راه‌های تقویت اعتماد به نفس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اعتماد به نفس، تقویت اعتماد به نفس زودرنجی.
پرسش: عدم اعتماد به نفس و حساس و زودرنج بودن موجب شده در بسیاری از امور زندگی عقب بمانم. لطفاً مرا راهنمایی فرمایید؟
پاسخ: برخی مهارت‌های افزایش اعتماد به نفس، عبارت‌اند از: دید مثبت داشتن، عذرتراشی نکردن، سرزنش کردن عمل خود، سرزنش نکردن دیگران، به زبان نیاوردن واژه‌های منفی، گوش ندادن به ارزیابی‌های منفی دیگران، متبسم بودن، وابسته نشدن به غیر، گزینش هدف‌های کوچک‌تر، مسئولیت‌پذیر بودن، ارتباط مستمر با خداوند، که در ذیل به توضیح این موارد می‌پردازیم.
قبل از بیان هر مطلبی لازم است اشاره شود که ویژگی‌های غیر معمول می‌توانند علائمی باشند از مسائلی که لازم است توسط یک متخصص به شکل حضوری بررسی شوند؛ لذا ما نکاتی را در زمینه
اعتماد به نفس بیان می‌کنیم؛ چنان‌چه با به‌کار‌گیری چند‌ماهه نکات ارائه‌شده، باز علائم ذکرشده را حس کردید، به شکل حضوری به یک متخصص بالینی مراجعه کنید.
زندگی فرآیندی پیچیده و فراگیر است که اگر مسیر خود را در جهت
کمال و تعالی سیر نماید، خودشکوفایی،
خلاقیت و اعتماد به نفس انسان متبلور می‌شود. برای شکوفایی استعدادهای بالقوه و دست‌یافتن به
عزت نفس و اعتماد به نفس باید مهارت‌های خوب زیستن را آموخت و آن‌ها را در متن زندگی به کار گرفت. امروزه
انسان اگر نتواند تحلیل و تفسیر درست از رخدادهای زندگی و
جهان داشته باشد، قطعاً محکوم به شکست و ناامیدی و احساس حقارت خواهد شد. بنابراین باید سعی کرد، راه‌های تقویت آن را آموخت.
اعتماد به نفس از صفات برجسته غیر ذاتی و اکتسابی انسان است. بنابراین اگر مدت‌های طولانی هم به‌گونه‌ای رفتار کرده باشید که اعتماد به نفس شما سرکوب شده باشد و در نتیجه به شکست‌هایی منجر شده باشد، باز می‌توانید با تمرین و ممارست بذر اعتماد به نفس را در وجودتان بکارید و بپرورانید.
برای
تقویت اعتماد به نفس و فراهم نمودن زمینه
موفقیت و پیشرفت در زندگی‌تان به این اصل
عمل کنید:
نسبت به خود دید مثبت داشته باشید! جنبه‌های مثبت خود را در نظر بگیرید. توجه داشته باشید که اگر نقاط ضعفی دارید، مطمئناً در قبال آن نقاط قوتی نیز دارید، به گذشته زندگی خویش نگاه کنید، لیستی از نقاط قوّت، پیشرفت‌ها و موفقیت‌های خود حتی کوچک‌ترین آن‌ها تهیه نمایید.
عذرتراشی نکنید! پس از آن‌که جنبه‌های مثبت خویش را شناسایی نمودید، سعی کنید بیش‌تر روی آن جنبه‌ها متمرکز شوید و آن‌ها را در خویش تقویت کنید. هیچ‌گاه نگویید من ذاتاً این‌طور هستم و امکان ندارد که در زندگی‌ام موفق شوم، بلکه
یقین و باور داشته باشید که می‌توانید با تکیه بر نیروی
ایمان و
توکل و
استمداد از
خداوند، به موفقیت‌های چشم‌گیر در زمینه‌های مختلف نائل شوید. در این باره سرگذشت انسان‌های موفق و آثار آنان را مطالعه کنید.
اگر کار اشتباهی انجام دادید، به‌جای سرزنش خود،
عمل خود را سرزنش کنید! هیچ انسانی به جز
معصومین (علیهم‌السّلام) خالی از اشتباه نیست. بنابراین اگر شما هم به نظر خود در گذشته مرتکب اشتباهی شده‌اید، می‌توانید جبران کنید، می‌توانید با
عبادت و معنویت،
شخصیت مصنوعی خویش را پایه‌ریزی نموده و با
اعمال خوب و شایسته
سعادت خویش را تأمین کنید.
