• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دعا در رکوع

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: دعا، رکوع، ذکر، صلوات.
پرسش: آیا دعا کردن در رکوع مستحب است؟ آیا احادیثی در این رابطه وجود دارد؟ آیا اگر عارف یا عالمی عملی را انجام داد، در نماز خود آیا این می‌تواند مجوزی باشد برای ما که آن را در نماز جماعت اجرا کنیم و یا عمل کنیم؟
پاسخ:



در مورد ذکر رکوع باید گفت انسان هر ذکری در رکوع بگوید کافی است و احتیاطاً
[۱] این احتیاط از دیدگاه امام خمینی (ره) احتیاط واجب است.
آن ذکر به اندازه سه مرتبه «سبحان الله» یا یک مرتبه «سبحان ربی العظیم و بحمده» باشد.
[۲] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، ص ۵۶۲.



درباره اذکاری که می‌توان در رکوع گفت روایاتی به ما رسیده است:

۲.۱ - روایتی از پیامبر

وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ هَارُونَ الزَّنْجَانِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ عَنْ أَبِی عُبَیْدٍ الْقَاسِمِ بْنِ سَلَّامٍ بِأَسَانِیدَ مُتَّصِلَةٍ إِلَی النَّبِیِّ ص قَالَ إِنِّی قَدْ نَهَیْتُ عَنِ الْقِرَاءَةِ فِی الرُّکُوعِ وَ السُّجُودِ فَأَمَّا الرُّکُوعُ فَعَظِّمُوا اللَّهَ فِیهِ وَ أَمَّا السُّجُودُ فَأَکْثِرُوا فِیهِ الدُّعَاءَ فَإِنَّهُ قَمِنٌ أَنْ یُسْتَجَابَ لَکُمْ أَیْ جَدِیرٌ وَ حَرِیٌّ أَنْ یُسْتَجَابَ لَکُمْ.
در روایتی از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نقل شده است که فرمودند: من از قرائت در رکوع و سجود نهی شده‌ام. پس در رکوع خداوند را بزرگ بدارید و در سجده زیاد دعا کنید که سزاوار است مستجاب شود.

۲.۲ - روایتی از امام صادق

عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنِ السِّنْدِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِی الْبَخْتَرِیِّ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ أَنَّ عَلِیّاً ـ علیه‌السلام ـ کَانَ یَقُولُ لَا قِرَاءَةَ فِی رُکُوعٍ وَ لَا سُجُودٍ إِنَّمَا فِیهِمَا الْمِدْحَةُ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ الْمَسْأَلَةُ فَابْتَدِءُوا قَبْلَ الْمَسْأَلَةِ بِالْمِدْحَةِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ اسْأَلُوا بَعْدَهُ.
امام صادق علیه‌السلام از پدر بزرگوارشان و او از امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ روایت کرده: «قرائتی در رکوع و سجود نیست. در رکوع و سجود تنها مدح خدای ـ عزوجل ـ است و بعد از آن درخواست و دعا پس قبل از دعا با مدح و ثنای خدای ـ عزوجل ـ شروع کنید؛ سپس دعا کنید».


بنابراین از دعا کردن در رکوع نهی نشده است و می‌توان گفت هر دعایی در رکوع مطلوب است. علامه مجلسی ذیل این حدیث فرموده‌اند: این حدیث دلالت بر استحباب ذکر و دعا در رکوع دارد.


و گفتن ذکر صلوات نیز در رکوع مستحب است بعد از ذکر یا قبل از آن و این هم خود نوعی دعاست.

۴.۱ - دعایی از امام باقر

هم‌چنین خواندن این دعا نیز در حدیثی از امام باقر علیه‌السلام آمده است که:
إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَرْکَعَ فَقُلْ وَ أَنْتَ مُنْتَصِبٌ اللَّهُ أَکْبَرُ ثُمَّ ارْکَعْ وَ قُلِ اللَّهُمَّ لَکَ رَکَعْتُ وَ لَکَ أَسْلَمْتُ وَ بِکَ آمَنْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ وَ أَنْتَ رَبِّی خَشَعَ لَکَ قَلْبِی وَ سَمْعِی وَ بَصَرِی وَ شَعْرِی وَ بَشَرِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ مُخِّی وَ عِظَامِی وَ عَصَبِی وَ مَا أَقَلَّتْهُ قَدَمَایَ غَیْرَ مُسْتَنْکِفٍ وَ لَا مُسْتَکْبِرٍ وَ لَا مُسْتَحْسِرٍ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ‌ ....
سخن آخر این‌که اگر می‌دانیم عارف یا عالمی در نماز خود عملی را با استناد به روایات صحیح انجام می‌دهد و رعایت کرده است که از نظر فتوای مراجع تقلید در رساله‌های عملیه منعی نداشته باشد اشکالی ندارد؛ وگرنه نمی‌توان به آن استناد و بر طبق آن عمل کرد.


۱. این احتیاط از دیدگاه امام خمینی (ره) احتیاط واجب است.
۲. توضیح المسائل مراجع، ج ۱، ص ۵۶۲.
۳. شیخ حر عاملی، وسائل‌ الشیعة، ج ۶، ص ۳۰۹.    
۴. عبدالله بن جعفر حمیری قمی، قرب الاسناد، ص ۶۶.    
۵. شیخ حر عاملی، وسائل‌ الشیعة، ج ۶، ص ۳۰۹، ح ۸۰۴۶.    
۶. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۸۲، ص ۱۰۵.    
۷. سید یزدی، العروة الوثقی، ج ۲، ص ۵۵۳.    
۸. محمد ین یعقوب کلینی، کافی، ج ۳، ص ۳۱۹.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : احکام نماز | رکوع | فقه




جعبه ابزار