توصیه امام علی به دوری مسیح‌گونه از دنیا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی (علیه‌السّلام)،
حضرت عیسی (علیه‌السّلام)،
اسلام، پارسایان،
رهبانیت.
پرسش: اینکه امام علی (علیه‌السّلام) دوری مسیح‌گونه از دنیا را از صفات پارسایان به شمار آورده، آیا ترویجی از تجرد و رهبانیتی نیست که در اسلام بدان توصیه نشده است؟!
پاسخ: رهبانیت در آموزه‌های اصیل
مسیحیت وجود ندارد، بلکه تجرد و رهبانیت
بدعت در دین مسیحیت است. مجرد بودن حضرت مسیح (علیه‌السّلام) نیز دلایل خاص خودش را داشته است.
در ارتباط با سخن امام علی (علیه‌السّلام) که فرمود: دنیا را به سبک مسیح (علیه‌السّلام) از خود بریدند، باید گفت؛ این سخن به معنای مجرد زیستن و رهبانیت پیشه کردن نیست؛ چرا که پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: «لَمْ یُرْسِلْنِی اللَّهُ تَعَالَی بِالرَّهْبَانِیَّةِ وَ لَکِنْ بَعَثَنِی بِالْحَنِیفِیَّةِ السَّهْلَةِ السَّمْحَة»؛
خدای تعالی مرا برای رهبانیت نفرستاد، بلکه مرا به
دین حنیف سهل و آسان مبعوث نمود و اساساً رهبانیت در آموزه‌های اصیل دین مسیح (علیه‌السّلام) نیز وجود نداشت، بلکه بدعتی بود که بعدها بنیاد آن نهاده شده است.
مجرد بودن حضرت مسیح (علیه‌السّلام) نیز دلایل خاص خودش را داشت که قابل سرایت به دیگران نیست
و ایشان به پیروان خویش توصیه نکرد تا برای پارسایی تجرد پیشه کنند.
آنچه در این سخن مورد نظر امام (علیه‌السّلام) است، بیان یکی از صفات پارسایان و پرهیزکاران است. حضرت در این‌جا برخی از ویژگی‌های پارسایان را برمی‌شمارد تا دیگران از آنان در این صفات پیروی کنند. شش صفتی را که امام در این‌جا برای پارسایان برمی‌شمارد عبارت‌اند از:
• زمین را فرش خود قرار داده‌اند.
• خاک زمین را بستر خود قرار داده‌اند.
• آب زمین را شربتی گوارا دانسته‌اند.
•
قرآن را شعار (جامه زیرین) خود ساخته‌اند. واژه «شعار» را برای قرآن از آن‌رو
استعاره آورده است که آنان پیوسته در حال آموزش آن و درک مقاصد قرآن‌اند. مانند لباس زیرین که همراه بدن است.
•
دعا و درخواست را دثار (لباس روپوش از قبیل جبّه و عبا) قرار داده‌اند. استعاره آوردن لفظ «دثار» نیز از آن جهت است که آنان خود را به وسیله دعا از
عذاب خدا و سختی‌های وارد بر ایشان نگه‌می‌دارند، همان‌طور که شخص به وسیله لباس روپوش از سرما و امثال آن خویشتن را حفظ می‌کند.
• بریدن آنان از دنیا، یعنی آنان (پارسایان) با این ویژگی‌ها، دنیا را با کمترین مقدار نیاز؛ همچون حضرت مسیح (علیه‌السّلام) از خود جدا ساخته‌اند.
اینها از لوازم پارسایی آن افراد در برخورداری از دنیا و چشم پوشیدن با میل و رغبت از آن است.
آنچه امام (علیه‌السّلام) در این فراز از سخنانش ما را به آن توجه می‌دهد، این است که پارسایان با ویژگی‌هایی که دارند، مانند حضرت مسیح (علیه‌السّلام) از متاع دنیا به حداقل اکتفا نمودند و این بدان معنا نیست که مؤمنان نباید
ازدواج کنند و تجرد و رهبانیت را در دستور کار خود قرار دهند. اگر این‌گونه بود که پیشوایان دین و اولیای الهی خودشان نباید ازدواج می‌کردند. در حالی‌که در تاریخ مشاهده می‌کنیم که این‌گونه نبودند. نه تنها خودشان ازدواج می‌کردند، بلکه فراوان توصیه به ازدواج می‌کردند. از پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل است که فرمودند: ازدواج سنت من است هرکس از آن دوری کند از من نیست.
بر اساس تعالیم و آموزه‌های دین آنچه مهم است، این است که انسان در عین اشتغال به تحصیل علم و دانش و کمالات و در حالی‌که از نعمت‌های دنیایی بهره می‌برد، از اینها به عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به کمال و سعادت دنیا و آخرت نگاه کند، و از امکانات دنیایی به حداقل اکتفا نموده و حتی در صورت استفاده از این امکانات، خود را وابسته به آنها نسازند که حضرت مسیح (علیه‌السّلام) این‌گونه بود.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «توصیه امام علی به دوری مسیح‌گونه از دنیا»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۸.