از سرزنش کردن مکرر دیگران بپرهیزید! اگر مدام از دیگران
انتقاد کنید، دیگران نیز مرتب از شما
انتقاد خواهند کرد و باعث کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس شما خواهد شد.
واژه‌ها و جملات منفی! نظیر «من همیشه شکست می‌خورم»، «آدم ضعیفی هستم»، «هیچ کاری از من برنمی‌آید» را هرگز بر
زبان نیاورید. باید در
فرهنگ خود، واژه‌ها را به گونه دیگر معنا کنید. به جای «نمی‌توانم»، «فکر نمی‌کنم قبول شوم و مؤفق گردم» بگویید: «سعی خواهم کرد»، «ان‌شاءاللّه قبول می‌شوم و موفق می‌شوم». این‌گونه تلقین‌ها قطعاً در افزایش اعتماد به نفس شما مؤثر است.
به صحبت‌ها و ارزیابی‌های منفی دیگران نیز گوش ندهید! اگر اطرافیان می‌گویند «تو نمی‌توانی»، «تو لیاقت فلان کار را نداری» و ... از آن‌ها اجتناب کنید و ناشنیده بگیرید.
همیشه تبسمی بر لب داشته باشید! اولین نماد و نشانه اعتماد به نفس، رضایت‌خاطر است. خصوصاً هنگام وقوع مشکل و روابط اجتماعی با دیگران لبخند بزنید؛ زیرا لبخند زدن باعث
آرامش درونی و بهبود روابط اجتماعی انسان می‌شود.
هر نوع وابستگی جز به خداوند، ضد اعتماد به نفس است! خود را تحت هیچ عنوانی، به هیچ‌چیز و هیچ‌کس وابسته نکنید؛ بیان جملاتی نظیر «من نمی‌توانم بدون تو زندگی کنم» نشانه ضعف، بی‌اعتمادی و غیر قابل اطمینان بودن شماست. سعی کنید با توکل و استمداد از خداوند، وابستگی خود را از دیگران قطع نمایید. اگر توجه داشته باشید که خداوند شما را تنها نمی‌گذارد و در تمام کارها شما را کفایت می‌کند، از روحیه بالا و اعتماد به نفس قوی برخوردار خواهید شد. خداوند فرموده است: «کسی که بر خدا توکل کند، خداوند او را کفایت می‌کند»؛
البته دل‌بستگی به افرادی که خدا گفته با آن‌ها پیوند برقرار کنیم، اعتماد به نفس ما را افزایش می‌دهد.
برای دست‌یابی به اعتماد به نفس، ابتدا هدف‌های کوچک‌تر را انتخاب کنید! تا بتوانید آسان‌تر به آن‌ها برسید، هدف‌های بزرگ را نیز به هدف‌های کوچک‌تر تقسیم کنید و مرحله به مرحله سعی کنید به
هدف بزرگتان برسید.
مسئولیت‌پذیر باشید! در ابتدا مسئولیت‌های کوچک و جزئی را بر عهده بگیرید و سریع و خوب انجام دهید، در این صورت احساس خودباوری می‌کنید و می‌توانید از عهده مسئولیت‌های بزرگ‌تر برآیید.
همیشه با خداوند ارتباط داشته باشید! این ارتباط مایه قدرتمندی و احساس توانمندی در شما می‌شود، ارتباط با خدا از
ترس و
اضطراب شما می‌کاهد. خداوند در
قرآن فرموده است: «اَلَا بذکر اللّه تطمئن القلوب».
وقتی با این روش‌ها توانستید اعتماد به نفس را در خویش تقویت کنید، قطعاً آمادگی پیدا می‌کنید که روابط خود را با دیگران
اصلاح نمایید و رابطه سالمی برقرار کنید.
۱. کریس اِل کلینکه، مهارت‌های زندگی، شهرام محمدخانی، وزارت آموزش و پرورش، (سپند)، چاپ اول، ۱۳۸۰ ش.
۲. پل ژاکو، غلبه بر کم‌رویی، حسین بنی‌احمد، ققنوس، ۱۳۸۰ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «راه‌های تقویت اعتماد به نفس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۶/۳۰.
