دفن مخفیانه پیکر حضرت زهرا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: دفن مخفیانه، دفن شبانه،
جسد، میت، وصیت.
پرسش: دفن مخفیانه و شبانه جسد حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ توسط علی ـ علیه‌السلام ـ هیچ‌گونه توجیهی نداشته و مخالف با
سیره پیامبر است؟
پاسخ: حضرت فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ بعد از
رحلت پدر گرامیشان مدت اندکی در قید
حیات بودند که
مورخین با اختلاف این مدت را از ۷۵ روز تا هشت ماه ذکر کرده‌اند.
در این مدت درباره
اهل‌بیت پیامبر ـ علیهم‌السلام ـ و مخصوصاً نسبت به حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ و خانم فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ ظلم‌های فراوانی روا داشته شد؛ از جمله
غصب حق خلافت علی ـ علیه‌السلام ـ و
هجوم به درب خانه فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ
و موارد دیگر که منجر به ناراحتی فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ نسبت به
خلیفه اول و دار‌و‌دسته‌اش شد و لذا در روزهای آخر عمرش به شوهر خویش وصیت می‌کند که بعد از
شهادت آن حضرت جنازه‌اش را شبانه دفن کند.
با توجه به سؤال فوق که این عمل را بدون توجیه و مخالف
سیره پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ قلمداد کرده، باید دید که آیا اصولاً در
شرع مقدس اسلام از دفن شبانه میت منع شده؟ و یا اینکه آیا در
عصر پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ دفن شبانه انجام نگرفته؟ و آیا هیچ‌یک از
صحابه پیامبر شبانه دفن نشده‌اند؟
در کتب فقهی اسلامی چه از اهل تشیع و چه از اهل تسنن موردی که دلالت بر منع از دفن شبانه میت شده باشد، وارد نشده؛
۱. حتی نقل شده که برخی از صحابه از جمله ابی‌بکر را هنگام شب دفن کرده‌اند
و همچنین از کتاب صحیح بخاری از ابن عباس نقل شده که پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ بر مردی که در شب دفن کرده بودند، همراه صحابه
نماز خواندند؛
یعنی اینکه پیامبر با نماز خواندن بر میتی که شب دفن کرده‌اند و صحابه هم حضور داشته‌اند، این عمل (دفن شبانه) را منع نکردند؛ چراکه اگر این عمل مخالف اسلام و
روش پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ می‌بود، حتماً پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ از این کار
منع می‌نمودند. پس منع نکردن پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ و خواندن نماز بر آن میت و دفن شبانه میت مذکور در عصر پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ همه دلالت بر این مطلب دارد که این عمل
خلاف شرع نبوده و حتی مورد تأیید پیامبر بوده است. و بعد از پیامبر چنانچه گفته شد،
ابی‌بکر (خلیفه اول) را نیز شبانه دفن کردند؛ پس دفن شبانه جسد حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ توسط علی ـ علیه‌السلام ـ خلاف سیره پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ نبوده و این ادعا بی‌مورد و
باطل است.
۲. دلیل دیگر بر صحیح بودن عمل حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ در دفن حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ در شب هنگام این است که از پیامبر اسلام در کتب
شیعه و
سنی نقل شده که در
تجهیز و دفن میت باید عجله کرد
و هیچ قیدی هم ندارد که باید در روز برای دفن میت عجله کرد؛ پس روایت
مطلق است و شب را هم شامل می‌شود.
۳. دلیل دیگر بر اینکه دفن شبانه جسد حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ توسط علی ـ علیه‌السلام ـ خلاف
سنت و
سیره نبوی نبوده، این است که علی ـ علیه‌السلام ـ بر وصیت همسر محترمه‌شان عمل نموده و در اسلام هم به وصیت کردن و عمل به آن سفارش فراوان شده و در
قرآن کریم
در موارد متعدد به وصیت کردن اشاره شده و از پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ نقل شده است که
مؤمن هنگام مرگ باید وصیت نامه‌اش همراهش باشد
و وصیت هم دوگونه است:
یک وصیت مالیه است که مربوط به
ماترک ـ اموال و دارایی‌اش ـ انسان بعد از مرگش می‌باشد.
و دیگری وصیت عهدیه است که مربوط به کارهایی می‌شود که وصیت کننده انجام آنها را از
وصی خود می‌خواهد؛ مثل دفن جنازه در
اماکن مقدس و یا استفاده از کفن مخصوص که مشخصات منحصره دارد. در اسلام و سیره پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ نه‌تنها از این‌گونه وصیت منعی نشده، بلکه ما در موارد متعدد این‌گونه وصیت‌ها را
شاهد هستیم.
سایت اندیشه قم
