او صبرکننده‌اید، منتظر دولت حق هستید، بر جان خود و امامتان از طرف دولت ظلم و جور می‌ترسید، به حقوق امامتان و خود در دست دولت باطل نگاه می‌کنید، آنها شما را از حقتان منع می‌کنند،
زندگی را بر شما سخت و ناگوار می‌کنند. با این اوصاف است که
خداوند ثواب بیشتری به اعمال شما اختصاص می‌دهد».
آری این است
حکمت این اجر و
پاداش مضاعف؛ زیرا عقل
حکم می‌کند هر چه انجام عملی سخت‌تر و با مشقت‌های بیشتری همراه باشد، اجر و مزد آن عمل نیز بیشتر باشد. این مسئله در زندگی روزمره اجتماع بشری نیز جریان دارد. در زمان غیبت که امام معصوم (علیه‌السلام) حاضر نیست، باز شرایطْ سخت و فریبنده‌تر از زمان حضور
امامان معصوم (علیهم‌السلام) است و ثبات قدم در این زمان به اعتقادی مستحکم و قوی نیازمند است، تا در مقابل هجوم شبهات اعتقادی دشمن و هم‌چنین سخت‌گیری‌های آنان مقاومت کرده و دست از اعتقادات خود برندارد. خصوصاً این سخت‌گیری‌ها و اذیت‌ها را می‌توانیم در زمان طاغوت مشاهده کنیم، چه بسیار انسان‌هایی که تنها به جرم تبلیغ
دین خدا و زنده نگه داشتن نام و یاد حضرت به
زندان رفتند و زیر انواع فشار و شکنجه‌های طاقت‌فرسا قرار گرفتند.
در زمان حضور حضرت نیز ایشان با زدودن هرگونه
شرک و
بت‌پرستی و از بین بردن تمام انحرافات و
مفاسد اخلاقی، اجتماعی در جامعه و ریشه‌کن کردن ظلم و ستم و برپایی عدالت اجتماعی، زمینه شکوفایی استعدادهای افراد را ـ چه در زمینه‌های دینی و فکری و چه در عرصه‌های دیگر ـ فراهم خواهند کرد. لذا به خاطر وجود این زمینه و نبود هیچ‌گونه سختی و اذیت در راه انجام وظایف دینی، براساس برخی روایات
پاداش اعمال در زمان غیبت بیشتر از دوران حضور و ظهور است؛ همان‌گونه که پیش از این به آن اشاره شد.
اما در رابطه با بخش اخیر سؤال باید گفت: با ظهور حضرت و از بین رفتن تمام موانع و فشارها، قطعاً زمینه برای انجام کارهای خیر بیش از پیش فراهم خواهد شد؛ حتی
اعمال و احکامی که در دولت‌های قبل به هر دلیلی اجرا نشده، به دست مبارک حضرت عملی خواهند شد، ایشان تمام احکام و دستورات اسلام را بیان خواهند کرد؛ چون ممکن است احکامی در زمان امامان معصوم بوده باشد، ولی به ما نرسیده باشد.
لذا زمینه برای انجام کارهای خیر بسیار بیشتر شده، انسان‌ها می‌توانند اعمال نیک بسیاری انجام دهند.
۱. منتخب الاثر، آیت‌الله صافی گلپایگانی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «زمان ظهور و ثواب اعمال در عصر غیبت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۷/۱۴.
