تقریر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تقریر معصوم،
سکوت، فعل معصوم.
پرسش: در بحث سکوت
معصوم علیهالسلام، آیا تشخیص موضوعات هم بر عهدهی معصوم است؟ مثلاً اگر مردم میگویند فلانی
عادل است و معصوم میداند که عادل نیست آیا بر معصوم لازم است بگوید یا سکوت کند؟ آیا نسبت به این مورد وظیفهای دارد؟
پاسخ:
همانطور که میدانیم منابع
فقه و مدارک
احکام شرعی چهار چیز است: ۱.
کتاب؛ ۲.
سنت؛ ۳.
اجماع؛ ۴. حکم
عقل.
در این بین؛ سنت، در اصطلاح مذهب
تشیع، عبارت است از: قول، فعل و
تقریر معصوم ـ علیهالسلام ـ یعنی
شیعه، معتقد است که قول، فعل و تقریر همهی معصومان ـ علیهمالسلام ـ
حجت و مصدر تشریع است.
تقریر، آن است که شخص در حضور معصوم ـ علیهالسلام ـ
فعلی را انجام دهد یا سخنی پیرامون حکمی از قبیل احکام شرعیه، بر
زبان جاری سازد و یا دارای
اعتقاد ویژهای باشد و معصوم ـ علیهالسلام ـ با
علم و التفات به آن مطلب، سکوت نموده و جلوی این
عمل یا گفتار و یا پندار را نگیرد،
این سکوت به معنای امضا و تأیید معصوم ـ علیهالسلام ـ است که بهمعنای صحه گذاشتن و امضا کردن آن قول یا فعل یا عقیده میباشد.
بنا بر این تعریف، نهتنها تقریر، شامل تشخیص موضوعات میشود، بلکه در تأیید افکار و پندارها نیز کاربرد دارد.
از طرفی چون مبنای
حجیت تقریر معصوم،
این است که معصومان ـ علیهمالسلام ـ وظیفه حفاظت از
دین و عقیده مردم را دارند و اگر موضوع یا فعل یا عقیدهای را که برخلاف دستورات الهی باشد، ببینند و بتوانند از آن جلوگیری کنند، این کار را انجام میدهند، ولی اگر سکوت کردند، یعنی آن را مورد تأیید قرار دادهاند. اما این بدان معنا نیست که در هر امری حتی امور غیر مرتبط با دین و عقیده مردم، بر معصوم ـ علیهالسلام ـ اظهار نظر (و لو اظهار نظر تقریری) لازم باشد؛ بهعنوان مثال، اگر درباره شخصی که کارش هیچ ارتباطی با دین و اعتقادات مردم ندارد؛ در محضر
امام ـ علیهالسلام ـ صحبت شود، بر امام لازم نیست که درباره وی اظهار نظر کند؛ ولی اگر مثلاً درباره
عدالت و
وثاقت شخصی صحبت شود که سکوت امام ـ علیهالسلام ـ میتواند به معنای تأیید آن شخص باشد، درصورتیکه دیگر شرایط مهیا باشد و امام ـ علیهالسلام ـ سکوت کند، چون در امور مرتبط با دین مردم بوده،
سکوت امام ـ علیهالسلام ـ به معنای تأیید است.
پایگاه اسلام کوئست.