تاریخ در قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تاریخ ،
تاریخ‌نگاری ، قرآن.
پرسش: آیا در آیات
قرآن به تاریخ و اهمیت
تاریخ‌نویسی اشاره شده است؟
پاسخ: نقل بخش‌های مهم تاریخ و آگاهی دادن به آن، یکی از شیوه‌های تربیتی است که قرآن نیز در مناسبت‌های متعددی به نقل آن پرداخته است.
از جمله مواردی که در قرآن بسیار روی آن تکیه شده سرگذشت
پیامبران ـ علیهم‌السلام ـ است؛ زیرا بیان سرگذشت پیامبران ـ علیهم‌السلام ـ بار تربیتی دارد
داستان‌های قرآنی ، برگزیده‌ای از سرگذشت زندگانی
انبیا ـ علیهم‌السلام ـ است.
داستان‌های قرآنی هدف‌دار است، نه وسیله سرگرمی و یا
اغفال . در
نقل داستان باید آن فرازهایی مورد توجه قرار گیرد که دارای بار ارزشی است. بهترین داستان آن است که مایه
آرامش‌خاطر باشد. همه داستان‌های قرآنی حقیقت دارد و با نوعی
برهان و دلیلِ قابل قبول همراه است.
آیات فراوانی در قرآن پیرامون
تاریخ و اهمیت آن وجود دارد که به برخی از آن اشاره می‌نماییم:
«
نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنْباءِ الرُّسُل »؛
هر خبری از
اخبار پیامبران را برایت حکایت می‌کنیم.
«
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلاً مِنْ قَبْلِکَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنا عَلَیْکَ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَیْک »؛
پیش از تو پیامبرانی فرستاده‌ایم. داستان بعضی را برایت گفته‌ایم و
داستان بعضی را نگفته‌ایم.
«
وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَیْکَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْک »؛
و پیامبرانی که پیش از این داستان‌هاشان را برای تو گفته‌ایم و آنان که داستان‌هاشان را برای تو نگفته‌ایم.
«
لَقَدْ کانَ فی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِی الْأَلْبابِ ما کانَ حَدیثاً یُفْتَری وَ لکِنْ تَصْدیقَ الَّذی بَیْنَ یَدَیْهِ وَ تَفْصیلَ کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ هُدیً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ».
در داستان‌هایشان خردمندان را عبرتی است. این داستانی برساخته نیست؛ بلکه
تصدیق سخن
پیشینیان و تفصیل هر چیزی است و برای آنها که
ایمان آورده‌اند
هدایت است و
رحمت .
و آیات دیگر....
البته مشاهده آثار گذشتگان و اقوامی که بر اثر پشت پا زدن به
حقایق راه فنا و نابودی را پیمودند، تأثیرش بسیار بیشتر از
مطالعه تاریخ آنها در کتاب‌هاست؛ زیرا این آثار حقیقت را محسوس و قابل لمس می‌سازد.
شاید به‌خاطر همین است که جمله انظروا (نگاه کنید) را در آیه «
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ »
به کار برده نه" تفکروا" (بیندیشید).
لذا در چندین آیه به مسئله گردش و
سیاحت در
زمین اشاره شده است.
۱. «
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ »؛
بگو بروید در روی زمین گردش کنید؛ سپس بنگرید
عاقبت و سرانجام
گناهکاران چگونه بوده است.
۲. «
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ »؛
بگو در زمین سیر کنید و بنگرید خداوند چگونه
آفرینش را به‌وجود آورده است.
۳. «
أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَتَکُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِها... »
این آیه می‌گوید:این جهانگردی معنوی و سیر در ارض
قلب انسان را
دانا و چشم انسان را بینا و گوش او را شنوا می‌گرداند، و از خمودی و جمود، رهایی می‌بخشد.
پایگاه اسلام کوئیست.
