• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تأیید حدیث منزلت از سوی عالمان اهل‌سنت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: اهل سنت، حدیث منزلت.

پرسش: آیا علمای بزرگ اهل‌سنت در مورد اهمیت و قبول حدیث منزلت (انتَ مِنِّی بِمَنزِلَةِ‌هارونَ مِن موسی، الَّا انَّهُ لا نَبِیَّ بَعدی. سخنی گفته‌اند؟



اسناد متعدّد و گزارش‌های فراوان این حدیث، جای تردیدی در صدور قطعی آن نمی‌نهد و گستردگی نقل و فراوانی طریق‌های آن بدان جا رسیده است که عالمان و محدّثان بزرگ اهل‌سنّت به تواتر آن و فراوانی طرق و منابع گوناگون آن تصریح کنند و بر این نکته تأکید ورزند که این حدیث در میان احادیث نقل شده از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) استوارترین است و اتّفاق راویان حدیث و حافظان آثار را بر صحّت آن ابراز دارند.

۱.۱ - نظر حسکانی

حَسَکانی درباره اسناد این حدیث نوشته است:
و استاد ما، ابو‌حازم حافظ، درباره حدیث منزلت می‌گفت: آن را با پنج هزار سند، نقل کرده‌ام. (مقصود از پنج هزار طریق، کثرت راویانی است که در طبقه‌های مختلف، این حدیث را نقل کرده‌اند، ولی طبقه اول، یعنی اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نزدیک به ده نفر هستند.)

۱.۲ - نظر محمد بن عبد البر

و در همین باره محمّد بن عبد البرّ می‌گوید:
گروهی از اصحاب، این گفته پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) که: «تو برای من به منزله‌ هارون برای موسی هستی» را روایت کرده‌اند و این حدیث، از استوارترین و درست‌ترین احادیث است. سعد بن ابی‌وقّاص، آن را از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل کرده است و طریق‌های حدیث سعد، جدّاً فراوان است و ابن ابی‌خیثمه و دیگران، این طریق‌ها را ذکر کرده‌اند.

۱.۳ - نظر ابن عباس

ابن عبّاس، ابو‌سعید خُدْری، امّ‌سلمه، اسماء بنت عمیس، جابر بن عبد‌اللّه و گروهی که ذکر آنها به درازا می‌کشد نیز این حدیث را نقل کرده‌اند.
[۳] ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۲۰۲، الرقم۱۸۷۵.


۱.۴ - نظر گنجی

و محمّد بن یوسف گنجی نوشته است:
بر صحّت این حدیث، اتّفاق است. پیشوایان حافظ حدیث، مانند: ابو‌عبد‌اللّه بخاری در الصحیح خود، مسلم بن حجّاج در الصحیح خود، ابو‌داوود در السنن خود، ابو‌عیسی ترمذی در الجامع خود، ابو‌عبد‌الرحمان نسایی در السنن خود و ابن‌ماجه قزوینی در السنن خود، آن را نقل کرده‌اند و همه بر درستی آن اتّفاق دارند، تا آن‌جا که بر صحّت آن اجماع است. حاکم نیشابوری گفته است: این حدیث به حدّ تواتر رسیده است.
[۴] گنجی شافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب، ص۲۸۳.


۱.۵ - نظر سیوطی

و سیوطی حدیث منزلت را در کتابش به نام الازهار المتناثرة فی الاخبار المتواترة که مختص نقل احادیث متواتر است، آورده و با این کار به تواتر آن تصریح کرده است.
[۵] سیوطی، جلال‌الدین، الازهار المتناثرة فی الاخبار المتواترة، ص۷۶، ح۱۰۳.

آنچه آوردیم، گوشه‌ای از نظریات بیان شده درباره اسناد این روایت را نشان می‌دهد و تردیدی نیست که جستجو در منابع و کتاب‌های حدیثی، هر گونه شک در صدور قطعی آن را نفی می‌کند.


۱. نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۰، ح۳۰.    
۲. حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد‌التنزیل لقواعد التفضیل، ج۱، ص۱۹۵.    
۳. ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۲۰۲، الرقم۱۸۷۵.
۴. گنجی شافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب، ص۲۸۳.
۵. سیوطی، جلال‌الدین، الازهار المتناثرة فی الاخبار المتواترة، ص۷۶، ح۱۰۳.



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «تأیید حدیث منزلت از سوی عالمان اهل سنت» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۵/۱۱.    


رده‌های این صفحه : مقالات حدیث‌نت




جعبه ابزار