دین عبدالمطلب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عبدالمطلب، یکتاپرست، معتقد به معاد، دین ابراهیم، دین حنیف.
پرسش: حضرت عبدالمطلب دارای چه دینی بوده است؟
پاسخ: با کمی دقت و تأمل در سیره عملی حضرت عبدالمطلب در بین
اقوام و جامعه عصر خویش، به‌راحتی می‌توان دریافت که وی به چه دینی بوده است و در این گفتار اندک به چند نکته از زندگی آن بزرگوار و به دو روایت که درباره وی از
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ و حضرت امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل شده، اشاره می‌گردد:
عبدالمطلب پس از
وفات عموی خویش به ریاست
قریش می‌رسد و مناصب پدرانشان که
سلسله‌وار به عمویش رسیده بود، به وی واگذار می‌شود.
آن جناب در اثر بزرگواری و حسن تدبیری که در اداره کارها داشت، به‌زودی در میان قریش نفوذ کرده و
محبوبیت زیادی به دست می‌آورد و جریاناتی مانند حفر
چاه زمزم و داستان
اصحاب فیل که پیش می‌آید، برعظمت و مقام والای او می‌افزایند.
در جریان اصحاب فیل عبدالمطلب در مقابل ابرهه که وی را مورد عتاب قرار می‌دهد که
عزت و شرف خود و پدرانت در معرض هتک و زوال است، آنگاه تو در فکر شتران خویش هستی، آن بزرگوار می‌فرماید: «أنا ربّ الابل و للبیتِ ربُّ سیَمنَعُه» من صاحب این شترانم و کعبه نیز صاحبی دارد که از آن نگاهداری خواهد کرد.
و آنگاه که برای
وداع به‌سوی کعبه می‌رود، دست بر پرده کعبه چنین می‌گوید: خداوندا برای مصون بودن از شر و گزند آنان امیدی به غیر تو نیست.
پروردگارا! بنده تو در خانه خود
دفاع می‌کند. تو نیز از خانه خود دفاع کن؛ روزی را نرسان که
صلیب آنان
پیروز گردد و کید و خدعه آنان غالب شود.
از حکایات و کلمات کوتاه و
حکمت آمیز وی چنین استفاده می‌شود که وی در آن محیط تاریک، در شماره مردان موحد و معتقد به معاد بوده است. او پیوسته این‌گونه می‌گفت که: «مرد
ستمگر در همین سرای زندگی به
سزا ی خود می‌رسد و اگر اتفاقاً عمر او سپری شود و سزای عمل خود را نبیند، در روز بازپسین به سزای کردار خود خواهد رسید.
در تواریخ
اهل‌سنت آمده که از عبدالمطلب سنت‌هایی به‌جای مانده که بیشتر آنها در قرآن کریم نیز به‌صورت سنت و
قانون آمده و از آن جمله است: «وفای به نذر، منع از ازدواج محارم، بریدن دست
دزد،
نهی از
کشتن دختران، حرمت
شراب و
زنا و نیز قدغن کرد که کسی با بدن برهنه طواف کند.»
مرحوم کلینی در
اصول کافی از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت کرده که آن حضرت فرمود:
«یحشُرُ عبدالمطلب یوم القیامه أمّةً واحدة علیه سیماء الانبیاء و هیبةُ الملوک؛ عبدالمطلب در روز
قیامت یک
امت محشور می‌گردد (یعنی در زمان خود تنها او بود که پیرو
دین حق بود) و سیمای پیمبران و هیبت شاهان را داراست.»
در حدیث دیگری شیخ صدوق (ره) از رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ روایتی نقل می‌کند و خلاصه آن این است که آن حضرت به علی ـ علیه‌السلام ـ فرمود: همانا عبدالمطلب در زمان
جاهلیت پنج سنت (قانون) قرار داد که خدای تعالی آنها را در اسلام مقرر فرمود:
۱. زن پدر را بر پسران
حرام کرد؛
۲. گنجی به دست آمده و
خمس آن را جدا کرد و در راه خدا داد؛
۳. هنگامی که
زمزم را حفر کرد، نامش را
سقایت الحاج نامید؛
۴. دیه قتل را صد شتر قرار داد؛
۵. طواف کعبه را به هفت شوط مقرر داشت.
آنگاه رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ چنین فرمود: همانا عبدالمطلب به بت‌ها قرعه نمی‌زد و آنها را نمی‌پرستید و از آنچه برای بت‌ها
قربانی می‌کردند، نمی‌خورد و می‌گفت من بر
دین ابراهیم باقی هستم.
با ذكر اين مطالب مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه حضرت عبدالمطلب فردي موحد،
یکتاپرست و به دين حضرت ابراهيم بود و در تمام دوران زندگيش به جز خداي احد و واحد كس ديگر را نپرستيد و در آن زمانه تاريك و بت‌پرستي و گمراهي، با ايمان راسخ خود توانست دين خود را حفظ كند. آري او يك موحد واقعي از تبار دين حنيف بود.
سایت اندیشه قم
